UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

chuchać

Chronologizacja

1562, SPXVI

Pochodzenie

psł. *chuchati 'chuchać, dmuchać'

Czasownik pochodzenia dźwiękonaśladowczego.

1. na szybę

Definicja

wypuszczać strumień powietrza z płuc przez otwarte albo rozchylone usta

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Cytaty

	Jacek chucha, wytrzeszcza oczy, pokazuje język. Tym razem nie badają tętna, ale robią mu małe prześwietlenie w kieszeniach. Służba Ochrony Monaru dba o to, aby w ośrodku nie było narkotyków. źródło: NKJP: Michał W. Olszański: Do pieluchy ostatniej, Polityka, 2002-03-09
	Zwyczaj chuchania na podniesione z ziemi pieniądze wywodzi się ze starożytności. Rzymianie sądzili, że dzięki temu monety „nabiorą życia” i będą się rozmnażały. źródło: NKJP: Ewa Wozińska: Nasze lęki, nasze przesądy, Gazeta Poznańska, 2003-11-08
	Językoznawczyni chuchała w szkła okularów, czyściła je niezbyt czystą chustką do nosa i uśmiechała się ironicznie. źródło: NKJP: Marek Krajewski, Mariusz Czubaj: Róże cmentarne, 2009
	Był całkiem pijany, mówił o sobie “wujek”. Zaprowadził mnie na korytarz pod okno i posadził na ławce. Uniósł mi twarz za brodę (gdybyśmy stali, patrzyłabym na kurdupla z góry). – Jesteś piękna, piękna i za młoda – chuchał mi wódą prosto w nos. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Namiętnik, 1997
	Stanął tuż przy mnie. Chuchał smrodem alkoholu i papierosowym dymem, pet zwisał z kącika ust. źródło: NKJP: Jarosław Maślanek: Haszyszopenki, 2008

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	chucham	chuchamy
2 os.	chuchasz	chuchacie
3 os.	chucha	chuchają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chuchałem +(e)m chuchał	chuchałam +(e)m chuchała	chuchałom +(e)m chuchało	chuchaliśmy +(e)śmy chuchali	chuchałyśmy +(e)śmy chuchały
2 os.	chuchałeś +(e)ś chuchał	chuchałaś +(e)ś chuchała	chuchałoś +(e)ś chuchało	chuchaliście +(e)ście chuchali	chuchałyście +(e)ście chuchały
3 os.	chuchał	chuchała	chuchało	chuchali	chuchały

bezosobnik: chuchano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę chuchał będę chuchać	będę chuchała będę chuchać	będę chuchało będę chuchać	będziemy chuchali będziemy chuchać	będziemy chuchały będziemy chuchać
2 os.	będziesz chuchał będziesz chuchać	będziesz chuchała będziesz chuchać	będziesz chuchało będziesz chuchać	będziecie chuchali będziecie chuchać	będziecie chuchały będziecie chuchać
3 os.	będzie chuchał będzie chuchać	będzie chuchała będzie chuchać	będzie chuchało będzie chuchać	będą chuchali będą chuchać	będą chuchały będą chuchać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		chuchajmy
2 os.	chuchaj	chuchajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chuchałbym bym chuchał	chuchałabym bym chuchała	chuchałobym bym chuchało	chuchalibyśmy byśmy chuchali	chuchałybyśmy byśmy chuchały
2 os.	chuchałbyś byś chuchał	chuchałabyś byś chuchała	chuchałobyś byś chuchało	chuchalibyście byście chuchali	chuchałybyście byście chuchały
3 os.	chuchałby by chuchał	chuchałaby by chuchała	chuchałoby by chuchało	chuchaliby by chuchali	chuchałyby by chuchały

bezosobnik: chuchano by

bezokolicznik: chuchać

imiesłów przysłówkowy współczesny: chuchając

gerundium: chuchanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	chuchanie	chuchania
D.	chuchania	chuchań
C.	chuchaniu	chuchaniom
B.	chuchanie	chuchania
N.	chuchaniem	chuchaniami
Ms.	chuchaniu	chuchaniach
W.	chuchanie	chuchania

imiesłów przymiotnikowy czynny: chuchający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	chuchający	chuchający	chuchający	chuchające	chuchająca
D.	chuchającego	chuchającego	chuchającego	chuchającego	chuchającej
C.	chuchającemu	chuchającemu	chuchającemu	chuchającemu	chuchającej
B.	chuchającego	chuchającego	chuchający	chuchające	chuchającą
N.	chuchającym	chuchającym	chuchającym	chuchającym	chuchającą
Ms.	chuchającym	chuchającym	chuchającym	chuchającym	chuchającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	chuchający	chuchający	chuchające	chuchające
D.	chuchających	chuchających	chuchających	chuchających
C.	chuchającym	chuchającym	chuchającym	chuchającym
B.	chuchających	chuchających	chuchających	chuchające
N.	chuchającymi	chuchającymi	chuchającymi	chuchającymi
Ms.	chuchających	chuchających	chuchających	chuchających

odpowiednik aspektowy: chuchnąć

Składnia

	+	chuchać	+	(na CO \| w CO)
	+	chuchać	+	(KOMU) + (CZYM)

2. troszczyć się

Definicja

bardzo troszczyć się o kogoś lub coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	ktoś chucha i dmucha na kogoś/coś
	hiperonimy:	troszczyć się

Cytaty

Śmieję się, że mąż bardziej chucha na tulipany niż na mnie i na dzieci.

źródło: NKJP: Czarna tajemnica, Dziennik Polski 2002-06-14

Okazuje się, że to, co rzeczywiście dla mnie jest ważne, to ciągłe potwierdzanie swojej obecności w europejskim świecie filmowym. Tyle kosztowało mnie wejście do tego klanu, tyle autentycznego, wielkiego trudu, że teraz wciąż na to chucham

źródło: NKJP: Maria Malatyńska: JEDNO PYTANIE do Jerzego Stuhra, Gazeta Krakowska 2006-03-11

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	chucham	chuchamy
2 os.	chuchasz	chuchacie
3 os.	chucha	chuchają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chuchałem +(e)m chuchał	chuchałam +(e)m chuchała	chuchałom +(e)m chuchało	chuchaliśmy +(e)śmy chuchali	chuchałyśmy +(e)śmy chuchały
2 os.	chuchałeś +(e)ś chuchał	chuchałaś +(e)ś chuchała	chuchałoś +(e)ś chuchało	chuchaliście +(e)ście chuchali	chuchałyście +(e)ście chuchały
3 os.	chuchał	chuchała	chuchało	chuchali	chuchały

bezosobnik: chuchano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę chuchał będę chuchać	będę chuchała będę chuchać	będę chuchało będę chuchać	będziemy chuchali będziemy chuchać	będziemy chuchały będziemy chuchać
2 os.	będziesz chuchał będziesz chuchać	będziesz chuchała będziesz chuchać	będziesz chuchało będziesz chuchać	będziecie chuchali będziecie chuchać	będziecie chuchały będziecie chuchać
3 os.	będzie chuchał będzie chuchać	będzie chuchała będzie chuchać	będzie chuchało będzie chuchać	będą chuchali będą chuchać	będą chuchały będą chuchać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		chuchajmy
2 os.	chuchaj	chuchajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	chuchałbym bym chuchał	chuchałabym bym chuchała	chuchałobym bym chuchało	chuchalibyśmy byśmy chuchali	chuchałybyśmy byśmy chuchały
2 os.	chuchałbyś byś chuchał	chuchałabyś byś chuchała	chuchałobyś byś chuchało	chuchalibyście byście chuchali	chuchałybyście byście chuchały
3 os.	chuchałby by chuchał	chuchałaby by chuchała	chuchałoby by chuchało	chuchaliby by chuchali	chuchałyby by chuchały

bezosobnik: chuchano by

bezokolicznik: chuchać

imiesłów przysłówkowy współczesny: chuchając

gerundium: chuchanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	chuchanie	chuchania
D.	chuchania	chuchań
C.	chuchaniu	chuchaniom
B.	chuchanie	chuchania
N.	chuchaniem	chuchaniami
Ms.	chuchaniu	chuchaniach
W.	chuchanie	chuchania

imiesłów przymiotnikowy czynny: chuchający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	chuchający	chuchający	chuchający	chuchające	chuchająca
D.	chuchającego	chuchającego	chuchającego	chuchającego	chuchającej
C.	chuchającemu	chuchającemu	chuchającemu	chuchającemu	chuchającej
B.	chuchającego	chuchającego	chuchający	chuchające	chuchającą
N.	chuchającym	chuchającym	chuchającym	chuchającym	chuchającą
Ms.	chuchającym	chuchającym	chuchającym	chuchającym	chuchającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	chuchający	chuchający	chuchające	chuchające
D.	chuchających	chuchających	chuchających	chuchających
C.	chuchającym	chuchającym	chuchającym	chuchającym
B.	chuchających	chuchających	chuchających	chuchające
N.	chuchającymi	chuchającymi	chuchającymi	chuchającymi
Ms.	chuchających	chuchających	chuchających	chuchających

Frazeologizmy

ktoś chucha i dmucha na kogoś/coś

Data ostatniej modyfikacji: 02.10.2018