UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

spodek

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. spodek
 spodki
D. spodka
 spodków
C. spodkowi
 spodkom
B. spodek
 spodki
N. spodkiem
 spodkami
Ms. spodku
 spodkach
W. spodku
 spodki

Pochodzenie

Zob. spodek

1.a talerzyk

Definicja

talerzyk, który służy jako podstawka pod szklankę lub filiżankę

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  talerzyk

Połączenia

  • szklany spodek
  • spodek filiżanki
  • spodki od filiżanek

Cytaty

- Może chcesz jeszcze kawałek placka? - Jest pyszny - Gosia wyciągnęła pusty spodek, a w jej ślad poszły Agnieszka i Kasia.

źródło: NKJP: Łukasz Kamykowski: Dom między lipą a bilbordem, 2008

[...] we wtorek idziemy do naszych angielskich przyjaciół na herbatkę jubileuszową, podobno tradycyjnie obchodzoną w czasach wiktoriańskich. Każdy przynosi swój spodek, filiżankę, talerzyk i jakiś element rojalistyczny.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Lewa, wspomnienie prawej, 2003

Ogórki! To było więcej, niż mógł znieść. I miód w słoju... Nabierała go ostrożnie na szklany spodek, napełniając po brzegi. Jeszcze kropla, a spłynąłby na stół.

źródło: NKJP: Maria Borowa: Dominika znaczy niedziela, 1988

Służąca przyniosła talerz głęboki barszczu. Tuż obok położyła na spodku jajko na twardo pokrojone w pawie oczka.

źródło: NKJP: Marian Pankowski: Fara na Pomorzu, 1997

Przywykliśmy do tego, iż szklanki, szklane dzbanki oraz spodki i spodeczki są przedmiotami używanymi na co dzień.

źródło: NKJP: Andrzej Nazar: Kulawki, wilkomy, szklanice, Dziennik Polski, 2006-03-01

Składnia

bez ograniczeń + spodek +
(CZEGO)
bez ograniczeń + spodek +
(od CZEGO)

1.b zawartość

Definicja

zawartość spodka - talerzyka

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie miejsca, osoby, przedmioty, sytuacje związane z jedzeniem

Cytaty

Ten biało-szary z Siros był wyjątkowo przebiegły. Najmniejszy z licznej czeredy, wysiadywał przy jachtach miaucząc żałośnie. Ode mnie wyżebrał kawałek sera, stojący opodal Niemcy dali mu kiełbasy, a Francuzi - spodek mleka.

źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Gazeta Wyborcza, 1996-12-06

Frazeologizmy

latający talerz
latający spodek
Data ostatniej modyfikacji: 10.01.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN