W moim rozumieniu metafizyką eksperymentalną można by określić jedynie wstępne fazy refleksji metafizycznej, która po przekroczeniu fazy świadomej gnoseologicznie przeradza się w tradycyjnie rozumiany wgląd mistyczny, pozbawiając eksperymentatora władzy nad przebiegiem jego eksperymentu.
źródło: Jarosław Bzoma: Metafizyka eksperymentalna. Część I. Sufizm, 2017-05-26 (taraka.pl)
Autor przypomina słynną wypowiedź Marksa i Engelsa, że ludzie, zanim zaczynają „myśleć” teoretycznie, działają i działając opanowują pewne przedmioty świata zewnętrznego, żeby zaspokoić swe potrzeby. Ten prymat praktyki nad teorią rozumie autor nie tylko gnoseologicznie, lecz i genetyczno-psychologicznie i historyczno-kulturalnie.
źródło: Narcyz Łubnicki: Leninowska teoria odbicia w ujęciu Todora Pawłowa, 1957 (dlibra.umcs.lublin.pl)