UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

garniec

Chronologizacja

1437, SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	garniec	garnce
D.	garnca	garncy
C.	garncowi	garncom
B.	garniec	garnce
N.	garncem	garncami
Ms.	garncu	garncach
W.	garncu	garnce

Inne uwagi

Spotykane także użycie D. lm garnców.

Pochodzenie

psł. *gr̥nьcь 'wypalone naczynie gliniane'

1.a garnek

Definicja

duży garnek - pojemnik

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

Relacje znaczeniowe

synonimy:

garnek

Cytaty

	[...] czasem rolnik orząc pole od wieków uprawiane natrafia na garniec z dukatami... źródło: NKJP: Joanna Walc: Gdzie jest skarb, Gazeta Wyborcza, 1992-05-22
	Na plecionej macie siedliśmy półleżąc i łyżkami wyciągaliśmy ze wspólnego garnca gorący ryż, maczany następnie w bardzo ostrym sosie i pochłaniany z rześkim apetytem. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Nowa przygoda: Gwinea, 1962
	W rynku od sześciu lat stoi wielki ceramiczny garniec. Był atrakcją obchodów 750-lecia miasta. źródło: NKJP: Bernard Łętowski: Symbol do wymiany, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-12-16
	Pod dachem, wedle stołków, stało kilka olbrzymich garncy glinianych, mieszczących każdy w sobie dobrych dwieście kwart i wypełnionych mętną, żółtawą cieczą. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Orinoko, 1957

Składnia

garniec

(z CZYM)

1.b zawartość

Definicja

zawartość garnca - garnka

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Cytaty

Grzaliśmy garniec wody za garncem i wody było ledwo na dnie wanny.

źródło: NKJP: mokr: Panowie, gazu!, Trybuna Śląska, 2002-12-31

[...] dwa garnce, każdy dziesięciolitrowy, zsiadłego mleka z malinami w mig się upłynniły.

źródło: NKJP: (e): Pogórzańska izba, Gazeta Krakowska, 2004-07-27

Czemuście nas wywiedli na tę puszczę, aby całą gromadę głodem pomorzyć? Słowa te uświadomiły Mojżeszowi, jak głęboko tkwiła jeszcze w Izraelitach dusza niewolnicza, skoro nad wolność przekładali wygodny chleb i garnce mięsa.

źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1963

Składnia

garniec

(CZEGO)

2. miara pojemności

Definicja

miara pojemności równa czterem litrom

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Połączenia

garniec miodu, mleka, piwa, wina; masła, smalcu
wypić garniec (wódki)

Cytaty

	Do ceremoniału należało podanie wilkoma, pucharu, „którym nowego gościa witano, a ten go całkiem spełnić musiał”. Kielich ten bywał wielkich rozmiarów, czasem mieścił garniec napoju. źródło: NKJP: Maria Wichowa: O różnych aspektach staropolskiej biesiady w świetle relacji literackich, 2000
	[...] do czasu powstania pierwszego szybu w Słobodzie Rungurskiej wydobycie ropy mierzono na garnce, a potem już na wagony. źródło: NKJP: (ST): Pierwsi naftowcy, Dziennik Polski, 2006-12-30
	17 października, piątek Seminarium Wyższe ożyło na fest. Zamieniamy ułamki zwykłe na dziesiętne, garnce na litry, mile angielskie na kilometry, łokcie na centymetry - jak złoto. źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954
	Pojawiła się beczka nowopolska obejmująca 25 garncy. źródło: NKJP: Adam Nonas: Do wina, piwa i ziarna. Nie z każdej klepki będzie... beczka, Express Ilustrowany, 2002-01-18

Składnia

garniec

(CZEGO)

Przysłowia

W marcu jak w garncu

Data ostatniej modyfikacji: 30.10.2018