Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | ułomny |
ułomny |
ułomny |
ułomne |
ułomna |
D. | ułomnego |
ułomnego |
ułomnego |
ułomnego |
ułomnej |
C. | ułomnemu |
ułomnemu |
ułomnemu |
ułomnemu |
ułomnej |
B. | ułomnego |
ułomnego |
ułomny |
ułomne |
ułomną |
N. | ułomnym |
ułomnym |
ułomnym |
ułomnym |
ułomną |
Ms. | ułomnym |
ułomnym |
ułomnym |
ułomnym |
ułomnej |
W. | ułomny |
ułomny |
ułomny |
ułomne |
ułomna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | ułomni |
ułomni |
ułomne |
ułomne |
D. | ułomnych |
ułomnych |
ułomnych |
ułomnych |
C. | ułomnym |
ułomnym |
ułomnym |
ułomnym |
B. | ułomnych |
ułomnych |
ułomnych |
ułomne |
N. | ułomnymi |
ułomnymi |
ułomnymi |
ułomnymi |
Ms. | ułomnych |
ułomnych |
ułomnych |
ułomnych |
W. | ułomni |
ułomni |
ułomne |
ułomne |
Stopień wyższy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | ułomniejszy |
ułomniejszy |
ułomniejszy |
ułomniejsze |
ułomniejsza |
D. | ułomniejszego |
ułomniejszego |
ułomniejszego |
ułomniejszego |
ułomniejszej |
C. | ułomniejszemu |
ułomniejszemu |
ułomniejszemu |
ułomniejszemu |
ułomniejszej |
B. | ułomniejszego |
ułomniejszego |
ułomniejszy |
ułomniejsze |
ułomniejszą |
N. | ułomniejszym |
ułomniejszym |
ułomniejszym |
ułomniejszym |
ułomniejszą |
Ms. | ułomniejszym |
ułomniejszym |
ułomniejszym |
ułomniejszym |
ułomniejszej |
W. | ułomniejszy |
ułomniejszy |
ułomniejszy |
ułomniejsze |
ułomniejsza |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | ułomniejsi |
ułomniejsi |
ułomniejsze |
ułomniejsze |
D. | ułomniejszych |
ułomniejszych |
ułomniejszych |
ułomniejszych |
C. | ułomniejszym |
ułomniejszym |
ułomniejszym |
ułomniejszym |
B. | ułomniejszych |
ułomniejszych |
ułomniejszych |
ułomniejsze |
N. | ułomniejszymi |
ułomniejszymi |
ułomniejszymi |
ułomniejszymi |
Ms. | ułomniejszych |
ułomniejszych |
ułomniejszych |
ułomniejszych |
W. | ułomniejsi |
ułomniejsi |
ułomniejsze |
ułomniejsze |
Pochodzenie
pol. przestarz. ułomić
z psł. *u-lomiti 'oddzielić łamaniem'
1. kaleki
Definicja
Noty o użyciu
Używane także w znaczeniu ‘człowiek ułomny'.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie rodzaje chorób
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu
Relacje znaczeniowe
synonimy: | kaleki |
Połączenia
- ułomny człowiek; ułomne dziecko; ciało
- chory i ułomny
Cytaty
Nienawidził, kiedy oczy ludzi błądziły po jego ułomnym ciele. Nawet ci, którzy usiłowali być mili i mówiąc do Roga, patrzyli mu w oczy, zawsze w końcu spuszczali wzrok niżej, tam gdzie znajdowały się (czy może „powinny znajdować się”) jego nogi. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Naznaczeni błękitem Kamień na szczycie Kroniki Drugiego Kręgu Księga I cz 1, 2005 |
|
Blisko ruin ułomny człowiek w pomarańczowej kamizelce robotnika drogowego pasł krowę. Był to Krzywy Stefan - zamiatacz ulic. źródło: NKJP: Kazimierz Orłoś: Cudowna melina, 1988 |
|
Podawanie pomocnej dłoni nie jest jednak łatwe, zwłaszcza na początku, gdy rodzice dowiadują się, że ich dziecko jest ułomne. Zazwyczaj nie chcą pomocy, bo wierzą, że lekarze pomylili się w diagnozie, że pociecha wyjdzie z choroby, że zdarzy się cud. źródło: NKJP: (EKT): Pokonują niemożność, Dziennik Polski, 2006-12-16 |
|
Na pomoc mogą liczyć również osoby obłożnie chore czy ułomne, które nie mogą osobiście stawić się w urzędzie, a ze względów formalnych muszą złożyć podpis w obecności urzędnika. źródło: NKJP: X: Pół roku na dowód URZĄD miejski, Polska Głos Wielkopolski, 2007-07-11 |
|
Któż dziś o szkaradnej posturze mędrca czy człowieka na wskroś szlachetnego powie, iż jest on piękny. Z drugiej strony, w prymitywnej sztuce ludzi często ułomnych umysłowo czy fizycznie, my, współcześni, potrafimy dostrzec wiele wartości, które w starożytnym kanonie piękna nie mogłyby się zmieścić. źródło: NKJP: Domowy poradnik artystyczny, Dziennik Polski, 2002-05-22 |
2. popełniający błędy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną
Połączenia
- ułomna istota; ułomne społeczeństwo
- ułomny i grzeszny, słaby i ułomny
Cytaty
Dziwnie się jednak składa, że człowiek jest istotą ułomną. Człowiek popada w nałogi. Oddaje się nałogowi hazardu, nałogowi palenia, picia alkoholu czy narkotykom i trudno dyskutować, który z nałogów jest bardziej szkodliwy. źródło: NKJP: Sprawozdanie z 53. posiedzenia Senatu RP w dniu 14 września 1995 r. |
|
Podejrzewam więc, że słowa „Tak mi dopomóż Bóg” służą politykom jako swego rodzaju alibi. Kiedy nie dotrzymują tego, co ślubowali, nie wywiązują się należycie ze swych poselskich powinności, mogą powiedzieć: „Trudno - widocznie Bóg mi nie dopomógł, a jam tylko człowiek słaby i ułomny”. źródło: NKJP: Wiwat Sejm?, Dziennik Polski, 2001-10-19 |
|
Nie ma w gruncie rzeczy wiary nawróconych raz na zawsze. Jest tylko wiara ludzi ułomnych i grzesznych, wciąż do nawrócenia wzywanych. źródło: NKJP: Monika Dzierżyńska-Nowak: W najnowszym numerze, Gazeta Wyborcza, 1997-02-20 |
3. mający braki
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- ułomny świat; zapis; ułomna natura ludzka; ustawa; ułomne prawo, projekt, rozwiązanie; ułomne akta, regulacje prawne
Cytaty
W Jastrzębiu Zdroju jest dziewiętnaście miejskich placów zabaw. Na każdym trzeba coś naprawić. Natomiast aż na dziesięciu pojawiły się tablice z informacjami o niebezpieczeństwie i taśmy zabezpieczające urządzenia. Zdajemy sobie sprawę z tego, że to ułomne rozwiązanie. źródło: NKJP: Adrian Karpeta, Emil Popko: Niebezpieczne place, Dziennik Zachodni, 2006-08-22 |
|
Płyta, mimo to, jest nader poważna, w końcu opowiada o naszym ułomnym świecie, zmierzającym ku zatraceniu. źródło: NKJP: Mirosław Pęczak: L.U.C planetarny, Polityka, 2008-12-06 |
|
Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Do rzeczy - mamy ustosunkować się do poprawek wprowadzonych przez Senat do ustaw redukujących rynek ubezpieczeń w Polsce. Po ich przeanalizowaniu nie mogę oprzeć się wrażeniu, że Senat sprowadził swoją pracę do poziomu korektora ułomnych zapisów w ustawach, które wyszły z Sejmu. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 21.05.2003 |
|
Film jest naprawdę uroczy, pełen miłosierdzia dla ułomnej natury ludzkiej i przede wszystkim ma bardzo pozytywne przesłanie, więc deszcz nagród nie dziwi. źródło: NKJP: Europejskie Oscary, Dziennik Polski, 2001-12-05 |