UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rzednieć

częściej rzednąć

Chronologizacja

1675, Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

Zob. rzadki

1. o masie

Definicja

stawać się coraz bardziej płynnym

Warianty

  • częściej rzednąć

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozrzedzać się
antonimy:  gęstnąć, gęstnieć, gęstwieć, zagęszczać się, zgęszczać się

Cytaty

Z ciasta formować dość grube wałki, spłaszczać je i krajać skośne, duże kluski. Gotować zaraz po zrobieniu, bo ciasto szybko rzednieje i rozpływa się w czasie gotowania.

źródło: Internet: gotujmy.pl

Gdy po kilku dniach klajster zaczyna rzednieć, a nawet uderzać kwaśnym zapachem, należy go wyrzucić z naczynia i naczynie dobrze wymyć.

źródło: Aleksander Semkowicz: Introligatorstwo, 1948 (books.google.pl)

Masło tak cudownie pachnie prażonymi orzeszkami ziemnymi [...]. Trzymane w lodówce gęstnieje i robi się zbite, jednak w temperaturze pokojowej bardzo szybko rzednieje [...].

źródło: Internet: produkty.mamotoja.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rzednieję
rzedniejemy
2 os. rzedniejesz
rzedniejecie
3 os. rzednieje
rzednieją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rzedniałem
+(e)m rzedniał
rzedniałam
+(e)m rzedniała
rzedniałom
+(e)m rzedniało
rzednieliśmy
+(e)śmy rzednieli
rzedniałyśmy
+(e)śmy rzedniały
2 os. rzedniałeś
+(e)ś rzedniał
rzedniałaś
+(e)ś rzedniała
rzedniałoś
+(e)ś rzedniało
rzednieliście
+(e)ście rzednieli
rzedniałyście
+(e)ście rzedniały
3 os. rzedniał
rzedniała
rzedniało
rzednieli
rzedniały

bezosobnik: rzedniano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę rzedniał
będę rzednieć
będę rzedniała
będę rzednieć
będę rzedniało
będę rzednieć
będziemy rzednieli
będziemy rzednieć
będziemy rzedniały
będziemy rzednieć
2 os. będziesz rzedniał
będziesz rzednieć
będziesz rzedniała
będziesz rzednieć
będziesz rzedniało
będziesz rzednieć
będziecie rzednieli
będziecie rzednieć
będziecie rzedniały
będziecie rzednieć
3 os. będzie rzedniał
będzie rzednieć
będzie rzedniała
będzie rzednieć
będzie rzedniało
będzie rzednieć
będą rzednieli
będą rzednieć
będą rzedniały
będą rzednieć

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rzedniejmy
2 os. rzedniej
rzedniejcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rzedniałbym
bym rzedniał
rzedniałabym
bym rzedniała
rzedniałobym
bym rzedniało
rzednielibyśmy
byśmy rzednieli
rzedniałybyśmy
byśmy rzedniały
2 os. rzedniałbyś
byś rzedniał
rzedniałabyś
byś rzedniała
rzedniałobyś
byś rzedniało
rzednielibyście
byście rzednieli
rzedniałybyście
byście rzedniały
3 os. rzedniałby
by rzedniał
rzedniałaby
by rzedniała
rzedniałoby
by rzedniało
rzednieliby
by rzednieli
rzedniałyby
by rzedniały

bezosobnik: rzedniano by

bezokolicznik: rzednieć

imiesłów przysłówkowy współczesny: rzedniejąc

gerundium: rzednienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rzednienie
rzednienia
D. rzednienia
rzednień
C. rzednieniu
rzednieniom
B. rzednienie
rzednienia
N. rzednieniem
rzednieniami
Ms. rzednieniu
rzednieniach
W. rzednienie
rzednienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: rzedniejący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rzedniejący
rzedniejący
rzedniejący
rzedniejące
rzedniejąca
D. rzedniejącego
rzedniejącego
rzedniejącego
rzedniejącego
rzedniejącej
C. rzedniejącemu
rzedniejącemu
rzedniejącemu
rzedniejącemu
rzedniejącej
B. rzedniejącego
rzedniejącego
rzedniejący
rzedniejące
rzedniejącą
N. rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącą
Ms. rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rzedniejący
rzedniejący
rzedniejące
rzedniejące
D. rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących
C. rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
B. rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących
rzedniejące
N. rzedniejącymi
rzedniejącymi
rzedniejącymi
rzedniejącymi
Ms. rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących

odpowiednik aspektowy: zrzednieć

2. o lesie

Definicja

stawać się coraz mniej zwartym

Warianty

  • częściej rzednąć

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozrzedzać się
antonimy:  gęstnąć, gęstnieć, zagęszczać się, zgęszczać się

Połączenia

  • las rzedniał
  • rzedniejące włosy

Cytaty

Gęsty tłum otaczający ekipę programu „Sprawa dla reportera” nie rzedniał mimo padającego deszczu.

źródło: NKJP: Poruszymy niebo i ziemię, Dziennik Polski, 2001-04-20

Fryzjerka przeczesuje palcami jego włosy, rzedniejące z przodu, długie z tyłu i nad uszami.

źródło: NKJP: Marek Kochan: Plac zabaw, 2007

[...] południe Madagaskaru zaczęło ulegać posusze, lasy rzednieć i jałowieć, przeobrażając się częściowo w stepy, częściowo w rozległe bagniska.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Madagaskar okrutny czarodziej, 1969

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rzednieję
rzedniejemy
2 os. rzedniejesz
rzedniejecie
3 os. rzednieje
rzednieją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rzedniałem
+(e)m rzedniał
rzedniałam
+(e)m rzedniała
rzedniałom
+(e)m rzedniało
rzednieliśmy
+(e)śmy rzednieli
rzedniałyśmy
+(e)śmy rzedniały
2 os. rzedniałeś
+(e)ś rzedniał
rzedniałaś
+(e)ś rzedniała
rzedniałoś
+(e)ś rzedniało
rzednieliście
+(e)ście rzednieli
rzedniałyście
+(e)ście rzedniały
3 os. rzedniał
rzedniała
rzedniało
rzednieli
rzedniały

bezosobnik: rzedniano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę rzedniał
będę rzednieć
będę rzedniała
będę rzednieć
będę rzedniało
będę rzednieć
będziemy rzednieli
będziemy rzednieć
będziemy rzedniały
będziemy rzednieć
2 os. będziesz rzedniał
będziesz rzednieć
będziesz rzedniała
będziesz rzednieć
będziesz rzedniało
będziesz rzednieć
będziecie rzednieli
będziecie rzednieć
będziecie rzedniały
będziecie rzednieć
3 os. będzie rzedniał
będzie rzednieć
będzie rzedniała
będzie rzednieć
będzie rzedniało
będzie rzednieć
będą rzednieli
będą rzednieć
będą rzedniały
będą rzednieć

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rzedniejmy
2 os. rzedniej
rzedniejcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rzedniałbym
bym rzedniał
rzedniałabym
bym rzedniała
rzedniałobym
bym rzedniało
rzednielibyśmy
byśmy rzednieli
rzedniałybyśmy
byśmy rzedniały
2 os. rzedniałbyś
byś rzedniał
rzedniałabyś
byś rzedniała
rzedniałobyś
byś rzedniało
rzednielibyście
byście rzednieli
rzedniałybyście
byście rzedniały
3 os. rzedniałby
by rzedniał
rzedniałaby
by rzedniała
rzedniałoby
by rzedniało
rzednieliby
by rzednieli
rzedniałyby
by rzedniały

bezosobnik: rzedniano by

bezokolicznik: rzednieć

imiesłów przysłówkowy współczesny: rzedniejąc

gerundium: rzednienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rzednienie
rzednienia
D. rzednienia
rzednień
C. rzednieniu
rzednieniom
B. rzednienie
rzednienia
N. rzednieniem
rzednieniami
Ms. rzednieniu
rzednieniach
W. rzednienie
rzednienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: rzedniejący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rzedniejący
rzedniejący
rzedniejący
rzedniejące
rzedniejąca
D. rzedniejącego
rzedniejącego
rzedniejącego
rzedniejącego
rzedniejącej
C. rzedniejącemu
rzedniejącemu
rzedniejącemu
rzedniejącemu
rzedniejącej
B. rzedniejącego
rzedniejącego
rzedniejący
rzedniejące
rzedniejącą
N. rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącą
Ms. rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rzedniejący
rzedniejący
rzedniejące
rzedniejące
D. rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących
C. rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
B. rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących
rzedniejące
N. rzedniejącymi
rzedniejącymi
rzedniejącymi
rzedniejącymi
Ms. rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących

odpowiednik aspektowy: zrzednieć

3. o mgle

Definicja

stawać się coraz mniej nieprzeniknionym dla wzroku

Warianty

  • częściej rzednąć

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozrzedzać się
antonimy:  gęstnąć, gęstnieć, zagęszczać się, zgęszczać się

Połączenia

  • mgła rzednieje

Cytaty

Bitewna wrzawa ustąpiła miejsca głuchej ciszy. Nad wodą wznosiły się tumany dymu powoli rzedniejące.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Orinoko, 1957

Trochę obawiam się, że w tej mgle mogę nie zauważyć rozjazdu i skierować się drogą na Omul [...]. Na szczęście, w pewnym momencie mgła rzednieje i nagle dostrzegam bliską już przełęcz.

źródło: NKJP: Internet

Kiedy rzedniała ciemność - a działo się to wtedy, gdy pociąg wynurzał się na chwilę z zadrzewionego wąwozu na szerszą przestrzeń, rzucałem wzrok na plecak [...], miałem bowiem w nim wszystko prócz dokumentów i pieniędzy.

źródło: Władysław Krygowski: Wspinaczka po tęczy, 1986 (books.google.pl)

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rzednieję
rzedniejemy
2 os. rzedniejesz
rzedniejecie
3 os. rzednieje
rzednieją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rzedniałem
+(e)m rzedniał
rzedniałam
+(e)m rzedniała
rzedniałom
+(e)m rzedniało
rzednieliśmy
+(e)śmy rzednieli
rzedniałyśmy
+(e)śmy rzedniały
2 os. rzedniałeś
+(e)ś rzedniał
rzedniałaś
+(e)ś rzedniała
rzedniałoś
+(e)ś rzedniało
rzednieliście
+(e)ście rzednieli
rzedniałyście
+(e)ście rzedniały
3 os. rzedniał
rzedniała
rzedniało
rzednieli
rzedniały

bezosobnik: rzedniano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę rzedniał
będę rzednieć
będę rzedniała
będę rzednieć
będę rzedniało
będę rzednieć
będziemy rzednieli
będziemy rzednieć
będziemy rzedniały
będziemy rzednieć
2 os. będziesz rzedniał
będziesz rzednieć
będziesz rzedniała
będziesz rzednieć
będziesz rzedniało
będziesz rzednieć
będziecie rzednieli
będziecie rzednieć
będziecie rzedniały
będziecie rzednieć
3 os. będzie rzedniał
będzie rzednieć
będzie rzedniała
będzie rzednieć
będzie rzedniało
będzie rzednieć
będą rzednieli
będą rzednieć
będą rzedniały
będą rzednieć

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rzedniejmy
2 os. rzedniej
rzedniejcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rzedniałbym
bym rzedniał
rzedniałabym
bym rzedniała
rzedniałobym
bym rzedniało
rzednielibyśmy
byśmy rzednieli
rzedniałybyśmy
byśmy rzedniały
2 os. rzedniałbyś
byś rzedniał
rzedniałabyś
byś rzedniała
rzedniałobyś
byś rzedniało
rzednielibyście
byście rzednieli
rzedniałybyście
byście rzedniały
3 os. rzedniałby
by rzedniał
rzedniałaby
by rzedniała
rzedniałoby
by rzedniało
rzednieliby
by rzednieli
rzedniałyby
by rzedniały

bezosobnik: rzedniano by

bezokolicznik: rzednieć

imiesłów przysłówkowy współczesny: rzedniejąc

gerundium: rzednienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rzednienie
rzednienia
D. rzednienia
rzednień
C. rzednieniu
rzednieniom
B. rzednienie
rzednienia
N. rzednieniem
rzednieniami
Ms. rzednieniu
rzednieniach
W. rzednienie
rzednienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: rzedniejący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rzedniejący
rzedniejący
rzedniejący
rzedniejące
rzedniejąca
D. rzedniejącego
rzedniejącego
rzedniejącego
rzedniejącego
rzedniejącej
C. rzedniejącemu
rzedniejącemu
rzedniejącemu
rzedniejącemu
rzedniejącej
B. rzedniejącego
rzedniejącego
rzedniejący
rzedniejące
rzedniejącą
N. rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącą
Ms. rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rzedniejący
rzedniejący
rzedniejące
rzedniejące
D. rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących
C. rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
B. rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących
rzedniejące
N. rzedniejącymi
rzedniejącymi
rzedniejącymi
rzedniejącymi
Ms. rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących

odpowiednik aspektowy: zrzednieć

4. o strzałach

Definicja

pojawiać się w coraz większych odstępach czasu

Warianty

  • częściej rzednąć

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu częstotliwość

Cytaty

Major słucha. Czy z rzedniejącego ognia peemów, nakrywanych przewagą niemieckich cekaemów, może wysłuchać siedemdziesiąt pięć procent strat rzuconego już do akcji oddziału Trzaski?

źródło: NKJP: Roman Bratny: Kolumbowie — rocznik 20, 1957

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rzednieję
rzedniejemy
2 os. rzedniejesz
rzedniejecie
3 os. rzednieje
rzednieją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rzedniałem
+(e)m rzedniał
rzedniałam
+(e)m rzedniała
rzedniałom
+(e)m rzedniało
rzednieliśmy
+(e)śmy rzednieli
rzedniałyśmy
+(e)śmy rzedniały
2 os. rzedniałeś
+(e)ś rzedniał
rzedniałaś
+(e)ś rzedniała
rzedniałoś
+(e)ś rzedniało
rzednieliście
+(e)ście rzednieli
rzedniałyście
+(e)ście rzedniały
3 os. rzedniał
rzedniała
rzedniało
rzednieli
rzedniały

bezosobnik: rzedniano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę rzedniał
będę rzednieć
będę rzedniała
będę rzednieć
będę rzedniało
będę rzednieć
będziemy rzednieli
będziemy rzednieć
będziemy rzedniały
będziemy rzednieć
2 os. będziesz rzedniał
będziesz rzednieć
będziesz rzedniała
będziesz rzednieć
będziesz rzedniało
będziesz rzednieć
będziecie rzednieli
będziecie rzednieć
będziecie rzedniały
będziecie rzednieć
3 os. będzie rzedniał
będzie rzednieć
będzie rzedniała
będzie rzednieć
będzie rzedniało
będzie rzednieć
będą rzednieli
będą rzednieć
będą rzedniały
będą rzednieć

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rzedniejmy
2 os. rzedniej
rzedniejcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rzedniałbym
bym rzedniał
rzedniałabym
bym rzedniała
rzedniałobym
bym rzedniało
rzednielibyśmy
byśmy rzednieli
rzedniałybyśmy
byśmy rzedniały
2 os. rzedniałbyś
byś rzedniał
rzedniałabyś
byś rzedniała
rzedniałobyś
byś rzedniało
rzednielibyście
byście rzednieli
rzedniałybyście
byście rzedniały
3 os. rzedniałby
by rzedniał
rzedniałaby
by rzedniała
rzedniałoby
by rzedniało
rzednieliby
by rzednieli
rzedniałyby
by rzedniały

bezosobnik: rzedniano by

bezokolicznik: rzednieć

imiesłów przysłówkowy współczesny: rzedniejąc

gerundium: rzednienie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rzednienie
rzednienia
D. rzednienia
rzednień
C. rzednieniu
rzednieniom
B. rzednienie
rzednienia
N. rzednieniem
rzednieniami
Ms. rzednieniu
rzednieniach
W. rzednienie
rzednienia

imiesłów przymiotnikowy czynny: rzedniejący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rzedniejący
rzedniejący
rzedniejący
rzedniejące
rzedniejąca
D. rzedniejącego
rzedniejącego
rzedniejącego
rzedniejącego
rzedniejącej
C. rzedniejącemu
rzedniejącemu
rzedniejącemu
rzedniejącemu
rzedniejącej
B. rzedniejącego
rzedniejącego
rzedniejący
rzedniejące
rzedniejącą
N. rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącą
Ms. rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rzedniejący
rzedniejący
rzedniejące
rzedniejące
D. rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących
C. rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
rzedniejącym
B. rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących
rzedniejące
N. rzedniejącymi
rzedniejącymi
rzedniejącymi
rzedniejącymi
Ms. rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących
rzedniejących
Data ostatniej modyfikacji: 21.06.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj