UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

topielica

Chronologizacja

1828, Seweryn Goszczyński, Zamek kaniowski, polona.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. topielica
topielice
D. topielicy
topielic
C. topielicy
topielicom
B. topielicę
topielice
N. topielicą
topielicami
Ms. topielicy
topielicach
W. topielico
topielice

Pochodzenie

Zob. topielec

1. martwa

Definicja

martwa kobieta, która utonęła

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  denatka

Cytaty

Wyłowiona martwa topielica to ofiara nieszczęśliwego wypadku, morderstwa czy samobójczyni?

źródło: NKJP: „Młody Adam”, Dziennik Polski, 2004-01-23

Podczas jednego z kursów razem ze swoim zapijaczonym szefem [...], wyławia z wody zwłoki na wpół nagiej kobiety. Topielicą okazuje się Cathie [...], dziewczyna, która była niegdyś kochanką Joe'go.

źródło: NKJP: (MD): Żeromski odważny, Dziennik Polski, 2006-02-09

Czyżby ciążąca sieci topielica o spuchłych wargach i oczach wyjedzonych przez żwir rzeczny, o rękach pocętkowanych trądem wodnym, czyżby to była Stefcia?

źródło: NKJP: Zygmunt Haupt: Baskijski diabel, 2007

2. żywa

Definicja

kobieta, która się topiła, ale została uratowana

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

Cytaty

Złapał dziewczynę wprawnym ruchem i przyciągnął ją na brzeg. Ułożył jak trzeba, sztuczne oddychanie ożywiło topielicę, ale natychmiast wezwał przez telefon pogotowie.

źródło: NKJP: Anna Kościelecka: Szczęście za ścianą, Dziennik Bałtycki, 2005-09-15

Urząd Morski w Anglii ukarał ratowników za to, że uratowali topielicę, używając do tego łodzi, która po naprawie nie przeszła jeszcze testów bezpieczeństwa!!!

źródło: NKJP: Potrzebna jest wojna!, Dziennik Polski, 2008-08-28

3. duch

Definicja

etn. 
występująca w wierzeniach słowiańskich kobieta demon będąca pośmiertnym wcieleniem młodej dziewczyny, która się utopiła, zamieszkująca zbiorniki wodne, do których wabi mężczyzn, by ich także utopić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wodnica
hiperonimy:  demon

Połączenia

  • topielica i rusałka, topielica i strzyga

Cytaty

Tylko w babcinych bajkach pod głazami kryły się bożęta i kuse czarty, na bagnach tańczyły rusałki, w wodnym odmęcie topielica czesała włosy złotym grzebieniem, a utopiec pluskał w wodę paluchami spiętymi błoną jak kacze łapy, zaś na chmurach płynęli płanetnicy.

źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Emilia z kwiatem lilii leśnej, 1993

Któż choćby przez chwilę nie pasjonował się tymi opowieściami na podobnej zasadzie psychologicznej, jak w „ciemnych wiekach” pasjonowano się podaniami o strzygach, rokitach, topielicach, żywych trupach?

źródło: NKJP: Adam Szostkiewicz: Poznaj klechdy Starego Świata, Polityka, 2003-06-21

[...] do nocy kupalnej topielice, wodniki i utopce spały zagrzebane w mule na dnie rzek i jezior, toteż nie należało zakłócać im spokoju.

źródło: NKJP: Ewa Cechnicka: Znak Anny, 1997

Data ostatniej modyfikacji: 12.01.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj