UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dudki

rzadziej dutki

Chronologizacja

1544, SPXVI

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: p3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dudki
D. dudek
C. dudkom
B. dudki
N. dudkami
Ms. dudkach
W. dudki

Pochodzenie

Zob. dudek.
Znaczenie 'pieniądze' wzięło się stąd, że od XVI w. dudkiem nazywano potocznie polską srebrną monetę 3-groszową z wizerunkiem orła w koronie przypominającego dudka z czubem na głowie (Bańk).

Definicja

pieniądze

Noty o użyciu

Wyraz używany w gwarach góralskich, przede wszystkim na Podhalu i Podtatrzu. W stylizacjach na góralszczyznę zapisywany także w wariancie dutki.

Warianty

  • rzadziej dutki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse

Relacje znaczeniowe

synonimy:  finanse, flota, forsa, grosiwo, hajs, kapucha, kasa, kasiora, kasiorka, pieniądze, szmal, szmalec, waluta

Połączenia

  • zarabiać, liczyć dudki

Cytaty

Przyszła wiosna, słońce świeci [...], a górale narzekają. Nic dziwnego, ostatnio turyści im nie dopisują. [...] Puste Krupówki, wyludnione szlaki turystyczne. [...] Nic dziwnego, że górale mają powody do niepokoju. Każdy cepr to dla nich dodatkowe dudki, a tych coraz mniej.

źródło: NKJP: Tatry i Zakopane świecą... pustkami, Super Express, 2006

Górale zaczną zarabiać dudki, bo po kibicach Małysza pod Giewont zjedzie młodzież na zimowy wypoczynek.

źródło: NKJP: jusz: Jutro zaczyna się tu sezon! Dziennik Łódzki, 2004-01-16

Muzeum im. Władysława Orkana ma [...] poważne kłopoty finansowe, które mogą spowodować nie tylko zamknięcie placówki, ale zniknięcie z mapy kulturalnej wyjątkowych góralskich świąt. - Bez dudków się nie da - rozkłada ręce dyrektor muzeum [...], który w tym roku zamiast 313 tys. zł niezbędnych mu na działalność statutową, otrzymał jedynie 101 tys. zł.

źródło: NKJP: Huzarska-Szumiec Magda: Bez dudków się nie da, Gazeta Krakowska, 2004-03-19

[...] ... wszystko przez te dutki. I w tym miejscu pojawia się problem pieniędzy, bo jak mawiają górale, każdy konflikt ma podłoże w dutkach...

źródło: NKJP: Janusz KOZIOŁ: Potęga rozumu, Gazeta Krakowska, 2003-07-11

Data ostatniej modyfikacji: 15.10.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj