UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

napaść I

rzeczownik

Chronologizacja

SStp, SPXVI: (inne znaczenie), SKN: (inne znaczenie), SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

psł. *napastь < *napadtь 'napaść, bieda, nieszczęście, zło'

Forma prasłowiańska od przedrostkowego czasownika *napasti (< *napadti) 'napaść, spaść', pierwotnie nazwa czynności (wtórnie skonkretyzowana) z przyrostkiem *tь

1. czynna

Definicja

agresywny i niespodziewany atak w celu uczynienia krzywdy lub odebrania cennych rzeczy, które ktoś posiada lub które gdzieś się znajdują

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Połączenia

czynna, fizyczna; brutalna; chuligańska; zbiorowa; nocna, seksualna, uliczna napaść
napaść na funkcjonariusza, na nauczyciela, na policjanta, na taksówkarza; na (młodego) mężczyznę, na przechodnia; na cudzoziemców; na dom; na bank, na kantor, na konwój, na sklep; na biuro poselskie; na pociąg, na tira
napaść z bronią/z kamieniem w ręku, z nożem, z użyciem broni (palnej), z użyciem niebezpiecznego narzędzia, z zamiarem okaleczenia/zranienia
napaść na tle rabunkowym, na tle rasowym, na tle seksualnym
okoliczności; próba; motyw, powód; ofiara, sprawca, świadkowie, ślady; sprawa, zarzut napaści; fala, liczba napaści
kara, wyrok za napaść
obawa, strach; ochrona przed napaścią
doniesienia o napaści; udział w napaści
winny napaści
dokonać napaści
planować napaść
dochodzi do napaści
podżeganie do napaści
oskarżyć o napaść; odpowiadać (przed sądem) za napaść
podejrzewany o napaść; aresztowany, sądzony, skazany, zatrzymany za napaść
bronić się, ustrzec się przed napaścią; strzec kogoś/coś przed napaścią

Cytaty

	W kodeksie karnym napaść z nożem klasyfikowana jest jako czyn z użyciem niebezpiecznego narzędzia, zagrożony karą do 8 lat pozbawienia wolności. źródło: NKJP: R.Nadaj: Pijani sprawcy zadali mu 3 ciosy nożem, Tygodnik Ciechanowski, 2007-08-11
	Ciekawe, czy dlatego tak starannie zajął się śledztwem w sprawie napaści na szkołę, że omal sam nie padł ofiarą tamtych strasznych wydarzeń? źródło: NKJP: Krystyna Kurczab-Redlich: Głową o mur Kremla, 2007
	Są dwaj świadkowie napaści, jaką przeżył 30-letni sprzedawca. Policja dysponuje też zapisem z kamery przemysłowej, umieszczonej w sklepie. źródło: NKJP: R. Nadaj: Metalowy pręt w głowie pacjenta: To było usiłowanie zabójstwa, Tygodnik Ciechanowski, 2007-10-12
	Dyrektorka nazwała go „ofiarą chuligańskiej napaści” i „bestialskiego pobicia” i poleciła wychowawcy „zapoznać uczniów ze sprawą”. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Dziewczyny z Portofino, 2005
	Jesteś zatrzymany pod zarzutem napaści na policjanta. źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Wilcza wyspa, 2006

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	napaść	napaści
D.	napaści	napaści

C.	napaści	napaściom
B.	napaść	napaści
N.	napaścią	napaściami
Ms.	napaści	napaściach
W.	napaści	napaści

Składnia

napaść

na KOGO/CO

2. zbrojna

Definicja

niespodziewany zbrojny atak na czyjeś terytorium

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	inwazja, napad
	hiperonimy:	atak

Połączenia

wojenna, zbrojna; niemiecka, radziecka; hitlerowska, sowiecka napaść
napaść Hitlera; Niemiec, Rosji; hitlerowców, nieprzyjaciół, terrorystów; armii, wojsk
napaść na cywilów; na Dagestan, na Irak, na Polskę, na tereny Rzeczpospolitej, na wschodnie kresy Polski
napaść i okupacja
rocznica napaści
obawa przed napaścią
potępić napaść

Cytaty

	W 1939 r., po napaści Hitlera na Polskę znalazłam się z mężem, Czesławem Świderskim w Łucku. źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Asystent śmierci. Powieść o karykaturach Mahometa, o miłości i nienawiści w Europie, 2007
	Napisałem tyle, ile udało mi się wyszperać w publikacjach, związanych z napaścią hitlerowców na Polskę i wojną obronną 1939 roku, a zwłaszcza z walkami na Mazowszu. źródło: NKJP: S. Żagiel: Epopeja Karczów, prasa, 2008
	Potępiamy napaść na Dagestan. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004
	17 września w rocznicę napaści sowieckiej na wschodnie kresy Polski, członkowie raciborskiego Koła Sybiraków spotkali się przed pomnikiem na cmentarzu „Jeruzalem” [...]. źródło: NKJP: Małgorzata Rother-Burek: Weltzel w Brzeziu, Nowiny Raciborskie, 2002-10-02
	Pragniemy mieć kopię oficjalnych i tajnych dokumentów dotyczących planowanej napaści III Rzeszy i ZSRR na Polskę w 1939 r. [...]. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 12.12.1992

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	napaść	napaści
D.	napaści	napaści

C.	napaści	napaściom
B.	napaść	napaści
N.	napaścią	napaściami
Ms.	napaści	napaściach
W.	napaści	napaści

Składnia

napaść

(KOGO) + na KOGO/CO

3. słowna

Definicja

gwałtowne wystąpienie słowne przeciwko komuś lub czemuś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

atak, napad

Połączenia

napaść słowna, werbalna; personalna; polityczna, propagandowa; osobiste, wzajemne napaści
napaść na mnie, na posłów; na poczucie własnej wartości, na zawodowe kompetencje
kłamstwa i napaści

Cytaty

	Najważniejsze, aby wybory przebiegały w dobrej atmosferze, wolnej od politykierstwa, osobistych napaści. źródło: NKJP: Bezpośrednio do władzy, Dziennik Polski, 2002-10-23
	Jesteś beznadziejnym facetem, nie można w ogóle na ciebie liczyć! To przykład, gdy swoją złość z powodu nienareperowania cieknącego kranu wyrażasz agresywnie. Ten sposób obraża Twojego męża [...]. Będąc napaścią na jego zawodowe kompetencje [...], lub poczucie własnej wartości [...], rani, upokarza, a przez to najczęściej wyzwala w nim złość. źródło: NKJP: Kuba Jabłoński: Rozwód. Jak go przeżyć?, 2000
	Każda próba zadania pytania czy krytyki była przyjmowana jako napaść polityczna. źródło: NKJP: Jak bumerang, Dziennik Polski, 2002-07-08
	[...] w końcu lat czterdziestych na forum Sejmu Ustawodawczego posłowie PPR rozpoczynając od agresywnych napaści personalnych na posłów [...] przystępowali do walki z opozycją i tworzenia podstaw socjalistycznego parlamentaryzmu zwanego ludowładztwem. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 30.05.1996
	Znakomita lekarka, ściągnięta do Centrum specjalistka od opieki nad starymi ludźmi, stanęła w obronie oczernianej. I teraz ją spotkała niewybredna napaść w piśmie dzielnicy Ochota! źródło: NKJP: Stefan Bratkowski: Z boku, Gazeta Wyborcza, 1994-05-14

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	napaść	napaści
D.	napaści	napaści

C.	napaści	napaściom
B.	napaść	napaści
N.	napaścią	napaściami
Ms.	napaści	napaściach
W.	napaści	napaści

Składnia

napaść

(KOGO) + na KOGO/CO

Data ostatniej modyfikacji: 19.12.2010