UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

więdnąć

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	więdnę	więdniemy
2 os.	więdniesz	więdniecie
3 os.	więdnie	więdną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wiądłem więdnąłem +(e)m wiądł +(e)m więdnął	więdłam więdnęłam +(e)m więdła +(e)m więdnęła	więdłom więdnęłom +(e)m więdło +(e)m więdnęło	więdliśmy więdnęliśmy +(e)śmy więdli +(e)śmy więdnęli	więdłyśmy więdnęłyśmy +(e)śmy więdły +(e)śmy więdnęły
2 os.	wiądłeś więdnąłeś +(e)ś wiądł +(e)ś więdnął	więdłaś więdnęłaś +(e)ś więdła +(e)ś więdnęła	więdłoś więdnęłoś +(e)ś więdło +(e)ś więdnęło	więdliście więdnęliście +(e)ście więdli +(e)ście więdnęli	więdłyście więdnęłyście +(e)ście więdły +(e)ście więdnęły
3 os.	wiądł więdnął	więdła więdnęła	więdło więdnęło	więdli więdnęli	więdły więdnęły

bezosobnik: więdnięto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wiądł będę więdnął będę więdnąć	będę więdła będę więdnęła będę więdnąć	będę więdło będę więdnęło będę więdnąć	będziemy więdli będziemy więdnęli będziemy więdnąć	będziemy więdły będziemy więdnęły będziemy więdnąć
2 os.	będziesz wiądł będziesz więdnął będziesz więdnąć	będziesz więdła będziesz więdnęła będziesz więdnąć	będziesz więdło będziesz więdnęło będziesz więdnąć	będziecie więdli będziecie więdnęli będziecie więdnąć	będziecie więdły będziecie więdnęły będziecie więdnąć
3 os.	będzie wiądł będzie więdnął będzie więdnąć	będzie więdła będzie więdnęła będzie więdnąć	będzie więdło będzie więdnęło będzie więdnąć	będą więdli będą więdnęli będą więdnąć	będą więdły będą więdnęły będą więdnąć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		więdnijmy
2 os.	więdnij	więdnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wiądłbym więdnąłbym bym wiądł bym więdnął	więdłabym więdnęłabym bym więdła bym więdnęła	więdłobym więdnęłobym bym więdło bym więdnęło	więdlibyśmy więdnęlibyśmy byśmy więdli byśmy więdnęli	więdłybyśmy więdnęłybyśmy byśmy więdły byśmy więdnęły
2 os.	wiądłbyś więdnąłbyś byś wiądł byś więdnął	więdłabyś więdnęłabyś byś więdła byś więdnęła	więdłobyś więdnęłobyś byś więdło byś więdnęło	więdlibyście więdnęlibyście byście więdli byście więdnęli	więdłybyście więdnęłybyście byście więdły byście więdnęły
3 os.	wiądłby więdnąłby by wiądł by więdnął	więdłaby więdnęłaby by więdła by więdnęła	więdłoby więdnęłoby by więdło by więdnęło	więdliby więdnęliby by więdli by więdnęli	więdłyby więdnęłyby by więdły by więdnęły

bezosobnik: więdnięto by

bezokolicznik: więdnąć

imiesłów przysłówkowy współczesny:

więdnąc

gerundium: więdnięcie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	więdnięcie	więdnięcia
D.	więdnięcia	więdnięć
C.	więdnięciu	więdnięciom
B.	więdnięcie	więdnięcia
N.	więdnięciem	więdnięciami
Ms.	więdnięciu	więdnięciach
W.	więdnięcie	więdnięcia

imiesłów przymiotnikowy czynny: więdnący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	więdnący	więdnący	więdnący	więdnące	więdnąca
D.	więdnącego	więdnącego	więdnącego	więdnącego	więdnącej
C.	więdnącemu	więdnącemu	więdnącemu	więdnącemu	więdnącej
B.	więdnącego	więdnącego	więdnący	więdnące	więdnącą
N.	więdnącym	więdnącym	więdnącym	więdnącym	więdnącą
Ms.	więdnącym	więdnącym	więdnącym	więdnącym	więdnącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	więdnący	więdnący	więdnące	więdnące
D.	więdnących	więdnących	więdnących	więdnących
C.	więdnącym	więdnącym	więdnącym	więdnącym
B.	więdnących	więdnących	więdnących	więdnące
N.	więdnącymi	więdnącymi	więdnącymi	więdnącymi
Ms.	więdnących	więdnących	więdnących	więdnących

odpowiedniki aspektowe: zawiędnąć , zwiędnąć

Pochodzenie

psł. *(s)vędnǫti 'zaczynać marnieć, zaczynać więdnąć', 'tracić świeżość, wiotczeć'

1. o roślinach

Definicja

tracić świeżość i wiotczeć z braku wody

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Połączenia

kwiaty, liście, rośliny więdną
szybko więdnąć
więdnąć jak kwiaty
więdnąć i opadać, więdnąć i usychać, więdnąć i zamierać; żółknąć i więdnąć

Cytaty

	Gwiazda betlejemska jest rośliną ciepłolubną, dlatego, gdy jest chłodniej jej liście często zaczynają żółknąć i opadać, i dlatego nie powinniśmy kupować jej z ulicznych straganów, bo taka roślina prawdopodobnie po kilku godzinach zacznie więdnąć. źródło: NKJP: karo: Ich czas nadchodzi, Trybuna Śląska, 2002-12-04
	[...] rośliny lepiej znoszą krótkotrwałą suszę niż zbyt wilgotne korzenie - korzenie wówczas gniją, a roślina więdnie z powodu braku dostępu powietrza do gleby [...]. źródło: NKJP: Monika Kosińska: Woda niezbędna do życia, Wieczór Wybrzeża, 2000-07-13
	Fuksjom najbardziej odpowiada miejsce półcieniste. Nadmiar słońca sprawia, że ich pędy szybko przestają rosnąć i drewnieją, liście żółkną i drobnieją, pąki kwiatowe zaś więdną, zanim się rozwiną. źródło: NKJP: Wiesław Gawryś: Rośliny doniczkowe. Fuksje, Kwietnik, 5, 1995
	Płoną lasy, wysychają zbiorniki wody, więdną niepodlewane uprawy rolne. To już kolejny rok suszy i upałów. źródło: NKJP: Tadeusz Jacewicz: Z bliska, Dziennik Polski, 2005-08-12
	Już wiosną ubiegłego roku, pod wpływem szkodnika, liście kasztanowców brązowiały i więdły. źródło: NKJP: Maria Nowak: Matura (jeszcze) z kasztanami, Gazeta Poznańska, 2003-04-04

2.a o człowieku

Definicja

słabnąć i tracić zdrowy, młody wygląd

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Cytaty

	Silne emocje są chlebem powszednim dla Irańczyków. Bez nich więdną, tracą energię. źródło: NKJP: Marek Kęskrawiec: Czwarty pożar Teheranu, 2010
	Jakby nam dobrze było, gdybyśmy tak już do końca życia mogli zamieszkać, żebyśmy tak sobie powoli więdli we dwójkę i gdzie by najważniejszymi zdarzeniami były listy od was, moje dzieci [...]. źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Listy do córek, 2009
	Dziecko choruje od dawna na białaczkę [...]. Blade, coraz słabsze, więdnie w oczach. źródło: NKJP: Internet
	Monika więdnie z dala od bliskich. Płacze, jest nieszczęśliwa. Żyć bez nich nie może. źródło: NKJP: Dorota Abramowicz: Usłysz bicie mego serca, Wieczór Wybrzeża, 2001-09-28
	[...] to w sumie normalne, że przy poważnym traktowaniu miłości, jeśli jesteś samotny przez dłuższy czas, czujesz jakbyś po prostu więdnął. źródło: NKJP: Internet

2.b o wyglądzie

Definicja

taki, który świadczy, że ktoś słabnie i traci zdrowy, młody wygląd

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Cytaty

	Określenia „sucha skóra” używamy w odniesieniu do cery cienkiej, która nie przejawia skłonności do przetłuszczania się i tworzenia zaskórników. Taki rodzaj skóry potrzebuje starannego nawilżania, inaczej zaczyna się złuszczać i więdnąć. źródło: NKJP: (JXB): Uroda 40-latki, Dziennik Łódzki, 2002-09-14
	W późniejszych latach organizm więdnie - nie ma długowieczności bez starości, a zatem nie ma jej bez chorób, których doświadczają ludzie po 60 czy 70 roku życia. źródło: NKJP: Paweł Walewski: Wiek długowiecznych, Polityka, 2008-02-23
	Nowak cierpi [...] na nieuleczalną chorobę nerwową ALS. Mięśnie więdną, a człowiek nie może się poruszać o własnych siłach... źródło: NKJP: Elżbieta Podolska: To szef na górze rozdaje karty, Gazeta Poznańska, 2003-03-14
	Twarz majstra wygładza się i więdnie, z czoła i policzków odpływa krew, oto już i nos pokryły mu drobne kropelki potu. Dygocącą dłonią poprawia zamglone okulary. Teraz jest to już tylko stary jegomość [...]. źródło: NKJP: Bohdan Czeszko: Pokolenie, 1951

3. o idei

Definicja

tracić wcześniejszą wartość, intensywność lub siłę

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zamierać

Cytaty

	Niemiecki patriotyzm zaczął już więdnąć. Po porażce bohaterów w meczu z Włochami gwałtownie zmalała liczba flag w oknach i na samochodach. źródło: NKJP: Krystyna Grzyboska: Kompleks mercedesa, Dziennik Polski, 2006-07-06
	[...] zachęcająco rozpoczęta kariera zdawała się więdnąć. źródło: NKJP: Jacek Sieradzki: Subiektywny spis aktorów teatralnych, Polityka, 2000-08-19
	Kraków zawsze był i jest stolicą kulturalną Polski. Zwłaszcza teraz, kiedy w innych miastach kultura więdnie, Kraków jak najbardziej zasługuje na to miano. źródło: NKJP: Kraków - stolica kultury?, Dziennik Polski, 1999-05-25
	Dyskusje o pamięci więdną pod względem intelektualnym, a dobrze się mają jedynie coraz bardziej zeskorupiałe tożsamości uczestników owego rytuału. źródło: NKJP: Marek Beylin: Wrogowie, prawi i zdradzeni, Gazeta Wyborcza, 1996-10-120
	Nie może być tak, aby przedsiębiorstwa państwowe, oczekując na prywatyzację, były pozbawione równych praw z innymi formami własności, aby więdły, traciły na wartości tylko dlatego, że są państwowe. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 09.11.1993

Frazeologizmy

uszy więdną

Data ostatniej modyfikacji: 04.06.2018