UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kiełek

Chronologizacja

1568, SPXVI

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	kiełek	kiełki
D.	kiełka	kiełków
C.	kiełkowi	kiełkom
B.	kiełek	kiełki
N.	kiełkiem	kiełkami
Ms.	kiełku	kiełkach
W.	kiełku	kiełki

Pochodzenie

Zob. kieł

1. rośliny

Definicja

wyrosły z nasienia, bulwy, kłącza lub cebuli pęd będący zaczątkiem rośliny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Połączenia

świeże, zielone; pierwsze kiełki; kiełki pszeniczne, sojowe, zbożowe
kiełki nasion; roślin, zbóż; bambusa, brokułów, grochu, fasoli (mung), lucerny, pszenicy, rzepaku, rzeżuchy, rzodkiewki, słonecznika, soczewicy, soi, ziemniaka
kiełki i otręby; zarodki i kiełki; warzywa i kiełki; korzenie i kiełki
długość; gnicie; produkcja, wzrost; (przeciętna, średnia) masa; garść, (dwie, trzy...) łyżki kiełków
sałatka z kiełków; olej z kiełków (pszenicy, różnych nasion...)
kiełki pojawią się (po 3-5 dniach, 4 lutego...); zawierają (mikroelementy, witaminy...)
jeść, spożywać; hodować, wyhodować; wypuszczać, wytworzyć kiełki

Cytaty

Tam, gdzie słońce stopiło śnieg, z ziemi wychylają się odważnie zielone kiełki krokusów, przebiśniegów i śnieżyczek.

źródło: NKJP: Grzeorz Tabasz: I stała się wiosna, Dziennik Polski, 2006-03-22

Większość warzyw [...] po zbiorze stopniowo traci witaminy. W momencie pojawienia się kiełka i w czasie wzrostu budzą się w nich najcenniejsze wartości odżywcze, które natura uruchamia po otrzymaniu sygnału, że rodzi się nowe życie.

źródło: NKJP: (WES): Czas docenić kiełki, Dziennik Polski, 2008-12-27

Kiełków możemy używać jako samodzielnego dania sałatkowego lub jako dodatku do sałatek warzywnych.

źródło: NKJP: Stanisława Olko: Makrobiotyka w polskiej kuchni, 1993

Składnia

kiełek

(CZEGO)

2. ząb

Definicja

mały kieł - u człowieka i niektórych zwierząt trzeci w kolejności ząb

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

kieł

Cytaty

Ufny, jak zwykle dzieci, niemal natychmiast wpakował mi się na kolana. Ciągnął za tasiemki przy koszuli, wściubiał nos w rękawy, łapał pyszczkiem za palce. Nie miał jeszcze zębów, prócz małych kiełków, ale te były ostre jak szpilki!

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004

[...] dla dziecka wyrzynanie się jedynki czy kiełka to niezbyt przyjemne doznanie.

źródło: Internet: mamdziecko.interia.pl

3. ekspresywnie

Definicja

ekspresywnie o kle - zębie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

synonimy:

kieł

Połączenia

białe kiełki

Cytaty

Godzili się [...] w łazience na stojąco [...], co jemu się podobało, a Jadzi nie, bo cały czas myślała o nowym złotym kiełku narzeczonego, którym może wgryźć jej się w kark.

źródło: NKJP: Joanna Bator: Piaskowa Góra, 2009

Siedziała przed telewizorem. [...] Rozchylone, pełne usta, białe kiełki, rumieniec na policzkach, błyszczące oko. Najwyraźniej zahipnotyzowana tym, co na ekranie.

źródło: NKJP: Tomasz Kwaśniewski: Dziennik taty, 2010

Simba trafia do domu Bielendów. Ma pół roku i waży 20 kg. Chętnie wyleguje się ze swoim właścicielem na kanapie w salonie. Łasi się do gości, ale kiedy ma ich dość, szczerzy ostre kiełki.

źródło: Internet: poranny.pl

Składnia

kiełek

(KOGO/CZEGO)

4. demokracji

Definicja

książk.

początek jakiegoś zjawiska lub wydarzenia, które później podlega dalszemu rozwojowi

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	zaczątek, zalążek, zarodek, zawiązek
	hiperonimy:	początek

Cytaty

Nie wstydzę się wypatrywania w realnym socjalizmie kiełków demokracji.

źródło: Odra, 2008 (books.google.pl)

[...] w okresie demokracji starożytnej czy feudalnej rodziły się dopiero kiełki praworządności, które współistniały z wielką sferą bezprawia i samowoli.

źródło: Władysław Ratyński: Demokracja socjalistyczna, 1980 (books.google.pl)

Kubizm nie jest ani posiewem, ani kiełkiem nowej sztuki: jest etapem rozwoju oryginalnej malarskiej formy.

źródło: Jerzy Olkiewicz: Barwy przestrzeni, 1966 (books.google.pl)

Składnia

kiełek

CZEGO

5. w urządzeniach

Definicja

techn.

niewielki kieł - wystający element w niektórych urządzeniach mechanicznych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn

Cytaty

Do toczenia komutatorów najlepiej zamiast kiełka założyć do konika tokarki mały uchwyt tokarski.

źródło: Internet: poszukaj.elektroda.pl

[...] musisz wysunąć i wyjąć lampy przednie, bo pod nimi znajduje się po jednej śrubie mocującej płaskownik z kiełkami [...].

źródło: Internet: forum.lanciapolska.org

Data ostatniej modyfikacji: 04.12.2019