UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nowe latko

1. obrzęd

Definicja

etn. 
ludowy zwyczaj witania wiosny, polegający na obnoszeniu po wsi przystrojonej gałęzi, drzewka lub wieńca z gałązek czy kłosów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Relacje znaczeniowe

synonimy:  maik
hiperonimy:  obrzęd

Cytaty

W południowo-zachodniej Wielkopolsce obrzęd nosi nazwę nowego latka, czyli nowego roku wegetacyjnego, natomiast w południowych krańcach tego regionu zwyczaj ten zwą gaikiem lub maikiem.

źródło: Ewa Rodek: Kultura ludowa południowej Wielkopolski (dialektologia.uw.edu.pl)

Odmiana

typ frazy: fraza rzeczownikowa

n2, odmienny: nowe, latko
Zwykle lp

2. stroik

Definicja

etn. 
przystrojona gałąź, drzewko lub wieniec z gałązek czy kłosów używany podczas ludowego obrzędu witania wiosny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Relacje znaczeniowe

synonimy:  gaik, maik

Cytaty

W całej Polsce, a także w wielu innych krajach słowiańskich wiosnę witano obnosząc po wsi gaik nazywany też maikiem i nowym latkiem.

źródło: NKJP: Urszula Janicka-Krzywda: U progu wiosny, Wychowawca, 2002-05

W okolicach Krotoszyna dziewczęta chodziły z nowym latkiem głównie w Poniedziałek Wielkanocny.

źródło: Ewa Rodek: Kultura ludowa południowej Wielkopolski (dialektologia.uw.edu.pl)

Odmiana

typ frazy: fraza rzeczownikowa

n2, odmienny: nowe, latko

3. pieczywo

Definicja

etn. 
tradycyjne pieczywo obrzędowe, w kształcie człowieka i zwierząt, wypiekane na Nowy Rok lub święto Trzech Króli

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  pieczywo

Cytaty

Na Kurpiach, Warmii i Mazurach, zarówno na Nowy Rok, jak i na Trzech Króli, był zwyczaj pieczenia figurek zwierzęcych z ciasta, zwanych nowym latkiem.

źródło: NKJP: Agata Pustułka: Święto Trzech Króli po półwiecznej przerwie znów jest dniem wolnym, Dziennik Zachodni, 2011-01-05

Tegoroczna edycja Festiwalu Pieśni i Tańców Polskich w Wieliszewie, zostanie wzbogacona o prezentację współczesnego rękodzieła ludowego autorstwa twórców związanych z regionem Mazowsza. Zobaczyć będzie można tam wycinanki z opłatka, kwiaty z bibuły, wycinankę kurpiowską i nowe latko (pieczywo obrzędowe), ceramikę artystyczną i użytkową

źródło: Internet: powiat-legionowski.pl/aktualnosci

Nowe latka to zaś małe kręgi z postacią wyobrażającą gospodarza, gospodynię lub pasterza, otoczonego figurkami ptactwa domowego. Przypisywano im magiczną moc i zawieszano przy świętych obrazach i domowych ołtarzykach.

źródło: Internet: potrawyregionalne.pl

Odmiana

typ frazy: fraza rzeczownikowa

n2, odmienny: nowe, latko
Data ostatniej modyfikacji: 18.01.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj