Chronologizacja
Pochodzenie
1. porozumieć się
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
synonimy: | dogadać się, porozumieć się, ułożyć się |
Cytaty
A wiesz, że z Dobrodziejem się już uładziłem co do lokalnego zakrzywienia przestrzeni? źródło: NKJP: Internet |
|
Moskwa ciągle tak bardzo inaczej patrzy na swą historię, w tym związany z 1 (i 17) września pakt Ribbentrop-Mołotow, że trudno się z nią uładzić w sprawach trudnych. źródło: NKJP: Marek Ostrowski: Rzeźbienie wodą, Polityka, 2009-05-16 |
|
Po przyłączeniu Wilna do Litwy jakoś uładził się z władzami, dawne grzeszki przyschły [...]. źródło: NKJP: Czesław Miłosz: O Franciszku Ancewiczu, Kultura, 1964 |
|
Z cesarzem o spadek po babce uładzić się muszę, nie chcę sobie rąk wiązać. źródło: Karol Bunsch: Śladem pradziada, 1955 (books.google.pl) |
|
[...] zaraz na nadbrzeżu dał po ryju jakiemuś czarnemu. Potem jednak poszli stąd wspólnie, jakby się uładzili. źródło: Internet: lastinn.info |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
uładzę się |
uładzimy się |
|||
2 os. |
uładzisz się |
uładzicie się |
|||
3 os. |
uładzi się |
uładzą się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
uładziłem się +(e)m się uładził |
uładziłam się +(e)m się uładziła |
uładziłom się +(e)m się uładziło |
uładziliśmy się +(e)śmy się uładzili |
uładziłyśmy się +(e)śmy się uładziły |
2 os. |
uładziłeś się +(e)ś się uładził |
uładziłaś się +(e)ś się uładziła |
uładziłoś się +(e)ś się uładziło |
uładziliście się +(e)ście się uładzili |
uładziłyście się +(e)ście się uładziły |
3 os. |
uładził się |
uładziła się |
uładziło się |
uładzili się |
uładziły się |
bezosobnik: uładzono się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
uładźmy się |
|
2 os. |
uładź się |
uładźcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
uładziłbym się bym się uładził |
uładziłabym się bym się uładziła |
uładziłobym się bym się uładziło |
uładzilibyśmy się byśmy się uładzili |
uładziłybyśmy się byśmy się uładziły |
2 os. |
uładziłbyś się byś się uładził |
uładziłabyś się byś się uładziła |
uładziłobyś się byś się uładziło |
uładzilibyście się byście się uładzili |
uładziłybyście się byście się uładziły |
3 os. |
uładziłby się by się uładził |
uładziłaby się by się uładziła |
uładziłoby się by się uładziło |
uładziliby się by się uładzili |
uładziłyby się by się uładziły |
bezosobnik: uładzono by się
bezokolicznik: uładzić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
uładziwszy się
gerundium: uładzenie się
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | uładzenie się |
uładzenia się |
D. | uładzenia się |
uładzeń się |
C. | uładzeniu się |
uładzeniom się |
B. | uładzenie się |
uładzenia się |
N. | uładzeniem się |
uładzeniami się |
Ms. | uładzeniu się |
uładzeniach się |
W. | uładzenie się |
uładzenia się |
odpowiednik aspektowy: uładzać się
Składnia
![]() |
+ | uładzić się | + |
z KIM
|
Rzpl | + | uładzić się | + |
![]() |
2. uporać się
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Relacje znaczeniowe
synonimy: | uporać się, uprzątnąć się |
Cytaty
[...] zanim lokalni samorządowcy popadli w dzisiejszą desperację, zrobili wszystko, a nawet więcej, żeby uładzić się z wymogami ochrony środowiska. źródło: NKJP: Za bary z górą, Dziennik Polski, 2002-11-16 |
|
Uładzenie się z polsko-niemiecką przeszłością jest chyba trudniejsze, niż się mogło wydawać jeszcze przed dwoma, trzema laty. We wrocławskich restauracjach podają menu w języku polskim i niemieckim, Niemcy kupują u nas ziemię, budują fabryki. Normalność sąsiedztwa? Tak, ale dla młodych. Polacy urodzeni w latach 20. wracają do czasu wojny [...]. źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: Powrót do Niemców, Gazeta Wyborcza, 1997-08-20 |
|
Poezja Anny Musiał jest dla mnie absolutną nowością [...]. Nie była to też dla mnie lektura na czytanie duszkiem, wymagała raczej leżakowania i dojrzewania. Po odpowiednim czasie uładziłam się z jej twórczością. Potrzebowałam ją zwyczajnie po swojemu „przeżuć”. źródło: Internet: nakanapie.pl |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
uładzę się |
uładzimy się |
|||
2 os. |
uładzisz się |
uładzicie się |
|||
3 os. |
uładzi się |
uładzą się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
uładziłem się +(e)m się uładził |
uładziłam się +(e)m się uładziła |
uładziłom się +(e)m się uładziło |
uładziliśmy się +(e)śmy się uładzili |
uładziłyśmy się +(e)śmy się uładziły |
2 os. |
uładziłeś się +(e)ś się uładził |
uładziłaś się +(e)ś się uładziła |
uładziłoś się +(e)ś się uładziło |
uładziliście się +(e)ście się uładzili |
uładziłyście się +(e)ście się uładziły |
3 os. |
uładził się |
uładziła się |
uładziło się |
uładzili się |
uładziły się |
bezosobnik: uładzono się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
uładźmy się |
|
2 os. |
uładź się |
uładźcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
uładziłbym się bym się uładził |
uładziłabym się bym się uładziła |
uładziłobym się bym się uładziło |
uładzilibyśmy się byśmy się uładzili |
uładziłybyśmy się byśmy się uładziły |
2 os. |
uładziłbyś się byś się uładził |
uładziłabyś się byś się uładziła |
uładziłobyś się byś się uładziło |
uładzilibyście się byście się uładzili |
uładziłybyście się byście się uładziły |
3 os. |
uładziłby się by się uładził |
uładziłaby się by się uładziła |
uładziłoby się by się uładziło |
uładziliby się by się uładzili |
uładziłyby się by się uładziły |
bezosobnik: uładzono by się
bezokolicznik: uładzić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
uładziwszy się
gerundium: uładzenie się
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | uładzenie się |
uładzenia się |
D. | uładzenia się |
uładzeń się |
C. | uładzeniu się |
uładzeniom się |
B. | uładzenie się |
uładzenia się |
N. | uładzeniem się |
uładzeniami się |
Ms. | uładzeniu się |
uładzeniach się |
W. | uładzenie się |
uładzenia się |
Składnia
![]() |
+ | uładzić się | + |
z CZYM
|
3. uporządkować się
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zwroty grzecznościowe i zachowania akceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | uporządkować się |
Połączenia
- jakoś się uładzić
Cytaty
[...] przychodzi czas, kiedy właściwie przestaję się interesować tekstem. To trwa, mniej więcej, miesiąc. Chodzi o to, żeby on się jakoś tam uładził wewnętrznie. źródło: NKJP: Tadeusz Kraśko: Nie ma literatury dla smakoszy, Gazeta Wyborcza, 1993-07-12 |
|
Wierzą, że życie w Polsce Ludowej jakoś się uładzi, że jest możliwa współpraca komunistów z katolikami, manifestują swój entuzjazm dla odbudowy kraju, wzrusza ich budowa Trasy W-Z. źródło: NKJP: Stawisko, Dziennik Polski, 2000-02-19 |
|
[...] wyprawa na dworzec - czasem nawet dorożką lub taksówką. Szturmowanie wagonów, podawanie przez okna tobołów. Walizek. Dzieci. Kobiet. A kiedy już się jakoś uładziło, gdy policzono bagaże i dzieci, kiedy ci, którym udało się zdobyć siedzące miejsca, zasiedli na nich, a pozostali z rezygnacją czekali na całonocne stanie - pociąg ruszał. źródło: NKJP: Czerwce, Dziennik Polski, 2008-06-14 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
uładzę się |
uładzimy się |
|||
2 os. |
uładzisz się |
uładzicie się |
|||
3 os. |
uładzi się |
uładzą się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
uładziłem się +(e)m się uładził |
uładziłam się +(e)m się uładziła |
uładziłom się +(e)m się uładziło |
uładziliśmy się +(e)śmy się uładzili |
uładziłyśmy się +(e)śmy się uładziły |
2 os. |
uładziłeś się +(e)ś się uładził |
uładziłaś się +(e)ś się uładziła |
uładziłoś się +(e)ś się uładziło |
uładziliście się +(e)ście się uładzili |
uładziłyście się +(e)ście się uładziły |
3 os. |
uładził się |
uładziła się |
uładziło się |
uładzili się |
uładziły się |
bezosobnik: uładzono się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
uładźmy się |
|
2 os. |
uładź się |
uładźcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
uładziłbym się bym się uładził |
uładziłabym się bym się uładziła |
uładziłobym się bym się uładziło |
uładzilibyśmy się byśmy się uładzili |
uładziłybyśmy się byśmy się uładziły |
2 os. |
uładziłbyś się byś się uładził |
uładziłabyś się byś się uładziła |
uładziłobyś się byś się uładziło |
uładzilibyście się byście się uładzili |
uładziłybyście się byście się uładziły |
3 os. |
uładziłby się by się uładził |
uładziłaby się by się uładziła |
uładziłoby się by się uładziło |
uładziliby się by się uładzili |
uładziłyby się by się uładziły |
bezosobnik: uładzono by się
bezokolicznik: uładzić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
uładziwszy się
gerundium: uładzenie się
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | uładzenie się |
uładzenia się |
D. | uładzenia się |
uładzeń się |
C. | uładzeniu się |
uładzeniom się |
B. | uładzenie się |
uładzenia się |
N. | uładzeniem się |
uładzeniami się |
Ms. | uładzeniu się |
uładzeniach się |
W. | uładzenie się |
uładzenia się |
odpowiednik aspektowy: uładzać się