UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

obywać się

Chronologizacja

1 połowa XVII w., Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	obywam się	obywamy się
2 os.	obywasz się	obywacie się
3 os.	obywa się	obywają się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obywałem się +(e)m się obywał	obywałam się +(e)m się obywała	obywałom się +(e)m się obywało	obywaliśmy się +(e)śmy się obywali	obywałyśmy się +(e)śmy się obywały
2 os.	obywałeś się +(e)ś się obywał	obywałaś się +(e)ś się obywała	obywałoś się +(e)ś się obywało	obywaliście się +(e)ście się obywali	obywałyście się +(e)ście się obywały
3 os.	obywał się	obywała się	obywało się	obywali się	obywały się

bezosobnik: obywano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się obywał będę się obywać	będę się obywała będę się obywać	będę się obywało będę się obywać	będziemy się obywali będziemy się obywać	będziemy się obywały będziemy się obywać
2 os.	będziesz się obywał będziesz się obywać	będziesz się obywała będziesz się obywać	będziesz się obywało będziesz się obywać	będziecie się obywali będziecie się obywać	będziecie się obywały będziecie się obywać
3 os.	będzie się obywał będzie się obywać	będzie się obywała będzie się obywać	będzie się obywało będzie się obywać	będą się obywali będą się obywać	będą się obywały będą się obywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obywajmy się
2 os.	obywaj się	obywajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obywałbym się bym się obywał	obywałabym się bym się obywała	obywałobym się bym się obywało	obywalibyśmy się byśmy się obywali	obywałybyśmy się byśmy się obywały
2 os.	obywałbyś się byś się obywał	obywałabyś się byś się obywała	obywałobyś się byś się obywało	obywalibyście się byście się obywali	obywałybyście się byście się obywały
3 os.	obywałby się by się obywał	obywałaby się by się obywała	obywałoby się by się obywało	obywaliby się by się obywali	obywałyby się by się obywały

bezosobnik: obywano by się

bezokolicznik: obywać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: obywając się

gerundium: obywanie się

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	obywanie się	obywania się
D.	obywania się	obywań się
C.	obywaniu się	obywaniom się
B.	obywanie się	obywania się
N.	obywaniem się	obywaniami się
Ms.	obywaniu się	obywaniach się
W.	obywanie się	obywania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: obywający się

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	obywający się	obywający się	obywający się	obywające się	obywająca się
D.	obywającego się	obywającego się	obywającego się	obywającego się	obywającej się
C.	obywającemu się	obywającemu się	obywającemu się	obywającemu się	obywającej się
B.	obywającego się	obywającego się	obywający się	obywające się	obywającą się
N.	obywającym się	obywającym się	obywającym się	obywającym się	obywającą się
Ms.	obywającym się	obywającym się	obywającym się	obywającym się	obywającej się

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	obywający się	obywający się	obywające się	obywające się
D.	obywających się	obywających się	obywających się	obywających się
C.	obywającym się	obywającym się	obywającym się	obywającym się
B.	obywających się	obywających się	obywających się	obywające się
N.	obywającymi się	obywającymi się	obywającymi się	obywającymi się
Ms.	obywających się	obywających się	obywających się	obywających się

odpowiednik aspektowy: obyć się

Pochodzenie

Zob. być, bywać

1. bez samochodu

Definicja

książk.

radzić sobie bez kogoś lub czegoś uważanego za potrzebne lub niezbędne

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

obchodzić się

Połączenia

obywać się bez jedzenia, bez kobiet, bez słów

Cytaty

	Dawno temu ludzie obywali się bez zegarów - rozpoczęła wykład druhna Józefa. - Czas odmierzali wschodami i zachodami Słońca. źródło: NKJP: Dorota Abramowicz: Guzik czasu, 2006
	Wątpliwość zawsze ożywia rozmowę. On jednak doskonale obywał się bez konwersacji i milczenie, jakie znowu zapadło, zdawało się mu nie ciążyć. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1979
	Nie założyła do tej pory rodziny nie dlatego, że postanowiła obywać się bez mężczyzn; po prostu nie układało jej się w życiu osobistym. źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Jak wyhodować zbrodniarza, Esensja, 2009-11-08
	Wyczyny taterników dopingowały zaś turystów do obywania się bez przewodnika. źródło: NKJP: Michał Jagiełło: Wołanie w górach: wypadki i akcje ratunkowe w Tatrach, 1979

Składnia

obywać się

bez KOGO/CZEGO

2. byle czym

Definicja

książk.

mając niewielkie wymagania, zadowalać się czymś skromnym, prostym, niewielkim lub tanim

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

poprzestawać, zadowalać się

Cytaty

Starałem się więc jadać go [chleba] coraz mniej, obywając się ziemniakami, kaszą i grochem.

źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: A jak królem, a jak katem będziesz, 1967

Wysoki, chudy, niedbale ubrany, był cyganem-artystą w czasach pokoju. Obywał się małym.

źródło: NKJP: Renata Gorczyńska: Czapski, Gazeta Wyborcza, 1993-03-05

Składnia

obywać się

CZYM

3. bez awarii

Definicja

książk.

używane do opisania tego, że nie dzieje się nic niepożądanego lub kłopotliwego, co mogłoby być w danej sytuacji

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Cytaty

Zwykle kiedy Salvadore Dali ukazuje się publicznie, nie obywa się bez skandalu.

źródło: NKJP: Małgorzata Terlecka-Reksnis: Maximus Dali, Perspektywy, nr 14, 1980

Wszystko obywa się bez nadmiernej gadaniny, co w wypadku zajęć z małymi dziećmi jest szalenie ważne.

źródło: Edyta Gruszczyk-Kolczyńska: Wspomaganie rozwoju umysłowego trzylatków i dzieci starszych wolniej rozwijających się, 2007 (books.google.pl)

Składnia

Ø	+	obywać się	+	bez CZEGO
	+	obywać się	+	bez CZEGO

4. ze sceną

Definicja

książk.

przez częsty lub bliski kontakt przyzwyczajać się do do kogoś lub czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

oswajać się

Cytaty

Stylistyka szokująca, ale już powoli obywam się z wizerunkiem auta.

źródło: Internet: pebx.pl/t/porsche-panamera-przelom-czy-totalna-porazka

Trening treningiem, ale muszę też obywać się z widownią i arenami, bo to dwa różne światy.

źródło: Internet: pomorska.pl › Wiadomości › Inowrocław

Składnia

obywać się

z KIM/CZYM

Data ostatniej modyfikacji: 08.10.2018