UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

opiekunka

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. opiekun

1. dziecka

Definicja

kobieta, która opiekuje się kimś lub czymś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

Połączenia

  • dobra; czuła, troskliwa; dyplomowana, profesjonalna, wykwalifikowana; prywatna; prawna; płatna; tymczasowa; nowa, obecna; główna; moja, nasza... opiekunka; opiekunka społeczna; opiekunki domowe
  • opiekunka chłopca, dziewcząt; dzieci, młodzieży, uczniów; chorych, osób niepełnosprawnych, starszych...; zwierząt; kotów; chóru, drużyny, grupy, klubu, koła, samorządu, zespołu; PCK; domu; ogniska domowego; roku
  • opiekunka dla dziecka; opiekunka do dziecka, do osób starszych, do psów; opiekunka z pomocy społecznej
  • opiekunka i gosposia, opiekunka i nauczycielka, opiekunka i wychowawczyni; opiekunki i pielęgniarki
  • pani opiekunka
  • funkcja, rola; pomoc; praca; pod kierunkiem, pod okiem; w charakterze; w towarzystwie opiekunki; agencja opiekunek
  • opiekunka czuwa nad kimś, zajmuje się kimś
  • szukać, poszukiwać opiekunki
  • mieć; znaleźć/znajdować; opłacić/opłacać, wynająć/wynajmować, zatrudnić/zatrudniać opiekunkę
  • być, zostać opiekunką
  • (nie) stać kogoś na opiekunkę
  • dorabiać, pracować jako opiekunka

Cytaty

Decyzja o powierzeniu dziecka opiekunce jest dla każdej matki decyzją niezwykle trudną.

źródło: NKJP: E.Stangrodzka: O nianie raczej trudno, Tygodnik Ciechanowski, 2007-11-29

Jeśli rodziny nie stać na opiekunkę i nie ma babci czy cioci, skłonnej zaopiekować się dzieckiem - jest problem!

źródło: NKJP: RENATA KUDEŁ: Włocławek: Trzy żłobki we Włocławku to już za mało, Gazeta Pomorska, 2010-02-15

Przedwojenna dyrektorka gimnazjum żeńskiego, mająca cały legion swych wychowanek, rekrutowała spośród nich ochotniczki do AK. Pozostała w konspiracji ich duchową opiekunką i przełożoną.

źródło: NKJP: Kazimierz Osmecki Iranek: Powołanie i przeznaczenie: wspomnienia oficera Komendy Głównej AK, 2004

[...]w sądzie rodzinnym zrobiono dla mnie wyjątek i już w grudniu zostałam prawną opiekunką dzieci.

źródło: NKJP: Marzena Maciejczyk: Ania i Tomek będą mieli rodzinną Wielkanoc , Express Ilustrowany, 2002-03-29

Łukasz całe dni spędzał z wynajętymi opiekunkami i nauczycielkami. Kontakt rodziców z synem był bardzo ograniczony.

źródło: NKJP: Barbara Jakubowska: Jak mądrze kochać dzieci, 2001

Pomysł założenia Klubu Wiewiórki w przedszkolu wyszedł od Renaty Olszowskiej, która jest wychowawczynią i opiekunką klubu.

źródło: NKJP: (anso): Wiewiórka bawi i uczy, Gazeta Krakowska, 2002-11-09

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. opiekunka
opiekunki
D. opiekunki
opiekunek
C. opiekunce
opiekunkom
B. opiekunkę
opiekunki
N. opiekunką
opiekunkami
Ms. opiekunce
opiekunkach
W. opiekunko
opiekunki

Składnia

bez ograniczeń + opiekunka +
(KOGO/CZEGO)
bez ograniczeń + opiekunka +
(CZYJA)

2. miasta

Definicja

osoba święta lub bóstwo, których rolą, zgodnie z wierzeniami, jest opieka nad kimś lub nad czymś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół osoby związane z religią i kościołem

Relacje znaczeniowe

synonimy:  patronka

Połączenia

  • opiekunka miasta

Cytaty

Obraz Marii z Guadalupe, opiekunki biednych i cierpiących, pocieszycielki strapionych, był i jest najważniejszą ikoną maryjną Ameryki.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Historia Powszechna. Wiek XIX, 2008

5 lipca 1676 roku, świątynię konsekrowano, nadając jej tytuł Matki Bożej Łaskawej [...] – szczególnej opiekunki miasta.

źródło: NKJP: ks. Józef Marecki: Świątynia klasztorna, Głos Ojca Pio, 2000-04

W starożytnym Egipcie opiekunką piwa była bogini Izis a napój ten był tak popularny, że 2 jego dzbany codziennie dostawał każdy robotnik zatrudniony przy budowie piramid.

źródło: NKJP: Płynne złoto, Tygodnik Ciechanowski, 2007-01-12

Imię Gertruda było nadawane często. Gertruda stała się patronką od plag szczurów i myszy i opiekunką kotów.

źródło: NKJP: Edward Breza: Gertruda, Dziennik Tczewski, 1999-12-10

Największe jednak znaczenie miał dla rodziny, a potem dla państwa pojętego jako większa rodzina, kult numina zwanych penates i lares, związany z kultem Westy, najmożniejszej opiekunki ogniska domowego.

źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian, 2008

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. opiekunka
opiekunki
D. opiekunki
opiekunek
C. opiekunce
opiekunkom
B. opiekunkę
opiekunki
N. opiekunką
opiekunkami
Ms. opiekunce
opiekunkach
W. opiekunko
opiekunki

Składnia

bez ograniczeń + opiekunka +
(KOGO/CZEGO)
Data ostatniej modyfikacji: 11.05.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj