UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

otrzeźwieć

Chronologizacja

1455, SStp

Pochodzenie

Zob. trzeźwy

1. po alkoholowej imprezie

Definicja

wrócić w jakimś stopniu lub całkowicie do stanu świadomości po upiciu się

Wymowa

[otszeźwieć] lub pot. [oczszeźwieć]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie uzależnienia

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Cytaty

Z jej relacji wynikało, że tego dnia rano mąż wrócił do domu pijany. Przespał się kilka godzin i kiedy nieco otrzeźwiał zabrał dziecko na spacer.

źródło: NKJP: Grzegorz Jankowski: Wychowywanie pięścią, Dziennik Bałtycki, 2005-05-31

- Kaneyasu czuł, że się upił, ale pomysł był tak kuriozalny, że na chwilę całkowicie otrzeźwiał.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008

Smorodinówka jak ją nazywano na wschodzie, na czarnych porzeczkach. Często mieszana z miodem i wtedy aż gęsta, powiadano o niej, że nie idzie do głowy, ale w nogi i bywało, że ktoś, kto jej nadużył pozostawał na krześle, w fotelu, zanim nie otrzeźwiał.

źródło: NKJP: Andrzej Kozioł: Zapomniany Kraków, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	otrzeźwieję	otrzeźwiejemy
2 os.	otrzeźwiejesz	otrzeźwiejecie
3 os.	otrzeźwieje	otrzeźwieją

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	otrzeźwiałem +(e)m otrzeźwiał	otrzeźwiałam +(e)m otrzeźwiała	otrzeźwiałom +(e)m otrzeźwiało	otrzeźwieliśmy +(e)śmy otrzeźwieli	otrzeźwiałyśmy +(e)śmy otrzeźwiały
2 os.	otrzeźwiałeś +(e)ś otrzeźwiał	otrzeźwiałaś +(e)ś otrzeźwiała	otrzeźwiałoś +(e)ś otrzeźwiało	otrzeźwieliście +(e)ście otrzeźwieli	otrzeźwiałyście +(e)ście otrzeźwiały
3 os.	otrzeźwiał	otrzeźwiała	otrzeźwiało	otrzeźwieli	otrzeźwiały

bezosobnik: otrzeźwiano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		otrzeźwiejmy
2 os.	otrzeźwiej	otrzeźwiejcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	otrzeźwiałbym bym otrzeźwiał	otrzeźwiałabym bym otrzeźwiała	otrzeźwiałobym bym otrzeźwiało	otrzeźwielibyśmy byśmy otrzeźwieli	otrzeźwiałybyśmy byśmy otrzeźwiały
2 os.	otrzeźwiałbyś byś otrzeźwiał	otrzeźwiałabyś byś otrzeźwiała	otrzeźwiałobyś byś otrzeźwiało	otrzeźwielibyście byście otrzeźwieli	otrzeźwiałybyście byście otrzeźwiały
3 os.	otrzeźwiałby by otrzeźwiał	otrzeźwiałaby by otrzeźwiała	otrzeźwiałoby by otrzeźwiało	otrzeźwieliby by otrzeźwieli	otrzeźwiałyby by otrzeźwiały

bezosobnik: otrzeźwiano by

bezokolicznik: otrzeźwieć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: otrzeźwiawszy

gerundium: otrzeźwienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	otrzeźwienie	otrzeźwienia
D.	otrzeźwienia	otrzeźwień
C.	otrzeźwieniu	otrzeźwieniom
B.	otrzeźwienie	otrzeźwienia
N.	otrzeźwieniem	otrzeźwieniami
Ms.	otrzeźwieniu	otrzeźwieniach
W.	otrzeźwienie	otrzeźwienia

2. z marzeń

Definicja

odzyskać zdolność właściwej oceny sytuacji i reagowania stosownie do okoliczności

Wymowa

[otszeźwieć] lub pot. [oczszeźwieć]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

Pantyka był tak zajęty wykładem, że wciąż nic nie spostrzegał. Wtedy zerwał się taki jeden, Adaś Palusiński, przezywany Paluch, z tragiczną miną rzucił się ku oknom i zaczął otwierać jedno po drugim. Wtedy Pantyka otrzeźwiał. Przestał pisać na tablicy.

źródło: NKJP: Stanisław Kowalewski: Czarne okna, 1961

Ale on i tak by nie dostał paszportu, zresztą kto by go zaprosił? Na wizę francuską trzeba było czekać parę miesięcy, a kolejki ustawiały się na ulicy. Otrzeźwiał z marzeń.

źródło: NKJP: Maciej Pinkwart: Dziewczyna z Ipanemy, 2003

Z taką wariatką to się żaden nie ożeni. A jak już się nawet ożeni, to szybko otrzeźwieje i pójdzie sobie.

źródło: NKJP: Monika Rakusa: Żona Adama, 2010