Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wspaniałomyślny |
wspaniałomyślny |
wspaniałomyślny |
wspaniałomyślne |
wspaniałomyślna |
| D. | wspaniałomyślnego |
wspaniałomyślnego |
wspaniałomyślnego |
wspaniałomyślnego |
wspaniałomyślnej |
| C. | wspaniałomyślnemu |
wspaniałomyślnemu |
wspaniałomyślnemu |
wspaniałomyślnemu |
wspaniałomyślnej |
| B. | wspaniałomyślnego |
wspaniałomyślnego |
wspaniałomyślny |
wspaniałomyślne |
wspaniałomyślną |
| N. | wspaniałomyślnym |
wspaniałomyślnym |
wspaniałomyślnym |
wspaniałomyślnym |
wspaniałomyślną |
| Ms. | wspaniałomyślnym |
wspaniałomyślnym |
wspaniałomyślnym |
wspaniałomyślnym |
wspaniałomyślnej |
| W. | wspaniałomyślny |
wspaniałomyślny |
wspaniałomyślny |
wspaniałomyślne |
wspaniałomyślna |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wspaniałomyślni |
wspaniałomyślni |
wspaniałomyślne |
wspaniałomyślne |
| D. | wspaniałomyślnych |
wspaniałomyślnych |
wspaniałomyślnych |
wspaniałomyślnych |
| C. | wspaniałomyślnym |
wspaniałomyślnym |
wspaniałomyślnym |
wspaniałomyślnym |
| B. | wspaniałomyślnych |
wspaniałomyślnych |
wspaniałomyślnych |
wspaniałomyślne |
| N. | wspaniałomyślnymi |
wspaniałomyślnymi |
wspaniałomyślnymi |
wspaniałomyślnymi |
| Ms. | wspaniałomyślnych |
wspaniałomyślnych |
wspaniałomyślnych |
wspaniałomyślnych |
| W. | wspaniałomyślni |
wspaniałomyślni |
wspaniałomyślne |
wspaniałomyślne |
Stopień wyższy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | wspaniałomyślniejszy |
wspaniałomyślniejszy |
wspaniałomyślniejszy |
wspaniałomyślniejsze |
wspaniałomyślniejsza |
| D. | wspaniałomyślniejszego |
wspaniałomyślniejszego |
wspaniałomyślniejszego |
wspaniałomyślniejszego |
wspaniałomyślniejszej |
| C. | wspaniałomyślniejszemu |
wspaniałomyślniejszemu |
wspaniałomyślniejszemu |
wspaniałomyślniejszemu |
wspaniałomyślniejszej |
| B. | wspaniałomyślniejszego |
wspaniałomyślniejszego |
wspaniałomyślniejszy |
wspaniałomyślniejsze |
wspaniałomyślniejszą |
| N. | wspaniałomyślniejszym |
wspaniałomyślniejszym |
wspaniałomyślniejszym |
wspaniałomyślniejszym |
wspaniałomyślniejszą |
| Ms. | wspaniałomyślniejszym |
wspaniałomyślniejszym |
wspaniałomyślniejszym |
wspaniałomyślniejszym |
wspaniałomyślniejszej |
| W. | wspaniałomyślniejszy |
wspaniałomyślniejszy |
wspaniałomyślniejszy |
wspaniałomyślniejsze |
wspaniałomyślniejsza |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | wspaniałomyślniejsi |
wspaniałomyślniejsi |
wspaniałomyślniejsze |
wspaniałomyślniejsze |
| D. | wspaniałomyślniejszych |
wspaniałomyślniejszych |
wspaniałomyślniejszych |
wspaniałomyślniejszych |
| C. | wspaniałomyślniejszym |
wspaniałomyślniejszym |
wspaniałomyślniejszym |
wspaniałomyślniejszym |
| B. | wspaniałomyślniejszych |
wspaniałomyślniejszych |
wspaniałomyślniejszych |
wspaniałomyślniejsze |
| N. | wspaniałomyślniejszymi |
wspaniałomyślniejszymi |
wspaniałomyślniejszymi |
wspaniałomyślniejszymi |
| Ms. | wspaniałomyślniejszych |
wspaniałomyślniejszych |
wspaniałomyślniejszych |
wspaniałomyślniejszych |
| W. | wspaniałomyślniejsi |
wspaniałomyślniejsi |
wspaniałomyślniejsze |
wspaniałomyślniejsze |
Pochodzenie
Od: wspaniały , myśleć
1.a człowiek
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Połączenia
- wspaniałomyślny człowiek
- dobry i wspaniałomyślny, hojny i wspaniałomyślny, szlachetny i wspaniałomyślny
- bardzo, tak wspaniałomyślny
Cytaty
|
Chrzanowski zwołał naradę wojenną, na której, odwołując się do historii poddania zamku przed trzema laty, postanowiono przyjąć ultimatum tureckie w nadziei, że wspaniałomyślny wezyr oszczędzi załogę. źródło: NKJP: Stanisław Sławomir Nicieja: Twierdze kresowe Rzeczypospolitej, 2006 |
|
|
Kamień spadł mi z serca, że o wszystkim mówiliśmy, że wybaczyłaś, że jesteś wspaniałomyślna, mądra [...]. źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć..., 2001 |
|
|
Byli również wspaniałomyślni dla niektórych kontrahentów „Pierwszej”, którym dawali tak duże upusty, że ci otrzymywali towar poniżej kosztów produkcji. źródło: NKJP: (DG): Śledztwo w sprawie „Pierwszej”, Express Ilustrowany, 2003-12-31 |
|
|
Mahomet jest wspaniałomyślny wobec mieszkańców rodzinnego miasta, bo zabrania swym oddziałom rozlewu krwi i rabunków. Łaskawością zdobywa serca Kurajszytów, którzy tłumnie przyjmują islam. źródło: NKJP: Internet |
Składnia
|
+ | wspaniałomyślny | + |
(dla KOGO | wobec KOGO)
|
| szyk: neutralny | ||||
1.b gest
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Połączenia
- wspaniałomyślny gest
- szlachetny i wspaniałomyślny
Cytaty
|
Pięć lat później trzydziestu siedmiu czirokeskich wodzów oddało Anglikom pierwszy szmat plemiennej ziemi, umożliwiając rozwój kolonii Charleston. W rewanżu za ten wspaniałomyślny gest zaproszono ich do Anglii. źródło: NKJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994 |
|
|
Był przekonany, że jego wspaniałomyślne postępowanie zapewni mu miłość i uznanie ze strony wszystkich prawdziwych przyjaciół rodzaju ludzkiego. źródło: NKJP: Zbigniew Anusik: Dyplomacja szwedzka wobec kryzysu monarchii we Francji w latach 1787-1792, 2000 |
|
|
W przeczuciu swego upadku podpisał jeszcze wspaniałomyślną i niemożliwą do zrealizowania umowę ze związkami zawodowymi, w której ówczesny rząd zobowiązywał się do znacznej pomocy finansowej biednym ludziom. źródło: NKJP: Martin M. Szimeczka: Czas na oddech, Gazeta Wyborcza, 1994-08-09 |
|
|
Młodzi Niemcy wiedzą już, że nie ma co liczyć na wspaniałomyślną pomoc państwa. źródło: NKJP: Anna Tyszecka: Młodzi grzeczni, Polityka, 2007-04-21 |
|
|
– Bardzo to wspaniałomyślne ze strony komendanta – zauważył sucho Mock – że pozwolił hrabinie na pożegnanie swej siostrzenicy... źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006 |