Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
posiwieję |
posiwiejemy |
|||
| 2 os. |
posiwiejesz |
posiwiejecie |
|||
| 3 os. |
posiwieje |
posiwieją |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
posiwiałem +(e)m posiwiał |
posiwiałam +(e)m posiwiała |
posiwiałom +(e)m posiwiało |
posiwieliśmy +(e)śmy posiwieli |
posiwiałyśmy +(e)śmy posiwiały |
| 2 os. |
posiwiałeś +(e)ś posiwiał |
posiwiałaś +(e)ś posiwiała |
posiwiałoś +(e)ś posiwiało |
posiwieliście +(e)ście posiwieli |
posiwiałyście +(e)ście posiwiały |
| 3 os. |
posiwiał |
posiwiała |
posiwiało |
posiwieli |
posiwiały |
bezosobnik: posiwiano
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
posiwiejmy |
|
| 2 os. |
posiwiej |
posiwiejcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
posiwiałbym bym posiwiał |
posiwiałabym bym posiwiała |
posiwiałobym bym posiwiało |
posiwielibyśmy byśmy posiwieli |
posiwiałybyśmy byśmy posiwiały |
| 2 os. |
posiwiałbyś byś posiwiał |
posiwiałabyś byś posiwiała |
posiwiałobyś byś posiwiało |
posiwielibyście byście posiwieli |
posiwiałybyście byście posiwiały |
| 3 os. |
posiwiałby by posiwiał |
posiwiałaby by posiwiała |
posiwiałoby by posiwiało |
posiwieliby by posiwieli |
posiwiałyby by posiwiały |
bezosobnik: posiwiano by
bezokolicznik: posiwieć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
posiwiawszy
gerundium: posiwienie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | posiwienie |
posiwienia |
| D. | posiwienia |
posiwień |
| C. | posiwieniu |
posiwieniom |
| B. | posiwienie |
posiwienia |
| N. | posiwieniem |
posiwieniami |
| Ms. | posiwieniu |
posiwieniach |
| W. | posiwienie |
posiwienia |
odpowiednik aspektowy: siwieć
Pochodzenie
Zob. siwy
1. o włosach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia starzenie się
Połączenia
- broda posiwiała; skronie, wąsy, włosy posiwiały
- lekko, szybko posiwieć
- bardzo, trochę posiwieć
Cytaty
|
[...] od półwiecza niemal, trwa moda na Mazury. Tylko czy to mnie nazbyt szybko posiwiały włosy, a twarz pokryła za duża, jak na mój gust, siatka zmarszczek, czy też może wydaje mi się, że kiedyś, dawno, moda wyrażała się inaczej?. źródło: NKJP: Kira Gałczyńska: Nie wrócę tu nigdy czyli Pożegnanie z Mazurami, 1998 |
|
|
[...] on nic takiego nie miał do powiedzenia. Był dalej zwykłym chłopakiem, tyle tylko że od stresu włosy mu trochę posiwiały. źródło: NKJP: Małgorzata Andrzej Nocuń Brzezicki: Białoruś: kartofle i dżinsy, 2007 |
|
|
Prof. Młynarczyk, gdy był młodym lekarzem i teraz, gdy mu lekko posiwiały skronie, powtarza: Nie wolno chorego straszyć. źródło: NKJP: RED: Wspólnie wybierzmy poznaniaka 2001 roku, Gazeta Poznańska, 2001-12-31 |
|
|
Kiedy zaledwie osiemnastoletni Eleazar syn Azarii został wybrany na przewodniczącego Sanhedrynu, nagle posiwiała mu broda, co kazało zamilknąć tym, którzy podkreślali, że jest zbyt młody [...] źródło: NKJP: Małgorzata Kordowicz: Starość w Biblii i Talmudzie, Midrasz, 2009-01-09 |
|
|
Karol ma małą łysinkę i okrągły brzuszek, brwi mu posiwiały... źródło: NKJP: Anna Onichimowska: Trzecie oko, 2009 |
Składnia
|
+ | posiwieć | + |
KOMU
|
2. o człowieku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia starzenie się
Połączenia
- lekko, mocno, strasznie, szybko posiwieć
- bardzo, całkowicie, nieco, trochę posiwieć
Cytaty
|
Z pokoju wyszła bardzo ładna pani w moim wieku, a za nią - ojciec. Niewiele się zmienił; nieco posiwiał i wyłysiał. źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997 |
|
|
- Coś Pan posiwiał ostatnio. - Nie stosuję upiększaczy i taka jest moja naturalna uroda. Żona twierdzi, że z siwizną jest mi do twarzy. źródło: NKJP: Jerzy WIDEŁ: Żonie się podobam, Gazeta Krakowska, 2003-10-04 |
|
|
Właściwie zespół jest taki sam, od drugiej pielgrzymki aż do dzisiaj. Oczywiście niektórzy z nas posiwieli, pojawiło się kilku młodych ludzi. źródło: NKJP: Rafał Stanowski: Znałem Papieża z monitorów, Dziennik Polski, 2005-04-19 |
|
|
Po śmierci ojca mama w ciągu pięciu dni całkowicie posiwiała. źródło: NKJP: Przemysław Puch: bilionerzy, Gazeta Wyborcza, 1994-11-25 |
3. o szronie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
Cytaty
|
Śnieg jeszcze nie odpadł od chmur, tylko trawy na skwerach przy deptaku posiwiały z zimna. źródło: NKJP: ALICJAH: Pies wybrał wolność, Dziennik Polski, 2006-12-29 |
|
|
Czułem odór jaskini, suchego wapienia i startego na mąkę glinianego pyłu. Ubrania posiwiały, wysuszone na papier huraganowym powiewem końcowych korytarzy. Twarze mieli też takie, skóra i brwi umączone, wyblakłe oczy, pobielone dłonie źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1972 |