UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

podstawowy

Chronologizacja

SJPXVII, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. podstawa

1. składnik

Definicja

taki, który jest najważniejszy

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  fundamentalny, zasadniczy

Połączenia

  • podstawowy błąd, czynnik, element, problem, składnik, surowiec; podstawowa cecha, funkcja, kwestia, przyczyna, trudność, wartość; podstawowe pytanie, zadanie, znaczenie

Cytaty

Musiała odpowiedzieć na podstawowe pytanie: „Co dalej?”.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004

Kilka stów warto poświęcić mamałydze, która stała się daniem narodowym i stanowi podstawowy składnik wielu innych, bardziej wyszukanych dań.

źródło: NKJP: Wojciech Śmieja: Mołdawia. Przewodnik Turystyczny, 2007

Podstawowe znaczenie dla rozwoju wiedzy o pierwiastkach miało odkrycie przez D. I. Mendelejewa prawa okresowości w 1869 r.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kusch: Co o promieniowaniu wiedzieć powinniśmy, 1999

Od lat podstawowymi przyczynami wypadków jest zbyt szybka jazda i alkohol.

źródło: NKJP: Adam Grzeszak: Pijany jedzie raz, Polityka, 2000-03-11

Praca jest dla ciebie podstawową wartością w życiu.

źródło: NKJP: Krystyna Konaszewska-Rymarkiewicz: Interpretacja horoskopu - podstawy, 1997

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. podstawowy
podstawowy
podstawowy
podstawowe
podstawowa
D. podstawowego
podstawowego
podstawowego
podstawowego
podstawowej
C. podstawowemu
podstawowemu
podstawowemu
podstawowemu
podstawowej
B. podstawowego
podstawowego
podstawowy
podstawowe
podstawową
N. podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawową
Ms. podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowej
W. podstawowy
podstawowy
podstawowy
podstawowe
podstawowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. podstawowi
podstawowi
podstawowe
podstawowe
D. podstawowych
podstawowych
podstawowych
podstawowych
C. podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowym
B. podstawowych
podstawowych
podstawowych
podstawowe
N. podstawowymi
podstawowymi
podstawowymi
podstawowymi
Ms. podstawowych
podstawowych
podstawowych
podstawowych
W. podstawowi
podstawowi
podstawowe
podstawowe

2. zarys

Definicja

taki, który ma charakter ogólny

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  ogólny

Połączenia

  • podstawowy projekt, rys, szkic; podstawowa opieka zdrowotna; matura podstawowa

Cytaty

Na program składały się już nie podstawowe zabawy, ale starannie skomponowane układy choreograficzne (najbardziej podobał się taniec do Adagia T. Albinioniego) i inscenizowane piosenki.

źródło: NKJP: Nie tylko szkoła, Tygodnik Podhalański, 1997

Podstawową opiekę zdrowotną sprawują przychodnie rejonowe, przyzakładowe, międzyzakładowe, akademickie oraz poradnie w zakładach nauczania i wychowania.

źródło: NKJP: Program usprawnienia podstawowej opieki zdrowotnej, Praca i Zabezpieczenie Społeczne nr 3, 1981

Wszystkie opisane czynności pozwolą utworzyć podstawowy zarys naszego projektu.

źródło: NKJP: Sebastian Malinowski: Planuj z głową, Enter, 2000

I rzeczywiście, na przykład obraz uproszczony, oddający jedynie podstawowe rysy zjawiska, wykraczałby poza konwencję realizmu - tak postępowali kubiści, a potem Mondrian.

źródło: NKJP: Maria Gołaszewska: Estetyka pięciu zmysłów, 1997

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. podstawowy
podstawowy
podstawowy
podstawowe
podstawowa
D. podstawowego
podstawowego
podstawowego
podstawowego
podstawowej
C. podstawowemu
podstawowemu
podstawowemu
podstawowemu
podstawowej
B. podstawowego
podstawowego
podstawowy
podstawowe
podstawową
N. podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawową
Ms. podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowej
W. podstawowy
podstawowy
podstawowy
podstawowe
podstawowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. podstawowi
podstawowi
podstawowe
podstawowe
D. podstawowych
podstawowych
podstawowych
podstawowych
C. podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowym
B. podstawowych
podstawowych
podstawowych
podstawowe
N. podstawowymi
podstawowymi
podstawowymi
podstawowymi
Ms. podstawowych
podstawowych
podstawowych
podstawowych
W. podstawowi
podstawowi
podstawowe
podstawowe

3. kurs

Definicja

taki, który obejmuje najniższy poziom wiedzy z danej dziedziny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  elementarny

Połączenia

  • kurs podstawowy; szkoła podstawowa; kształcenie, szkolenie, szkolnictwo, wykształcenie podstawowe

Cytaty

Samorządowi podlegają m.in. sprawy związane z obsługą szkolnictwa podstawowego i średniego oraz wychowanie przedszkolne.

źródło: NKJP: Zarząd Miasta Torunia: Trzecia kadencja samorządu, Gazeta Miejska nr 111, 2002

Odbył kurs podstawowy języka migowego, a potem przez kolejne lata doskonalił swoje umiejętności.

źródło: NKJP: (MP): Pomaga miganiem, Trybuna Śląska, 2004-02-26

Niestety, zarówno szkolenia podstawowe, jak i dodatkowe są płatne.

źródło: NKJP: Grzegorz Cius: Świadectwa dla kierowców, Dziennik Zachodni, 2002-02-27

Akcja „Szkoła z klasą”, którą organizuje Gazeta Wyborcza, adresowana jest do szkół podstawowych, gimnazjów i szkół średnich.

źródło: NKJP: (jd): Szkoły z klasą, Gazeta Radomszczańska, 2009-04-11

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. podstawowy
podstawowy
podstawowy
podstawowe
podstawowa
D. podstawowego
podstawowego
podstawowego
podstawowego
podstawowej
C. podstawowemu
podstawowemu
podstawowemu
podstawowemu
podstawowej
B. podstawowego
podstawowego
podstawowy
podstawowe
podstawową
N. podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawową
Ms. podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowej
W. podstawowy
podstawowy
podstawowy
podstawowe
podstawowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. podstawowi
podstawowi
podstawowe
podstawowe
D. podstawowych
podstawowych
podstawowych
podstawowych
C. podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowym
B. podstawowych
podstawowych
podstawowych
podstawowe
N. podstawowymi
podstawowymi
podstawowymi
podstawowymi
Ms. podstawowych
podstawowych
podstawowych
podstawowych
W. podstawowi
podstawowi
podstawowe
podstawowe

4. umiejętność

Definicja

taki, który zdobywa się na początkowym etapie nauki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • podstawowa znajomość czegoś; matura; podstawowe słownictwo, wykształcenie; podstawowe wiadomości

Cytaty

Konieczność zaciągania kredytów wymagała z kolei chociażby podstawowej znajomości systemu bankowego, prawa skarbowego i spadkowego.

źródło: NKJP: Irena Domańska-Kubiak: Zakątek pamięci: życie w XIX-wiecznych dworkach kresowych, 2004

Dzieci osób z wykształceniem podstawowym czterokrotnie rzadziej podejmowały naukę w szkołach wyższych niż potomstwo osób legitymujących się dyplomem wyższej uczelni.

źródło: NKJP: Ewa Nowakowska: Magister, syn magistra, Polityka, 2001-02-24

Jest łatwiej, bo Heinz Kutin uczy się języka polskiego. Poznał podstawowe słownictwo.

źródło: NKJP: Grzegorz Mikuła: Łatwiej być skoczkiem, Trybuna Śląska, 2003-12-05

Konieczność zaciągania kredytów wymagała z kolei chociażby podstawowej znajomości systemu bankowego, prawa skarbowego i spadkowego.

źródło: NKJP: Irena Domańska-Kubiak: Zakątek pamięci: życie w XIX-wiecznych dworkach kresowych, 2004

Odkąd ich poznałam, poczułam, co to znaczy być Polką, chociaż poznałam języki obce: płynnie fiński, podstawowe chwyty włoskiego i ile trzeba po arabsku.

źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. podstawowy
podstawowy
podstawowy
podstawowe
podstawowa
D. podstawowego
podstawowego
podstawowego
podstawowego
podstawowej
C. podstawowemu
podstawowemu
podstawowemu
podstawowemu
podstawowej
B. podstawowego
podstawowego
podstawowy
podstawowe
podstawową
N. podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawową
Ms. podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowej
W. podstawowy
podstawowy
podstawowy
podstawowe
podstawowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. podstawowi
podstawowi
podstawowe
podstawowe
D. podstawowych
podstawowych
podstawowych
podstawowych
C. podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowym
B. podstawowych
podstawowych
podstawowych
podstawowe
N. podstawowymi
podstawowymi
podstawowymi
podstawowymi
Ms. podstawowych
podstawowych
podstawowych
podstawowych
W. podstawowi
podstawowi
podstawowe
podstawowe

5. dochód

Definicja

taki, który nie uwzględnia dochodów dodatkowych

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca wynagrodzenie za pracę

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zasadniczy

Połączenia

  • podstawowa emerytura, pensja, płaca, renta; podstawowe wynagrodzenie

Cytaty

Wysokość emerytury podstawowej mogłaby być określona w relacji do emerytury minimalnej, np. 150% emerytury minimalnej.

źródło: NKJP: Stanowisko Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego w sprawie wypłat środków..., Gazeta Ubezpieczeniowa, 2007-03-06

Zastępcy otrzymują podstawowe wynagrodzenie w kwocie 4.531 zł, prezydent jest zaszeregowany o jedną grupę wyżej – stąd różnica w zarobkach.

źródło: NKJP: Józef Djaczenko: Cena władzy, Gazeta Poznańska, 2002-11-22

Potrzebna jednak jest generalna reforma, która spowoduje, że w przyszłości państwo gwarantować będzie tylko podstawową rentę czy emeryturę, reszta zaś zależeć będzie od samego ubezpieczającego się [...].

źródło: NKJP: Marcin Święcicki: Trzy kamienie młyńskie, Gazeta Wyborcza, 1994-05-11

Protestujący domagają się wyższych wynagrodzeń, dla lekarza bez specjalizacji 5 tys. zł, dla specjalisty 7,5 tys. zł brutto. Obecnie ich podstawowe pensje są dużo niższe.

źródło: NKJP: Aleksandra Dik: W szpitalu spokojnie, Nowiny Raciborskie, 2007-05-29

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. podstawowy
podstawowy
podstawowy
podstawowe
podstawowa
D. podstawowego
podstawowego
podstawowego
podstawowego
podstawowej
C. podstawowemu
podstawowemu
podstawowemu
podstawowemu
podstawowej
B. podstawowego
podstawowego
podstawowy
podstawowe
podstawową
N. podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawową
Ms. podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowej
W. podstawowy
podstawowy
podstawowy
podstawowe
podstawowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. podstawowi
podstawowi
podstawowe
podstawowe
D. podstawowych
podstawowych
podstawowych
podstawowych
C. podstawowym
podstawowym
podstawowym
podstawowym
B. podstawowych
podstawowych
podstawowych
podstawowe
N. podstawowymi
podstawowymi
podstawowymi
podstawowymi
Ms. podstawowych
podstawowych
podstawowych
podstawowych
W. podstawowi
podstawowi
podstawowe
podstawowe

Frazeologizmy

badania podstawowe
kolor podstawowy
barwa podstawowa
Data ostatniej modyfikacji: 13.03.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj