UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

obwoływać

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obwołuję
obwołujemy
2 os. obwołujesz
obwołujecie
3 os. obwołuje
obwołują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obwoływałem
+(e)m obwoływał
obwoływałam
+(e)m obwoływała
obwoływałom
+(e)m obwoływało
obwoływaliśmy
+(e)śmy obwoływali
obwoływałyśmy
+(e)śmy obwoływały
2 os. obwoływałeś
+(e)ś obwoływał
obwoływałaś
+(e)ś obwoływała
obwoływałoś
+(e)ś obwoływało
obwoływaliście
+(e)ście obwoływali
obwoływałyście
+(e)ście obwoływały
3 os. obwoływał
obwoływała
obwoływało
obwoływali
obwoływały

bezosobnik: obwoływano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę obwoływał
będę obwoływać
będę obwoływała
będę obwoływać
będę obwoływało
będę obwoływać
będziemy obwoływali
będziemy obwoływać
będziemy obwoływały
będziemy obwoływać
2 os. będziesz obwoływał
będziesz obwoływać
będziesz obwoływała
będziesz obwoływać
będziesz obwoływało
będziesz obwoływać
będziecie obwoływali
będziecie obwoływać
będziecie obwoływały
będziecie obwoływać
3 os. będzie obwoływał
będzie obwoływać
będzie obwoływała
będzie obwoływać
będzie obwoływało
będzie obwoływać
będą obwoływali
będą obwoływać
będą obwoływały
będą obwoływać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. obwołujmy
2 os. obwołuj
obwołujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. obwoływałbym
bym obwoływał
obwoływałabym
bym obwoływała
obwoływałobym
bym obwoływało
obwoływalibyśmy
byśmy obwoływali
obwoływałybyśmy
byśmy obwoływały
2 os. obwoływałbyś
byś obwoływał
obwoływałabyś
byś obwoływała
obwoływałobyś
byś obwoływało
obwoływalibyście
byście obwoływali
obwoływałybyście
byście obwoływały
3 os. obwoływałby
by obwoływał
obwoływałaby
by obwoływała
obwoływałoby
by obwoływało
obwoływaliby
by obwoływali
obwoływałyby
by obwoływały

bezosobnik: obwoływano by

bezokolicznik: obwoływać

imiesłów przysłówkowy współczesny: obwołując

gerundium: obwoływanie

rodzaj gramatyczny: ndk

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. obwoływanie
obwoływania
D. obwoływania
obwoływań
C. obwoływaniu
obwoływaniom
B. obwoływanie
obwoływania
N. obwoływaniem
obwoływaniami
Ms. obwoływaniu
obwoływaniach
W. obwoływanie
obwoływania

imiesłów przymiotnikowy czynny: obwołujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. obwołujący
obwołujący
obwołujący
obwołujące
obwołująca
D. obwołującego
obwołującego
obwołującego
obwołującego
obwołującej
C. obwołującemu
obwołującemu
obwołującemu
obwołującemu
obwołującej
B. obwołującego
obwołującego
obwołujący
obwołujące
obwołującą
N. obwołującym
obwołującym
obwołującym
obwołującym
obwołującą
Ms. obwołującym
obwołującym
obwołującym
obwołującym
obwołującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. obwołujący
obwołujący
obwołujące
obwołujące
D. obwołujących
obwołujących
obwołujących
obwołujących
C. obwołującym
obwołującym
obwołującym
obwołującym
B. obwołujących
obwołujących
obwołujących
obwołujące
N. obwołującymi
obwołującymi
obwołującymi
obwołującymi
Ms. obwołujących
obwołujących
obwołujących
obwołujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: obwoływany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. obwoływany
obwoływany
obwoływany
obwoływane
obwoływana
D. obwoływanego
obwoływanego
obwoływanego
obwoływanego
obwoływanej
C. obwoływanemu
obwoływanemu
obwoływanemu
obwoływanemu
obwoływanej
B. obwoływanego
obwoływanego
obwoływany
obwoływane
obwoływaną
N. obwoływanym
obwoływanym
obwoływanym
obwoływanym
obwoływaną
Ms. obwoływanym
obwoływanym
obwoływanym
obwoływanym
obwoływanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. obwoływani
obwoływani
obwoływane
obwoływane
D. obwoływanych
obwoływanych
obwoływanych
obwoływanych
C. obwoływanym
obwoływanym
obwoływanym
obwoływanym
B. obwoływanych
obwoływanych
obwoływanych
obwoływane
N. obwoływanymi
obwoływanymi
obwoływanymi
obwoływanymi
Ms. obwoływanych
obwoływanych
obwoływanych
obwoływanych

odpowiednik aspektowy: obwołać

Pochodzenie

Zob. wołać

1. wodzem

Definicja

wybierać kogoś na jakieś stanowisko lub do pełnienia jakiejś funkcji, ogłaszając swoją decyzję oficjalnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa

Relacje znaczeniowe

synonimy:  okrzykiwać

Połączenia

  • obwoływać cesarzem, królem, wodzem

Cytaty

Kryzys pogłębiały częste zmiany na tronie cesarskim, bo już nie senat, ale wojsko decydowało o wyborze panującego. Ważną rolę odgrywała gwardia pretoriańska, obwołując swych wodzów cesarzami.

źródło: NKJP: Marek Borucki: Polacy w Rzymie: od czasów Mieszka I do Jana Pawła II, 1995

W kraju i mieście obejmuje teraz rządy regencja złożona z arcykapłana Helkijasza i pisarza stanu Safana. Ci obwołują królem ośmioletniego syna Amona, Jozjasza (640-609), i wychowują małoletniego monarchę.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + obwoływać +
KOGO + KIM

2. zdrajcą

Definicja

publicznie nazywać kogoś lub coś jakimiś słowami, rozpowszechniając w ten sposób określoną opinię o tym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  okrzykiwać

Połączenia

  • obwoływać zdrajcą

Cytaty

Popularna prasa i rozrywkowa telewizja co chwila obwołują kogoś gwiazdą. Można zatem odnieść wrażenie nie braku, lecz nadmiaru gwiazd, ale to między innymi ów nadmiar powoduje, że zjawisko estradowego panteonu zanika.

źródło: NKJP: Mirosław Pęczak: Gwiazdy spadły z nieba, Polityka nr 2623, 2007-10-06

Oddanie decyzji w ręce biskupa Rzymu miało ukrócić proceder obwoływania świętymi nie tyle osób słynących z niezwykłych dokonań, ile bogatych i wpływowych.

źródło: NKJP: Grażyna Starzak: Żołnierze bożej sprawy, Dziennik Polski, 2008-10-31

Epilog jego decyzji jest znany. Musi uciekać z kraju, gdzie wrogowie Polski obwołują go zdrajcą.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 24.08.1995

Jack Sparrow jest bezkonkurencyjny – ankiety internetowych serwisów filmowych jednoznacznie obwołują film najbardziej oczekiwaną premierą sezonu.

źródło: NKJP: ST: Informacje filmowe, Gazeta Poznańska, 2006-07-13

Składnia

bez ograniczeń + obwoływać +
KOGO/CO + KIM/CZYM

3. sukces

Definicja

daw. 
ogłaszać coś publicznie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  obwieszczać

Cytaty

W prasie ogólnopolskiej pojawiają się oceny, że tegoroczna edycja rozczarowała, trudno jednak od razu obwoływać kryzys jego formuły.

źródło: NKJP: Tomasz Rozwadowski: Hiszpańska kulminacja, Dziennik Bałtycki, 2006-04-18

Listy obwołujące wśród rodziny i bezpośrednich patronów powołanie duchowne najzdolniejszego ze swoich uczniów przepisał dokładnie Stefan Terlecki w obszernej sylwie, jako wzory doskonałe przyszłych ćwiczeń uczniowskich.

źródło: NKJP: Zbigniew Goliński: Krasicki, 2002

Data ostatniej modyfikacji: 24.05.2022
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj