Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | jednoręki |
jednoręki |
jednoręki |
jednorękie |
jednoręka |
| D. | jednorękiego |
jednorękiego |
jednorękiego |
jednorękiego |
jednorękiej |
| C. | jednorękiemu |
jednorękiemu |
jednorękiemu |
jednorękiemu |
jednorękiej |
| B. | jednorękiego |
jednorękiego |
jednoręki |
jednorękie |
jednoręką |
| N. | jednorękim |
jednorękim |
jednorękim |
jednorękim |
jednoręką |
| Ms. | jednorękim |
jednorękim |
jednorękim |
jednorękim |
jednorękiej |
| W. | jednoręki |
jednoręki |
jednoręki |
jednorękie |
jednoręka |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | jednoręcy |
jednoręcy |
jednorękie |
jednorękie |
| D. | jednorękich |
jednorękich |
jednorękich |
jednorękich |
| C. | jednorękim |
jednorękim |
jednorękim |
jednorękim |
| B. | jednorękich |
jednorękich |
jednorękich |
jednorękie |
| N. | jednorękimi |
jednorękimi |
jednorękimi |
jednorękimi |
| Ms. | jednorękich |
jednorękich |
jednorękich |
jednorękich |
| W. | jednoręcy |
jednoręcy |
jednorękie |
jednorękie |
Pochodzenie
Zob. jeden , ręka
1. osoba
Definicja
Noty o użyciu
W rodzaju męskim używany w znaczeniu ‘człowiek jednoręki; w rodzaju żeńskim używany w znaczeniu 'kobieta jednoręka’.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie rodzaje chorób
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | kaleki, niepełnosprawny |
Cytaty
|
[...] ten niepozorny jednoręki student zrobił zawrotną karierę i cały świat o nim usłyszał. Ponieważ miał tylko jedną rękę, znalazł sobie taki sport, który dawał mu szansę na odniesienie - mimo kalectwa - niesamowitego sukcesu. źródło: NKJP: Waldemar Mielczarek: 365 dni do sukcesu, 2008 |
|
|
Po wojnie państwo Popławscy mieszkający już wtedy w Warszawie, opiekowali się niewidomym, jednorękim wnukiem, który mimo kalectwa studiował z powodzeniem Politechnikę. źródło: NKJP: Jeremi Przybora: Przymknięte oko opaczności. 1994 |
|
|
Potem przyszedł niewidomy starzec z laską, pod rękę z żoną, o której mówił: Gdzie ta jednoręka kobieta ma się obrócić? Gdzie postawić garnek? To przecież nie jest kuchnia, to wnęka. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Monografia grzechów z dziennika 1978-1989, 2006 |
|
|
Syberyjscy szamani opisują podziemny świat, jako krainę na pozór identyczną ze światem ludzi, ale istoty je zamieszkujące są jednookie, jednonogie i jednorękie [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Jest jednoręki (rękę stracił w dzieciństwie), koniem kieruje więc nogami. źródło: NKJP: Kita zdobyta, Dziennik Polski, 2000-11-06 |
|
|
[...] Ona się do tej roli nie nadaje. Nie nadaje się - z dokładnie tych samych powodów, dla jakich na wioślarza nie nadaje się człowiek jednoręki. źródło: Internet: niepelnosprawni.pl |
Składnia
|
+ | jednoręki | + |
|
| szyk: neutralny | ||||
2. urządzenie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn
Cytaty
|
Zakuci w żelazo młodzi ludzie prezentowali ciosy i uniki, pokazywali jak posługiwać się mieczem jednorękim, albo 3 kilowym mieczem oburęcznym. źródło: NKJP: (mas): Rycerze i pasiecznicy, Gazeta Krakowska, 2004-08-24 |
|
|
[...] nie chce robić u niego tylko za jednoręką maszynkę do głosowania. źródło: NKJP: Internet |
Składnia
|
|
+ | jednoręki | + |
|
| szyk: neutralny | ||||