UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przyszyć

Chronologizacja

1465, SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przyszyję
 przyszyjemy
2 os. przyszyjesz
 przyszyjecie
3 os. przyszyje
 przyszyją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przyszyłem
+(e)m przyszył
 przyszyłam
+(e)m przyszyła
 przyszyłom
+(e)m przyszyło
 przyszyliśmy
+(e)śmy przyszyli
 przyszyłyśmy
+(e)śmy przyszyły
2 os. przyszyłeś
+(e)ś przyszył
 przyszyłaś
+(e)ś przyszyła
 przyszyłoś
+(e)ś przyszyło
 przyszyliście
+(e)ście przyszyli
 przyszyłyście
+(e)ście przyszyły
3 os. przyszył
 przyszyła
 przyszyło
 przyszyli
 przyszyły

bezosobnik: przyszyto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przyszyjmy
2 os. przyszyj
 przyszyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przyszyłbym
bym przyszył
 przyszyłabym
bym przyszyła
 przyszyłobym
bym przyszyło
 przyszylibyśmy
byśmy przyszyli
 przyszyłybyśmy
byśmy przyszyły
2 os. przyszyłbyś
byś przyszył
 przyszyłabyś
byś przyszyła
 przyszyłobyś
byś przyszyło
 przyszylibyście
byście przyszyli
 przyszyłybyście
byście przyszyły
3 os. przyszyłby
by przyszył
 przyszyłaby
by przyszyła
 przyszyłoby
by przyszyło
 przyszyliby
by przyszyli
 przyszyłyby
by przyszyły

bezosobnik: przyszyto by

bezokolicznik: przyszyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przyszywszy

gerundium: przyszycie

imiesłów przymiotnikowy bierny: przyszyty

odpowiednik aspektowy: przyszywać

Pochodzenie

Zob.  szyć 

1. guzik

Definicja

przyłączyć coś do czegoś, używając igły i nici

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Połączenia

  • przyszyć guzik

Cytaty

Świadectwo pochodzenia towaru można przecież wystawić, skąd się chce, a do tajlandzkiej bluzki przyszyć koreańską metkę.

źródło: NKJP: Anna Gąsiorowska: Koncesjom świeczkę i rynkowi ogarek, Gazeta Wyborcza, 1992-09-05

Aha, to jest, zdaje się, guziczek od twojej bluzeczki, zaraz ci go przyszyję, tylko przyniosę okulary.

źródło: NKJP: Maria Krüger: Karolcia, 1959

Salutować do kapelusza? To tak, jak przyszyć lampasy do piżamy.

źródło: NKJP: Ryszard Marek Groński: Nauka pływania dla topielców: wypisy z histerii najnowszej 1989-1998, 1999

Składnia

bez ograniczeń + przyszyć +
(KOMU) + (CO) + (do CZEGO)

2. rękę

Definicja

przeprowadzić operację, która polega na ponownym przyłączeniu uciętej albo urwanej części ciała

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Połączenia

  • lekarze przyszyli coś
  • przyszyć rękę

Cytaty

Policja znalazła organ, który przyszyto Johnowi Bobbittowi po dziesięciogodzinnej operacji.

źródło: NKJP: Jacek Kalabiński: W gorącą czerwcową noc, Gazeta Wyborcza, 1993-11-13

Okazało się że to prawda i miała operację przyszycia macicy do powłok brzusznych.

źródło: NKJP: Internet

Potrafimy wprawdzie przyszyć pacjentowi cudzą rękę i zadbać, by odzyskał w niej władzę, ale już nie umiemy zregenerować zniszczonych komórek nerwowych w mózgu.

źródło: NKJP: Artur Włodarski: Usprawnianie mózgu, Gazeta Wyborcza, 1999-04-13

Nie udało się uratować palca dwuletniego Wojtka. Palec wprawdzie przyszyto, ale trzeba było ponownie amputować.

źródło: NKJP: Małgorzata Kozerawska: Wirujące widły, Gazeta Wyborcza, 1995-08-03

Składnia

bez ograniczeń + przyszyć +
(KOMU) + (CO) + (do CZEGO)

Frazeologizmy

ktoś przypiął łatkę komuś
ktoś przyszył łatkę komuś
ktoś przyszył łatę komuś
Data ostatniej modyfikacji: 28.09.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN