Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
roszczę |
rościmy |
|||
2 os. |
rościsz |
rościcie |
|||
3 os. |
rości |
roszczą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
rościłem +(e)m rościł |
rościłam +(e)m rościła |
rościłom +(e)m rościło |
rościliśmy +(e)śmy rościli |
rościłyśmy +(e)śmy rościły |
2 os. |
rościłeś +(e)ś rościł |
rościłaś +(e)ś rościła |
rościłoś +(e)ś rościło |
rościliście +(e)ście rościli |
rościłyście +(e)ście rościły |
3 os. |
rościł |
rościła |
rościło |
rościli |
rościły |
bezosobnik: roszczono
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę rościł będę rościć |
będę rościła będę rościć |
będę rościło będę rościć |
będziemy rościli będziemy rościć |
będziemy rościły będziemy rościć |
2 os. |
będziesz rościł będziesz rościć |
będziesz rościła będziesz rościć |
będziesz rościło będziesz rościć |
będziecie rościli będziecie rościć |
będziecie rościły będziecie rościć |
3 os. |
będzie rościł będzie rościć |
będzie rościła będzie rościć |
będzie rościło będzie rościć |
będą rościli będą rościć |
będą rościły będą rościć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
rośćmy |
|
2 os. |
rość |
rośćcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
rościłbym bym rościł |
rościłabym bym rościła |
rościłobym bym rościło |
rościlibyśmy byśmy rościli |
rościłybyśmy byśmy rościły |
2 os. |
rościłbyś byś rościł |
rościłabyś byś rościła |
rościłobyś byś rościło |
rościlibyście byście rościli |
rościłybyście byście rościły |
3 os. |
rościłby by rościł |
rościłaby by rościła |
rościłoby by rościło |
rościliby by rościli |
rościłyby by rościły |
bezosobnik: roszczono by
bezokolicznik: rościć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
roszcząc
gerundium: roszczenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | roszczenie |
roszczenia |
D. | roszczenia |
roszczeń |
C. | roszczeniu |
roszczeniom |
B. | roszczenie |
roszczenia |
N. | roszczeniem |
roszczeniami |
Ms. | roszczeniu |
roszczeniach |
W. | roszczenie |
roszczenia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: roszczący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | roszczący |
roszczący |
roszczący |
roszczące |
roszcząca |
D. | roszczącego |
roszczącego |
roszczącego |
roszczącego |
roszczącej |
C. | roszczącemu |
roszczącemu |
roszczącemu |
roszczącemu |
roszczącej |
B. | roszczącego |
roszczącego |
roszczący |
roszczące |
roszczącą |
N. | roszczącym |
roszczącym |
roszczącym |
roszczącym |
roszczącą |
Ms. | roszczącym |
roszczącym |
roszczącym |
roszczącym |
roszczącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | roszczący |
roszczący |
roszczące |
roszczące |
D. | roszczących |
roszczących |
roszczących |
roszczących |
C. | roszczącym |
roszczącym |
roszczącym |
roszczącym |
B. | roszczących |
roszczących |
roszczących |
roszczące |
N. | roszczącymi |
roszczącymi |
roszczącymi |
roszczącymi |
Ms. | roszczących |
roszczących |
roszczących |
roszczących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: roszczony
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | roszczony |
roszczony |
roszczony |
roszczone |
roszczona |
D. | roszczonego |
roszczonego |
roszczonego |
roszczonego |
roszczonej |
C. | roszczonemu |
roszczonemu |
roszczonemu |
roszczonemu |
roszczonej |
B. | roszczonego |
roszczonego |
roszczony |
roszczone |
roszczoną |
N. | roszczonym |
roszczonym |
roszczonym |
roszczonym |
roszczoną |
Ms. | roszczonym |
roszczonym |
roszczonym |
roszczonym |
roszczonej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | roszczeni |
roszczeni |
roszczone |
roszczone |
D. | roszczonych |
roszczonych |
roszczonych |
roszczonych |
C. | roszczonym |
roszczonym |
roszczonym |
roszczonym |
B. | roszczonych |
roszczonych |
roszczonych |
roszczone |
N. | roszczonymi |
roszczonymi |
roszczonymi |
roszczonymi |
Ms. | roszczonych |
roszczonych |
roszczonych |
roszczonych |
Pochodzenie
psł. *orstъ 'rośnięcie, wzrost'
Czasownik odrzeczownikowy od psł.# *orstъ, pokrewny z psł. *orsti 'rosnąć, wzrastać' (zob. rosnąć . Współczesne znaczenie 'zgłaszać pretensje' prawdopodobnie powstało z dawnego (z XVII w.) 'wywoływać, wzbudzać, wzmagać'.
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
synonimy: | domagać się, napierać się |
Połączenia
- rościć (sobie) prawo, pretensje
Cytaty
[...] sprzedawca powinien wywiązać się ze zobowiązań i żądań, jakie rości klient. źródło: NKJP: Agnieszka Grabowska: Proces o złamany obcas, Sztafeta nr 27, 2005 |
|
Należy wysyłać takie rzeczy listem wartościowym – mówi rzecznik poczty. - Wtedy taka przesyłka jest bezpieczniejsza i rejestrowana. A kiedy zginie, można rościć odszkodowanie. źródło: NKJP: Agnieszka Bielawska, Małgorzata Moczulska: Wina poczty, Gazeta Wrocławska, 2003-09-06 |
|
W 1974 roku dostaliśmy pozwolenie na budowę domu, projekt został zatwierdzony z klauzulą, że nie narusza praw osób trzecich. Jednak trzy lata temu właścicielka sąsiedniej posesji zaczęła rościć prawa do terenu z drogą. źródło: NKJP: Pozwolenie na budowę, Trybuna Śląska, 2004-07-21 |
|
Czarnogóra rości pretensje do okupowanego przez siebie chorwackiego półwyspu Prevlaka u wylotu Zatoki Kotorskiej - głównej bazy jugosłowiańskiej marynarki. źródło: NKJP: Z czym do stołu, Gazeta Wyborcza, 1992-08-26 |
Składnia
+ | rościć | + |
CO
|