UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odwoływać

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. wołać

1. ze stanowiska

Definicja

mając do tego uprawnienia, powodować, że jakaś osoba przestaje zajmować określone stanowisko służbowe lub pełnić funkcję

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	dymisjonować
	antonimy:	mianować, powoływać

Połączenia

minister; premier, prezydent, rząd, sejm odwołuje kogoś; partia odwoływała kogoś
odwoływać ambasadora, burmistrza, ministra, premiera, prezydenta, rząd, sejm, wojewodę; członka rady, zarządu..., dyrektora, kierownika, prezesa, szefa; komendanta
odwoływać na wniosek marszałka, szefa...
odwoływać z funkcji, ze stanowiska
powoływać i odwoływać

Cytaty

	Panie pośle, to premier [...], odwołując pana z urzędu ministra współpracy gospodarczej z zagranicą, powiedział, że tak dalej być nie może. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 17.12.1998
	W każdym muzeum jest rada nadzorcza [...]. Rada powołuje i odwołuje dyrektora. Musi on co cztery lata przedstawić radzie plan biznesowy. źródło: NKJP: Dorota Jarecka: Jak to się robi w Holandii?, Gazeta Wyborcza, 1999-02-23
	Stanowisko w służbie zagranicznej wyznacza i odwołuje ze stanowiska dyrektor generalny służby zagranicznej. źródło: NKJP: Dz.U. z 2001r. Nr 128, poz. 1403
	„Na podstawie art. 70, w związku z art. 52 kodeksu pracy, w powiązaniu z art. 11 ustawy [...] odwołuję Pana z zajmowanego stanowiska, bez okresu wypowiedzenia” - pismo tej treści otrzymał Stanisław Kalita, państwowy wojewódzki inspektora sanitarny w Krakowie. źródło: NKJP: Między neurologiem a internistą..., Dziennik Polski, 2003-12-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odwołuję	odwołujemy
2 os.	odwołujesz	odwołujecie
3 os.	odwołuje	odwołują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odwoływałem +(e)m odwoływał	odwoływałam +(e)m odwoływała	odwoływałom +(e)m odwoływało	odwoływaliśmy +(e)śmy odwoływali	odwoływałyśmy +(e)śmy odwoływały
2 os.	odwoływałeś +(e)ś odwoływał	odwoływałaś +(e)ś odwoływała	odwoływałoś +(e)ś odwoływało	odwoływaliście +(e)ście odwoływali	odwoływałyście +(e)ście odwoływały
3 os.	odwoływał	odwoływała	odwoływało	odwoływali	odwoływały

bezosobnik: odwoływano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odwoływał będę odwoływać	będę odwoływała będę odwoływać	będę odwoływało będę odwoływać	będziemy odwoływali będziemy odwoływać	będziemy odwoływały będziemy odwoływać
2 os.	będziesz odwoływał będziesz odwoływać	będziesz odwoływała będziesz odwoływać	będziesz odwoływało będziesz odwoływać	będziecie odwoływali będziecie odwoływać	będziecie odwoływały będziecie odwoływać
3 os.	będzie odwoływał będzie odwoływać	będzie odwoływała będzie odwoływać	będzie odwoływało będzie odwoływać	będą odwoływali będą odwoływać	będą odwoływały będą odwoływać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odwołujmy
2 os.	odwołuj	odwołujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odwoływałbym bym odwoływał	odwoływałabym bym odwoływała	odwoływałobym bym odwoływało	odwoływalibyśmy byśmy odwoływali	odwoływałybyśmy byśmy odwoływały
2 os.	odwoływałbyś byś odwoływał	odwoływałabyś byś odwoływała	odwoływałobyś byś odwoływało	odwoływalibyście byście odwoływali	odwoływałybyście byście odwoływały
3 os.	odwoływałby by odwoływał	odwoływałaby by odwoływała	odwoływałoby by odwoływało	odwoływaliby by odwoływali	odwoływałyby by odwoływały

bezosobnik: odwoływano by

bezokolicznik: odwoływać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odwołując

gerundium: odwoływanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odwoływanie	odwoływania
D.	odwoływania	odwoływań
C.	odwoływaniu	odwoływaniom
B.	odwoływanie	odwoływania
N.	odwoływaniem	odwoływaniami
Ms.	odwoływaniu	odwoływaniach
W.	odwoływanie	odwoływania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odwołujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odwołujący	odwołujący	odwołujący	odwołujące	odwołująca
D.	odwołującego	odwołującego	odwołującego	odwołującego	odwołującej
C.	odwołującemu	odwołującemu	odwołującemu	odwołującemu	odwołującej
B.	odwołującego	odwołującego	odwołujący	odwołujące	odwołującą
N.	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującą
Ms.	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odwołujący	odwołujący	odwołujące	odwołujące
D.	odwołujących	odwołujących	odwołujących	odwołujących
C.	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującym
B.	odwołujących	odwołujących	odwołujących	odwołujące
N.	odwołującymi	odwołującymi	odwołującymi	odwołującymi
Ms.	odwołujących	odwołujących	odwołujących	odwołujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: odwoływany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odwoływany	odwoływany	odwoływany	odwoływane	odwoływana
D.	odwoływanego	odwoływanego	odwoływanego	odwoływanego	odwoływanej
C.	odwoływanemu	odwoływanemu	odwoływanemu	odwoływanemu	odwoływanej
B.	odwoływanego	odwoływanego	odwoływany	odwoływane	odwoływaną
N.	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływaną
Ms.	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odwoływani	odwoływani	odwoływane	odwoływane
D.	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych
C.	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym
B.	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych	odwoływane
N.	odwoływanymi	odwoływanymi	odwoływanymi	odwoływanymi
Ms.	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych

odpowiednik aspektowy: odwołać

Składnia

Rz_osobowy

odwoływać

KOGO + (z CZEGO)

2. z urlopu

Definicja

polecać komuś powrót z jakiegoś miejsca

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

wzywać

Połączenia

premier, dyrektor odwołuje kogoś (z urlopu)
odwoływać ministra, nauczyciela (z urlopu)
odwoływać z urlopu

Cytaty

[...] dyrektor szkoły odwołuje nauczyciela z urlopu, określając termin, w którym nauczyciel obowiązany jest do powrotu do pracy.

źródło: NKJP: Dz.U. z 1982r. Nr 3, poz. 19

Gdy odwoływano go z frontu, był przekonany, że na rozkaz przełożonych jedzie pobierać nauki.

źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Rozmowa, Magazyn nr 35 dodatek do Gazety Wyborczej nr 254, 1993-10-29

[...] trudno sobie wyobrazić, że premier Blair w czasie kampanii odwołuje z urlopu ministra sprawiedliwości, by ten instruował, jak przesłuchiwać kandydata jego partii w wyborach - mówi prof. Konstanty Wojtaszczyk.

źródło: NKJP: Maciej Gajek, Marcin Grudzień, Magda Zdort: Nie ma piekła, są wybory, 2005, prasa

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odwołuję	odwołujemy
2 os.	odwołujesz	odwołujecie
3 os.	odwołuje	odwołują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odwoływałem +(e)m odwoływał	odwoływałam +(e)m odwoływała	odwoływałom +(e)m odwoływało	odwoływaliśmy +(e)śmy odwoływali	odwoływałyśmy +(e)śmy odwoływały
2 os.	odwoływałeś +(e)ś odwoływał	odwoływałaś +(e)ś odwoływała	odwoływałoś +(e)ś odwoływało	odwoływaliście +(e)ście odwoływali	odwoływałyście +(e)ście odwoływały
3 os.	odwoływał	odwoływała	odwoływało	odwoływali	odwoływały

bezosobnik: odwoływano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odwoływał będę odwoływać	będę odwoływała będę odwoływać	będę odwoływało będę odwoływać	będziemy odwoływali będziemy odwoływać	będziemy odwoływały będziemy odwoływać
2 os.	będziesz odwoływał będziesz odwoływać	będziesz odwoływała będziesz odwoływać	będziesz odwoływało będziesz odwoływać	będziecie odwoływali będziecie odwoływać	będziecie odwoływały będziecie odwoływać
3 os.	będzie odwoływał będzie odwoływać	będzie odwoływała będzie odwoływać	będzie odwoływało będzie odwoływać	będą odwoływali będą odwoływać	będą odwoływały będą odwoływać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odwołujmy
2 os.	odwołuj	odwołujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odwoływałbym bym odwoływał	odwoływałabym bym odwoływała	odwoływałobym bym odwoływało	odwoływalibyśmy byśmy odwoływali	odwoływałybyśmy byśmy odwoływały
2 os.	odwoływałbyś byś odwoływał	odwoływałabyś byś odwoływała	odwoływałobyś byś odwoływało	odwoływalibyście byście odwoływali	odwoływałybyście byście odwoływały
3 os.	odwoływałby by odwoływał	odwoływałaby by odwoływała	odwoływałoby by odwoływało	odwoływaliby by odwoływali	odwoływałyby by odwoływały

bezosobnik: odwoływano by

bezokolicznik: odwoływać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odwołując

gerundium: odwoływanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odwoływanie	odwoływania
D.	odwoływania	odwoływań
C.	odwoływaniu	odwoływaniom
B.	odwoływanie	odwoływania
N.	odwoływaniem	odwoływaniami
Ms.	odwoływaniu	odwoływaniach
W.	odwoływanie	odwoływania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odwołujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odwołujący	odwołujący	odwołujący	odwołujące	odwołująca
D.	odwołującego	odwołującego	odwołującego	odwołującego	odwołującej
C.	odwołującemu	odwołującemu	odwołującemu	odwołującemu	odwołującej
B.	odwołującego	odwołującego	odwołujący	odwołujące	odwołującą
N.	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującą
Ms.	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odwołujący	odwołujący	odwołujące	odwołujące
D.	odwołujących	odwołujących	odwołujących	odwołujących
C.	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującym
B.	odwołujących	odwołujących	odwołujących	odwołujące
N.	odwołującymi	odwołującymi	odwołującymi	odwołującymi
Ms.	odwołujących	odwołujących	odwołujących	odwołujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: odwoływany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odwoływany	odwoływany	odwoływany	odwoływane	odwoływana
D.	odwoływanego	odwoływanego	odwoływanego	odwoływanego	odwoływanej
C.	odwoływanemu	odwoływanemu	odwoływanemu	odwoływanemu	odwoływanej
B.	odwoływanego	odwoływanego	odwoływany	odwoływane	odwoływaną
N.	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływaną
Ms.	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odwoływani	odwoływani	odwoływane	odwoływane
D.	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych
C.	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym
B.	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych	odwoływane
N.	odwoływanymi	odwoływanymi	odwoływanymi	odwoływanymi
Ms.	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych

odpowiednik aspektowy: odwołać

Składnia

Rz_osobowy

odwoływać

KOGO + z CZEGO

3. na bok

Definicja

prosić kogoś, żeby odszedł skądś na chwilę, przerywając mu to, czym się zajmował

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

przywoływać

Połączenia

dziewczyna odwołuje kogoś; przyjaciele odwołują kogoś
odwoływać na bok

Cytaty

Jest charakterystyczną rzeczą, iż zacni i zawsze przychylni przyjaciele przy spotkaniach odwołują nas na bok i nachylają się do naszego ucha.

źródło: NKJP: Ewa Szkudlarek: Wskaźniki nawiązania we współczesnych tekstach polskich (na materiale współczesnej nowelistyki polskiej), 2002

Ale odwołują mnie do innego pacjenta - Włoch nie mówi po angielsku, a trzeba go przekonać, żeby dał sobie zrobić cewnikowanie pęcherza (polega na włożeniu sondy do narządów moczowo-płciowych).

źródło: NKJP: Maria Wiernikowska: Ranni na Stępińskiej, Gazeta Wyborcza, 1993-09-15

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odwołuję	odwołujemy
2 os.	odwołujesz	odwołujecie
3 os.	odwołuje	odwołują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odwoływałem +(e)m odwoływał	odwoływałam +(e)m odwoływała	odwoływałom +(e)m odwoływało	odwoływaliśmy +(e)śmy odwoływali	odwoływałyśmy +(e)śmy odwoływały
2 os.	odwoływałeś +(e)ś odwoływał	odwoływałaś +(e)ś odwoływała	odwoływałoś +(e)ś odwoływało	odwoływaliście +(e)ście odwoływali	odwoływałyście +(e)ście odwoływały
3 os.	odwoływał	odwoływała	odwoływało	odwoływali	odwoływały

bezosobnik: odwoływano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odwoływał będę odwoływać	będę odwoływała będę odwoływać	będę odwoływało będę odwoływać	będziemy odwoływali będziemy odwoływać	będziemy odwoływały będziemy odwoływać
2 os.	będziesz odwoływał będziesz odwoływać	będziesz odwoływała będziesz odwoływać	będziesz odwoływało będziesz odwoływać	będziecie odwoływali będziecie odwoływać	będziecie odwoływały będziecie odwoływać
3 os.	będzie odwoływał będzie odwoływać	będzie odwoływała będzie odwoływać	będzie odwoływało będzie odwoływać	będą odwoływali będą odwoływać	będą odwoływały będą odwoływać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odwołujmy
2 os.	odwołuj	odwołujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odwoływałbym bym odwoływał	odwoływałabym bym odwoływała	odwoływałobym bym odwoływało	odwoływalibyśmy byśmy odwoływali	odwoływałybyśmy byśmy odwoływały
2 os.	odwoływałbyś byś odwoływał	odwoływałabyś byś odwoływała	odwoływałobyś byś odwoływało	odwoływalibyście byście odwoływali	odwoływałybyście byście odwoływały
3 os.	odwoływałby by odwoływał	odwoływałaby by odwoływała	odwoływałoby by odwoływało	odwoływaliby by odwoływali	odwoływałyby by odwoływały

bezosobnik: odwoływano by

bezokolicznik: odwoływać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odwołując

gerundium: odwoływanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odwoływanie	odwoływania
D.	odwoływania	odwoływań
C.	odwoływaniu	odwoływaniom
B.	odwoływanie	odwoływania
N.	odwoływaniem	odwoływaniami
Ms.	odwoływaniu	odwoływaniach
W.	odwoływanie	odwoływania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odwołujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odwołujący	odwołujący	odwołujący	odwołujące	odwołująca
D.	odwołującego	odwołującego	odwołującego	odwołującego	odwołującej
C.	odwołującemu	odwołującemu	odwołującemu	odwołującemu	odwołującej
B.	odwołującego	odwołującego	odwołujący	odwołujące	odwołującą
N.	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującą
Ms.	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odwołujący	odwołujący	odwołujące	odwołujące
D.	odwołujących	odwołujących	odwołujących	odwołujących
C.	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującym
B.	odwołujących	odwołujących	odwołujących	odwołujące
N.	odwołującymi	odwołującymi	odwołującymi	odwołującymi
Ms.	odwołujących	odwołujących	odwołujących	odwołujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: odwoływany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odwoływany	odwoływany	odwoływany	odwoływane	odwoływana
D.	odwoływanego	odwoływanego	odwoływanego	odwoływanego	odwoływanej
C.	odwoływanemu	odwoływanemu	odwoływanemu	odwoływanemu	odwoływanej
B.	odwoływanego	odwoływanego	odwoływany	odwoływane	odwoływaną
N.	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływaną
Ms.	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odwoływani	odwoływani	odwoływane	odwoływane
D.	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych
C.	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym
B.	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych	odwoływane
N.	odwoływanymi	odwoływanymi	odwoływanymi	odwoływanymi
Ms.	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych

odpowiednik aspektowy: odwołać

Składnia

Rz_osobowy

odwoływać

KOGO + (DOKĄD)

4. słowa

Definicja

ogłaszać, że to, co się wcześniej powiedziało, jest nieprawdą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

cofać

Połączenia

świadkowie odwoływali coś
odwołać słowa, zeznania
ktoś odwołuje wszystko (co powiedział)

Cytaty

Odwołuję wszystko, co powiedziałem wcześniej o sprawie Kucharskiego.

źródło: NKJP: Jarosław Bińczyk, Jacek Sarzało: Najlepszy strzelec ekstraklasy w sądzie?, Gazeta Wyborcza, 1997-04-09

Mdlała oskarżona, świadkowie odwoływali zeznania, wychodziły na jaw błędy i niedoróbki śledztwa.

źródło: NKJP: Pod presją, Dziennik Polski, 2000-07-28

Do tej pory - jeżeli zdarzyło się jej wywołać niezadowolenie przyjaciółki - starała się natychmiast to naprawić, tłumacząc się czy odwołując własne słowa.

źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odwołuję	odwołujemy
2 os.	odwołujesz	odwołujecie
3 os.	odwołuje	odwołują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odwoływałem +(e)m odwoływał	odwoływałam +(e)m odwoływała	odwoływałom +(e)m odwoływało	odwoływaliśmy +(e)śmy odwoływali	odwoływałyśmy +(e)śmy odwoływały
2 os.	odwoływałeś +(e)ś odwoływał	odwoływałaś +(e)ś odwoływała	odwoływałoś +(e)ś odwoływało	odwoływaliście +(e)ście odwoływali	odwoływałyście +(e)ście odwoływały
3 os.	odwoływał	odwoływała	odwoływało	odwoływali	odwoływały

bezosobnik: odwoływano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odwoływał będę odwoływać	będę odwoływała będę odwoływać	będę odwoływało będę odwoływać	będziemy odwoływali będziemy odwoływać	będziemy odwoływały będziemy odwoływać
2 os.	będziesz odwoływał będziesz odwoływać	będziesz odwoływała będziesz odwoływać	będziesz odwoływało będziesz odwoływać	będziecie odwoływali będziecie odwoływać	będziecie odwoływały będziecie odwoływać
3 os.	będzie odwoływał będzie odwoływać	będzie odwoływała będzie odwoływać	będzie odwoływało będzie odwoływać	będą odwoływali będą odwoływać	będą odwoływały będą odwoływać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odwołujmy
2 os.	odwołuj	odwołujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odwoływałbym bym odwoływał	odwoływałabym bym odwoływała	odwoływałobym bym odwoływało	odwoływalibyśmy byśmy odwoływali	odwoływałybyśmy byśmy odwoływały
2 os.	odwoływałbyś byś odwoływał	odwoływałabyś byś odwoływała	odwoływałobyś byś odwoływało	odwoływalibyście byście odwoływali	odwoływałybyście byście odwoływały
3 os.	odwoływałby by odwoływał	odwoływałaby by odwoływała	odwoływałoby by odwoływało	odwoływaliby by odwoływali	odwoływałyby by odwoływały

bezosobnik: odwoływano by

bezokolicznik: odwoływać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odwołując

gerundium: odwoływanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odwoływanie	odwoływania
D.	odwoływania	odwoływań
C.	odwoływaniu	odwoływaniom
B.	odwoływanie	odwoływania
N.	odwoływaniem	odwoływaniami
Ms.	odwoływaniu	odwoływaniach
W.	odwoływanie	odwoływania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odwołujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odwołujący	odwołujący	odwołujący	odwołujące	odwołująca
D.	odwołującego	odwołującego	odwołującego	odwołującego	odwołującej
C.	odwołującemu	odwołującemu	odwołującemu	odwołującemu	odwołującej
B.	odwołującego	odwołującego	odwołujący	odwołujące	odwołującą
N.	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującą
Ms.	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odwołujący	odwołujący	odwołujące	odwołujące
D.	odwołujących	odwołujących	odwołujących	odwołujących
C.	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującym
B.	odwołujących	odwołujących	odwołujących	odwołujące
N.	odwołującymi	odwołującymi	odwołującymi	odwołującymi
Ms.	odwołujących	odwołujących	odwołujących	odwołujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: odwoływany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odwoływany	odwoływany	odwoływany	odwoływane	odwoływana
D.	odwoływanego	odwoływanego	odwoływanego	odwoływanego	odwoływanej
C.	odwoływanemu	odwoływanemu	odwoływanemu	odwoływanemu	odwoływanej
B.	odwoływanego	odwoływanego	odwoływany	odwoływane	odwoływaną
N.	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływaną
Ms.	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odwoływani	odwoływani	odwoływane	odwoływane
D.	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych
C.	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym
B.	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych	odwoływane
N.	odwoływanymi	odwoływanymi	odwoływanymi	odwoływanymi
Ms.	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych

odpowiednik aspektowy: odwołać

Składnia

Rz_osobowy

odwoływać

5. przedstawienie

Definicja

ogłaszać, że coś, co zostało zaplanowane, nie odbędzie się

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka

Połączenia

organizator odwołuje coś; biuro odwoływało coś; związkowcy odwołują coś
odwoływać koncerty, przedstawienie, spektakl; akcję, protest; imprezę, mecz, zawody; spotkanie, wizytę; lot, wyjazd; przetarg
odwoływać z powodu braku śniegu, z powodu deszczu...

Cytaty

Dwukrotnie organizatorzy Młodzieżowego Turnieju Par odwoływali zawody ze względu na deszcz.

źródło: NKJP: (BD): Tylko 9 biegów, Dziennik Polski, 2002-06-12

Zakomunikowaliśmy, że odwołujemy przedstawienie. - Nie ma mowy! Grać! - wyła wierna sala.

źródło: NKJP: Joanna Ronikier: Kabarety, Magazyn nr 42 dodatek do Gazety Wyborczej nr 294, 1993-12-17

To był sukces, ale przecież zdarzyło się odwoływać koncerty innych wykonawców, bo nie było chętnych [...].

źródło: NKJP: Agata Niebudek: Kultura?Tak, tylko za ile bilet?, Echo Dnia, 2006-11-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odwołuję	odwołujemy
2 os.	odwołujesz	odwołujecie
3 os.	odwołuje	odwołują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odwoływałem +(e)m odwoływał	odwoływałam +(e)m odwoływała	odwoływałom +(e)m odwoływało	odwoływaliśmy +(e)śmy odwoływali	odwoływałyśmy +(e)śmy odwoływały
2 os.	odwoływałeś +(e)ś odwoływał	odwoływałaś +(e)ś odwoływała	odwoływałoś +(e)ś odwoływało	odwoływaliście +(e)ście odwoływali	odwoływałyście +(e)ście odwoływały
3 os.	odwoływał	odwoływała	odwoływało	odwoływali	odwoływały

bezosobnik: odwoływano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odwoływał będę odwoływać	będę odwoływała będę odwoływać	będę odwoływało będę odwoływać	będziemy odwoływali będziemy odwoływać	będziemy odwoływały będziemy odwoływać
2 os.	będziesz odwoływał będziesz odwoływać	będziesz odwoływała będziesz odwoływać	będziesz odwoływało będziesz odwoływać	będziecie odwoływali będziecie odwoływać	będziecie odwoływały będziecie odwoływać
3 os.	będzie odwoływał będzie odwoływać	będzie odwoływała będzie odwoływać	będzie odwoływało będzie odwoływać	będą odwoływali będą odwoływać	będą odwoływały będą odwoływać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odwołujmy
2 os.	odwołuj	odwołujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odwoływałbym bym odwoływał	odwoływałabym bym odwoływała	odwoływałobym bym odwoływało	odwoływalibyśmy byśmy odwoływali	odwoływałybyśmy byśmy odwoływały
2 os.	odwoływałbyś byś odwoływał	odwoływałabyś byś odwoływała	odwoływałobyś byś odwoływało	odwoływalibyście byście odwoływali	odwoływałybyście byście odwoływały
3 os.	odwoływałby by odwoływał	odwoływałaby by odwoływała	odwoływałoby by odwoływało	odwoływaliby by odwoływali	odwoływałyby by odwoływały

bezosobnik: odwoływano by

bezokolicznik: odwoływać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odwołując

gerundium: odwoływanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odwoływanie	odwoływania
D.	odwoływania	odwoływań
C.	odwoływaniu	odwoływaniom
B.	odwoływanie	odwoływania
N.	odwoływaniem	odwoływaniami
Ms.	odwoływaniu	odwoływaniach
W.	odwoływanie	odwoływania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odwołujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odwołujący	odwołujący	odwołujący	odwołujące	odwołująca
D.	odwołującego	odwołującego	odwołującego	odwołującego	odwołującej
C.	odwołującemu	odwołującemu	odwołującemu	odwołującemu	odwołującej
B.	odwołującego	odwołującego	odwołujący	odwołujące	odwołującą
N.	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującą
Ms.	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odwołujący	odwołujący	odwołujące	odwołujące
D.	odwołujących	odwołujących	odwołujących	odwołujących
C.	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującym
B.	odwołujących	odwołujących	odwołujących	odwołujące
N.	odwołującymi	odwołującymi	odwołującymi	odwołującymi
Ms.	odwołujących	odwołujących	odwołujących	odwołujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: odwoływany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odwoływany	odwoływany	odwoływany	odwoływane	odwoływana
D.	odwoływanego	odwoływanego	odwoływanego	odwoływanego	odwoływanej
C.	odwoływanemu	odwoływanemu	odwoływanemu	odwoływanemu	odwoływanej
B.	odwoływanego	odwoływanego	odwoływany	odwoływane	odwoływaną
N.	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływaną
Ms.	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odwoływani	odwoływani	odwoływane	odwoływane
D.	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych
C.	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym
B.	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych	odwoływane
N.	odwoływanymi	odwoływanymi	odwoływanymi	odwoływanymi
Ms.	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych

odpowiednik aspektowy: odwołać

Składnia

Rz_osobowy

odwoływać

6. alarm

Definicja

ogłaszać, że coś już nie obowiązuje

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

unieważniać, zdejmować, znosić

Połączenia

wojewoda odwoływał coś
odwoływać alarm, pogotowie; decyzję
ogłaszać i odwoływać

Cytaty

Z tych względów nie było takiej sytuacji, że wojewoda odwoływał decyzję o użyciu broni, bo takiej decyzji nie podejmował [...].

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 10.09.1999

[...] gdy odwoływano pogotowie przeciwpowodziowe, wodowskaz na Bielanach pokazywał 306 cm.

źródło: NKJP: Pogotowie przez 26 godzin, Dziennik Polski, 1999-07-12

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	odwołuję	odwołujemy
2 os.	odwołujesz	odwołujecie
3 os.	odwołuje	odwołują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odwoływałem +(e)m odwoływał	odwoływałam +(e)m odwoływała	odwoływałom +(e)m odwoływało	odwoływaliśmy +(e)śmy odwoływali	odwoływałyśmy +(e)śmy odwoływały
2 os.	odwoływałeś +(e)ś odwoływał	odwoływałaś +(e)ś odwoływała	odwoływałoś +(e)ś odwoływało	odwoływaliście +(e)ście odwoływali	odwoływałyście +(e)ście odwoływały
3 os.	odwoływał	odwoływała	odwoływało	odwoływali	odwoływały

bezosobnik: odwoływano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę odwoływał będę odwoływać	będę odwoływała będę odwoływać	będę odwoływało będę odwoływać	będziemy odwoływali będziemy odwoływać	będziemy odwoływały będziemy odwoływać
2 os.	będziesz odwoływał będziesz odwoływać	będziesz odwoływała będziesz odwoływać	będziesz odwoływało będziesz odwoływać	będziecie odwoływali będziecie odwoływać	będziecie odwoływały będziecie odwoływać
3 os.	będzie odwoływał będzie odwoływać	będzie odwoływała będzie odwoływać	będzie odwoływało będzie odwoływać	będą odwoływali będą odwoływać	będą odwoływały będą odwoływać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		odwołujmy
2 os.	odwołuj	odwołujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	odwoływałbym bym odwoływał	odwoływałabym bym odwoływała	odwoływałobym bym odwoływało	odwoływalibyśmy byśmy odwoływali	odwoływałybyśmy byśmy odwoływały
2 os.	odwoływałbyś byś odwoływał	odwoływałabyś byś odwoływała	odwoływałobyś byś odwoływało	odwoływalibyście byście odwoływali	odwoływałybyście byście odwoływały
3 os.	odwoływałby by odwoływał	odwoływałaby by odwoływała	odwoływałoby by odwoływało	odwoływaliby by odwoływali	odwoływałyby by odwoływały

bezosobnik: odwoływano by

bezokolicznik: odwoływać

imiesłów przysłówkowy współczesny: odwołując

gerundium: odwoływanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	odwoływanie	odwoływania
D.	odwoływania	odwoływań
C.	odwoływaniu	odwoływaniom
B.	odwoływanie	odwoływania
N.	odwoływaniem	odwoływaniami
Ms.	odwoływaniu	odwoływaniach
W.	odwoływanie	odwoływania

imiesłów przymiotnikowy czynny: odwołujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odwołujący	odwołujący	odwołujący	odwołujące	odwołująca
D.	odwołującego	odwołującego	odwołującego	odwołującego	odwołującej
C.	odwołującemu	odwołującemu	odwołującemu	odwołującemu	odwołującej
B.	odwołującego	odwołującego	odwołujący	odwołujące	odwołującą
N.	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującą
Ms.	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odwołujący	odwołujący	odwołujące	odwołujące
D.	odwołujących	odwołujących	odwołujących	odwołujących
C.	odwołującym	odwołującym	odwołującym	odwołującym
B.	odwołujących	odwołujących	odwołujących	odwołujące
N.	odwołującymi	odwołującymi	odwołującymi	odwołującymi
Ms.	odwołujących	odwołujących	odwołujących	odwołujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: odwoływany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	odwoływany	odwoływany	odwoływany	odwoływane	odwoływana
D.	odwoływanego	odwoływanego	odwoływanego	odwoływanego	odwoływanej
C.	odwoływanemu	odwoływanemu	odwoływanemu	odwoływanemu	odwoływanej
B.	odwoływanego	odwoływanego	odwoływany	odwoływane	odwoływaną
N.	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływaną
Ms.	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	odwoływani	odwoływani	odwoływane	odwoływane
D.	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych
C.	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym	odwoływanym
B.	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych	odwoływane
N.	odwoływanymi	odwoływanymi	odwoływanymi	odwoływanymi
Ms.	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych	odwoływanych

odpowiednik aspektowy: odwołać

Składnia

Rz_osobowy

odwoływać

Data ostatniej modyfikacji: 05.02.2014