Chronologizacja
Datacja przybliżona.
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
obędę się |
obędziemy się |
|||
| 2 os. |
obędziesz się |
obędziecie się |
|||
| 3 os. |
obędzie się |
obędą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
obyłem się +(e)m się obył |
obyłam się +(e)m się obyła |
obyłom się +(e)m się obyło |
obyliśmy się +(e)śmy się obyli |
obyłyśmy się +(e)śmy się obyły |
| 2 os. |
obyłeś się +(e)ś się obył |
obyłaś się +(e)ś się obyła |
obyłoś się +(e)ś się obyło |
obyliście się +(e)ście się obyli |
obyłyście się +(e)ście się obyły |
| 3 os. |
obył się |
obyła się |
obyło się |
obyli się |
obyły się |
bezosobnik: obyto się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
obądźmy się |
|
| 2 os. |
obądź się |
obądźcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
obyłbym się bym się obył |
obyłabym się bym się obyła |
obyłobym się bym się obyło |
obylibyśmy się byśmy się obyli |
obyłybyśmy się byśmy się obyły |
| 2 os. |
obyłbyś się byś się obył |
obyłabyś się byś się obyła |
obyłobyś się byś się obyło |
obylibyście się byście się obyli |
obyłybyście się byście się obyły |
| 3 os. |
obyłby się by się obył |
obyłaby się by się obyła |
obyłoby się by się obyło |
obyliby się by się obyli |
obyłyby się by się obyły |
bezosobnik: obyto by się
bezokolicznik: obyć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
obywszy się
gerundium: obycie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | obycie się |
obycia się |
| D. | obycia się |
obyć się |
| C. | obyciu się |
obyciom się |
| B. | obycie się |
obycia się |
| N. | obyciem się |
obyciami się |
| Ms. | obyciu się |
obyciach się |
| W. | obycie się |
obycia się |
odpowiednik aspektowy: obywać się
Pochodzenie
Zob. być
1. bez samochodu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | obejść się |
Cytaty
|
Mam niewielką wadę wzroku, więc na razie obędę się chyba bez soczewek i okularów. źródło: NKJP: (mig): Okulista w trambusie, Dziennik Łódzki, 2005-08-13 |
|
|
Jakość obrazu nie będzie rewelacyjna, ale przecież obyliśmy się bez aparatu, laboratorium fotograficznego i poczty... źródło: NKJP: Jak szybko wysłać komuś swoje aktualne zdjęcie? Mitsubishi obiecuje, że będzie to bardzo proste. Uśmiechamy ..., Gazeta Wyborcza, 1999-04-27 |
|
|
Może są więc zasadne obawy mężczyzn, że wkrótce kobiety będą mogły obyć się bez nich. źródło: NKJP: Tomasz Jastrun: Gra wstępna rozpisana na 62 felietony, 2003 |
Składnia
|
+ | obyć się | + |
bez KOGO/CZEGO
|
2. byle czym
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | poprzestać, zadowolić się |
Cytaty
|
Sforzowie jednak nie mogli obyć się byle szlachcicem. Izabela Aragońska, moja rodzicielka, chciała dla mnie kogoś zdecydowanie lepszego. Chciała króla – i do roli rządzenia nawet królem byłam przygotowywana od dzieciństwa. źródło: Internet: slodkiflirt.pl/.../t61845,1-ile-waży-korona-one-shot-historyczne-psychologiczne |
|
|
No cóż, do pewnego czasu musiałem obyć się samym pisaniem. Nie od razu przecież Rzym zbudowano. Każdego dnia siadaliśmy o określonej porze i do późnych godzin nocnych klikaliśmy w klawiatury. Rozmowa z nią była czymś więcej i wzbudzała różne, do tamtej pory, nieznane uczucia i emocje. źródło: Internet: wattpad.com/286916242-by-zmienić-wszystko-podróż-marzeń-przeszłość |
Składnia
|
+ | obyć się | + |
KIM/CZYM
|
3. bez awarii
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | obejść się |
Połączenia
- (nie) obyć się bez awantury, bez kłopotów, bez komplikacji, bez kontuzji, bez niespodzianek, bez ofiar, bez protestów, bez przygód, bez ran, bez rozlewu krwi, bez skandalu, bez tragedii, bez upadków, bez walki, bez wypadku
Cytaty
|
Mimo wszystko nie obędzie się bez cięć. Według prezesa budżet klubu, który żyje głównie z własnej działalności gospodarczej, będzie mniejszy – w stosunku do poprzedniego sezonu – aż o 40 procent. źródło: NKJP: Tomasz Mucha: Przegląd męskich charakterów, Trybuna Śląska, 2002-07-04 |
|
|
Druga runda „okrągłego stołu”, zorganizowana 1 grudnia, była już bardziej konkretna, choć nie obyło się bez spięć. źródło: NKJP: Marcin Wojciechowski: Pomarańczowy majdan, 2006 |
|
|
Wiadomo, derby wyzwoliły u chłopaków dodatkowe emocje, ale trzeba przyznać, że spotkanie toczyło się w atmosferze sportowej i obyło się bez niepotrzebnych zgrzytów i złośliwości. źródło: NKJP: Łukasz Pokrzywa: Podkarpacka Liga Juniorów, I liga, Dziennik Polski, 2005-05-09 |
|
|
Jak podkreśla dyrekcja szpitala, realizacja programu obyła się bez zwolnień grupowych. źródło: NKJP: Michał Wroński: Koniec, czyli początek, Dziennik Zachodni, 2004-01-30 |
Składnia
| Ø | + | obyć się | + |
bez CZEGO
|
|
+ | obyć się | + |
bez CZEGO
|
4. ze sceną
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | okrzesać się, oswoić się |
Cytaty
|
Szybko obyłam się z miastem, językiem, kulturą, środowiskiem, pracą i czułam się lepiej niż w domu! źródło: NKJP: (US): America Dream, Dziennik Polski, 2006-01-05 |
|
|
Przyglądałem się, jak pracują i dużo się od nich nauczyłem. Przede wszystkim obyłem się z profesjonalnym planem. źródło: NKJP: Krzysztof Ajgel: Jubileusz w Leśnej Górze, Dziennik Zachodni, 2007-09-21 |
|
|
Chcemy także naszych młodych muzyków przygotować do występów na scenie, żeby obyli się z publicznością [...]. źródło: NKJP: Ewa Podolska: Przywitali jesień, Gazeta Krakowska, 2005-09-28 |
Składnia
|
+ | obyć się | + |
z KIM/CZYM
|