UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

tragizm

Chronologizacja

1835, Zygmunt Krasiński: Nie-Boska komedia, books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. tragizm
 tragizmy
D. tragizmu
 tragizmów
C. tragizmowi
 tragizmom
B. tragizm
 tragizmy
N. tragizmem
 tragizmami
Ms. tragizmie
 tragizmach
W. tragizmie
 tragizmy

Inne uwagi

Zwykle lp

Pochodzenie

Od:  tragedia ,  tragiczny 

1. wydarzenia

Definicja

cecha zdarzeń i okoliczności, które stwarzają sytuację bez wyjścia i prowadzą do nieszczęśliwego zakończenia

Wymowa

[tragism] lub [tragizm]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  tragiczność, tragika

Połączenia

  • ludzki tragizm
  • tragizm narodu, Polaków; egzystencji, historii, istnienia, losu, miłości, sytuacji, śmierci, wydarzenia, życia
  • tragizm i komizm, tragizm i smutek

Cytaty

Kanał (1957), ukazujący bezsens i tragizm powstania warszawskiego, zdobył Srebrną Palmę w Cannes.

źródło: NKJP: Janusz Miliszkiewicz: Przygoda bycia Polakiem, 2007

W odniesieniu do dzieła Moczarskiego trzeba mówić o świętości i tragizmie losu ludzkiego ujętego w tryby totalizmów.

źródło: NKJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem, 1977

Tragizm śmierci polega na rozłące.

źródło: NKJP: Stanisław Mrozek: Ostateczny los człowieka, 2009

Jego wiersze oddają tragizm młodych Polaków, poświęcających życie i osobiste szczęście dla ojczyzny.

źródło: NKJP: Teresa Kosiek: Powstańcy 1863, Wychowawca, 2007-01

Przez całe popołudnie widzimy śmieszność naszych mężów czy narzeczonych i tragizm naszych związków, a wieczorem prosimy w myślach, żeby nas przypadkiem nie opuszczali.

źródło: NKJP: Monika Rakusa: 39,9, 2008

Składnia

bez ograniczeń + tragizm +
KOGO/CZEGO

2. bohatera

Definicja

w tragedii - utworze dramatycznym sytuacja, w której bohater podejmuje walkę z góry skazaną na klęskę

Wymowa

[tragism] lub [tragizm]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka literatura

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka teatr

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka prądy, kierunki i kategorie artystyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  tragiczność, tragika

Połączenia

  • tragizm bohatera, człowieka, postaci

Cytaty

Spór o sens poematu, dziś ograniczony do kręgu polonistów, trwał bez końca i daleko wykraczał poza literaturę. Dominowało odczucie tragizmu bohatera; pogląd, iż Mickiewicz pochwalał zdradę, był formułowany rzadko i najczęściej z pobudek złej woli.

źródło: NKJP: Marek Lubaś-Harny: Mickiewicz nie całkiem odkryty, Gazeta Krakowska, 2005-11-26

Ostatecznie więc tragizm człowieka u Dostojewskiego nie zawiera, wbrew pozorom, cech nihilizmu, katastrofizmu czy fatalizmu! Autor ukazuje konieczność zaistnienia procesu przemiany, podczas którego cała struktura duchowa poddaje się, poprzez cierpienie, działaniu Boga pojętego jako Miłość.

źródło: NKJP: Dariusz Jastrząb: Duchowy świat Dostojewskiego, 2009

Coś z tragizmu szekspirowskich postaci ma król Theoden, na przykład w scenie rozpaczy po śmierci syna.

źródło: NKJP: Wiara i wieże, Polityka, 2003-01-25

Składnia

bez ograniczeń + tragizm +
KOGO

3. pożaru

Definicja

cecha czegoś, co naznaczone jest nieszczęściem i bólem

Wymowa

[tragism] lub [tragizm]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  tragiczność

Połączenia

  • tragizm pożaru, wypadku

Cytaty

Jednocześnie informujemy, że Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny uwzględnił tragizm i wyjątkowość sytuacji i postanowił odstąpić od dochodzenia opłaty karnej za brak polisy obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych

źródło: NKJP: Krystyna Krawczyk: Szczególny tragizm a roszczenie regresowe, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2006-11-21

[...] obecna sytuacja polityczna, ekonomiczna i społeczna w Ziemi Świętej jest wyjątkowo trudna, skomplikowana, a niekiedy dramatyczna. Tragizm rzeczywistości wojennej dotyka nie tylko zwaśnione strony, ale także nas - franciszkanów opiekujących się miejscami świętymi oraz chrześcijan obecnych w Ziemi Świętej.

źródło: NKJP: Ewa Wawoczny: Spotkania przed żłóbkiem, Nowiny Raciborskie, 2002-02-06

Działałem w obozowym ruchu oporu, dzięki czemu lepiej od innych poznałem cały tragizm obozowego życia i śmierci, cały mechanizm ludobójstwa.

źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Opowiadania drastyczne, 1966

Składnia

bez ograniczeń + tragizm +
CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 25.04.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN