UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

żniwiarka

Chronologizacja

2 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. żniwiarka
żniwiarki
D. żniwiarki
żniwiarek
C. żniwiarce
żniwiarkom
B. żniwiarkę
żniwiarki
N. żniwiarką
żniwiarkami
Ms. żniwiarce
żniwiarkach
W. żniwiarko
żniwiarki

1. kobieta

Definicja

kobieta pracująca na polu przy żniwach

Noty o użyciu

Wyraz używany jako składnik terminów zoologicznych, np. mrówka żniwiarka, żniwiarka śródziemnomorska.

Pochodzenie

Zob. żniwo

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia rolnictwo

Cytaty

Wyróżnienie i zaszczyt, jaki przypadał przodującej żniwiarce, odzwierciedla znaczenie, jakie społeczność wiejska przywiązywała do pracowitości.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych: praca zbiorowa, 2004

Zdarzało się, że dożynkowy wieniec wkładano na głowę przodownicy (najlepszej żniwiarce), która przekazywała go dziedzicowi lub gospodarzowi.

źródło: NKJP: Maria Włodkowska-Banaś: Plon niesiemy, plon, Dziennik Polski, 2005-09-10

Żniwiarki i żniwiarze, ustawieni w korowodzie, z okrągłym, płaskim wianuszkiem, przychodzili śpiewający do gazdy lub do sołtysa.

źródło: NKJP: Jolanta Flach: Korowód, wieńce i moskole, Tygodnik Podhalański, 1999

Królowa [...], aby podkreślić swój związek z boginiami płodności, chętnie występowała w stroju żniwiarki, ale kazała się też przedstawiać pod postacią Pallady i Jutrzenki [...].

źródło: NKJP: Tomasz Mirkowicz: Pielgrzymka do Ziemi Świętej Egiptu, 1999

2. maszyna

Definicja

dawna maszyna rolnicza ciągnięta przez konia, krowę lub ciągnik, służąca do koszenia zboża lub trawy w taki sposób, że skoszone rośliny opadały na specjalną platformę, a następnie były zrzucane w pękach na ściernisko

Pochodzenie

Zob. żniwo

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny rodzaje urządzeń i maszyn

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia rolnictwo

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  maszyna

Cytaty

Odrębną technikę stosowało się przy koszeniu łąk. Używano kosiarek, prostszych od żniwiarek i tnących trawę niżej przy ziemi.

źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1994

[...] po kosie słoma prosta, a po żniwiarce mierzwa. Ani dachu potem poszyć, ani sieczki jak narżnąć, ani w łóżko do spania co włożyć.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008

Konia nie można eksploatować ponad jego siły. Do szczególnie ciężkich i wyczerpujących prac należy zaliczyć - koszenie żniwiarką, transport dużego ciężaru wozem przez miękkie pole [...].

źródło: NKJP: Jan Fereniec: Zarys ekonomiki i organizacji rolnictwa, 1985

Jakaś żniwiarka, ostatni model z czasów Marii Antoniny - coś na kształt maszyny do szycia i maszynki do strzyżenia włosów - wlokła się wolno, ciągnięta przez krowy.

źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem: (Francja 1940-1944), 1957

[...] kombajnów na polskich wsiach jest coraz więcej - import używanych z Zachodu, tak jak samochodów. Na polach nie widać zwykłych żniwiarek, a później nie „zagrają” po stodołach młockarnie.

źródło: NKJP: (rysz): Żniwne krajobrazy, Czas Ostrzeszowski, 2005

3. program

Definicja

inform.  pot. 
program komputerowy wykorzystywany przez spamerów, wyszukujący na stronach internetowych adresy e-mail, na które będą mogły być wysyłane spamujące wiadomości

Pochodzenie

Częściowa kalka z ang.# mail harvester < harvester 'żniwiarz'.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes reklama i marketing

CZŁOWIEK I TECHNIKA Komunikacja na odległość Internet

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  program

Cytaty

Aby uniknąć wyszukania adresu mailowego przez żniwiarkę, można [...] przerywać ciąg znaków stanowiących adres mailowy spacjami [...].

źródło: Internet: bezspamu.org

[...] wkrótce zostaniemy zalani internetowymi śmieciami. Są sposoby, aby się przed nimi ustrzec, np. [...] skorzystanie z generatorów, które zapisują adres w formie niezrozumiałej dla żniwiarek, a zrozumiałej dla człowieka.

źródło: NKJP: Internet

Data ostatniej modyfikacji: 30.11.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj