UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

uróść

częściej urosnąć

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. róść , rosnąć

1. stać się dorosłym

Definicja

osiągnąć wiek, w którym jest się zdolnym do samodzielnego życia

Warianty

częściej urosnąć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia dorastanie i dojrzałość

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

synonimy:

dorosnąć

Połączenia

dzieci, szczenięta urosły

Cytaty

[...] małe dziecko musi uróść i to nie tylko na chłopca czy młodzieńca, nawet ono musi zostać dojrzałym mężczyzną, dojrzałą niewiastą.

źródło: Internet: niedziela.diecezja.torun.pl

Gdy urosnę, ożenię się z Sabiną.

źródło: NKJP: Wilhelm Mach: Życie duże i małe, 1959

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	urosnę	urośniemy
2 os.	urośniesz	urośniecie
3 os.	urośnie	urosną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urosłem +(e)m urósł	urosłam +(e)m urosła	urosłom +(e)m urosło	urośliśmy +(e)śmy urośli	urosłyśmy +(e)śmy urosły
2 os.	urosłeś +(e)ś urósł	urosłaś +(e)ś urosła	urosłoś +(e)ś urosło	urośliście +(e)ście urośli	urosłyście +(e)ście urosły
3 os.	urósł	urosła	urosło	urośli	urosły

bezosobnik: urośnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		urośnijmy
2 os.	urośnij	urośnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urósłbym bym urósł	urosłabym bym urosła	urosłobym bym urosło	uroślibyśmy byśmy urośli	urosłybyśmy byśmy urosły
2 os.	urósłbyś byś urósł	urosłabyś byś urosła	urosłobyś byś urosło	uroślibyście byście urośli	urosłybyście byście urosły
3 os.	urósłby by urósł	urosłaby by urosła	urosłoby by urosło	urośliby by urośli	urosłyby by urosły

bezosobnik: urośnięto by

bezokolicznik: uróść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: urósłszy

gerundium: urośnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	urośnięcie	urośnięcia
D.	urośnięcia	urośnięć
C.	urośnięciu	urośnięciom
B.	urośnięcie	urośnięcia
N.	urośnięciem	urośnięciami
Ms.	urośnięciu	urośnięciach
W.	urośnięcie	urośnięcia

odpowiednik aspektowy: rosnąć

2. stać się większym

Definicja

stać się większym, wyższym lub dłuższym

Warianty

częściej urosnąć

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Połączenia

brzuch, kaktus urósł; ciasto, drzewo urosło; lawina, pszenica, roślina, sterta, trawa; dziewczyna urosła; broda, paznokcie, wąsy, włosy urosły
uróść kilka centymetrów, kilka metrów
uróść do dużych rozmiarów, do wielkości czegoś
uróść i przytyć, uróść i wysmukleć

Cytaty

[...] gdybyś w moim wieku był zamknięty w getcie i w lagrze, gdybyś żył cztery lata pod okupacją niemiecką, także i ty, z braku pożywienia, nie potrafiłbyś uróść.

źródło: NKJP: Józef Bau: Czas zbezczeszczenia Wspomnienia z czasów drugiej wojny światowej, 2006

Pies w międzyczasie urósł , stał się silny i niebezpieczny.

źródło: NKJP: Krystyna Janda, Bożena Janicka: Gwiazdy mają czerwone pazury, 1998

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	urosnę	urośniemy
2 os.	urośniesz	urośniecie
3 os.	urośnie	urosną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urosłem +(e)m urósł	urosłam +(e)m urosła	urosłom +(e)m urosło	urośliśmy +(e)śmy urośli	urosłyśmy +(e)śmy urosły
2 os.	urosłeś +(e)ś urósł	urosłaś +(e)ś urosła	urosłoś +(e)ś urosło	urośliście +(e)ście urośli	urosłyście +(e)ście urosły
3 os.	urósł	urosła	urosło	urośli	urosły

bezosobnik: urośnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		urośnijmy
2 os.	urośnij	urośnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urósłbym bym urósł	urosłabym bym urosła	urosłobym bym urosło	uroślibyśmy byśmy urośli	urosłybyśmy byśmy urosły
2 os.	urósłbyś byś urósł	urosłabyś byś urosła	urosłobyś byś urosło	uroślibyście byście urośli	urosłybyście byście urosły
3 os.	urósłby by urósł	urosłaby by urosła	urosłoby by urosło	urośliby by urośli	urosłyby by urosły

bezosobnik: urośnięto by

bezokolicznik: uróść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: urósłszy

gerundium: urośnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	urośnięcie	urośnięcia
D.	urośnięcia	urośnięć
C.	urośnięciu	urośnięciom
B.	urośnięcie	urośnięcia
N.	urośnięciem	urośnięciami
Ms.	urośnięciu	urośnięciach
W.	urośnięcie	urośnięcia

odpowiednik aspektowy: rosnąć

3. roślinność gdzieś

Definicja

pojawić się i rozwinąć na jakimś terenie

Warianty

częściej urosnąć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wyrosnąć

Połączenia

trawa urosła; chwasty, grzyby urosły gdzieś

Cytaty

Młode jodły na przykład nie mogą uróść w świetle słonecznym i muszą mieć cień rzucany przez ową wspólnotę.

źródło: Internet: zielonaanarchia.wordpress.com

Za tydzień lub dwa trawa urośnie na tyle, że połowa tych śmieci będzie niewidoczna.

źródło: NKJP: (MIR): W mieście brakuje bezrobotnych, Dziennik Zachodni, 2005-04-25

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	urosnę	urośniemy
2 os.	urośniesz	urośniecie
3 os.	urośnie	urosną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urosłem +(e)m urósł	urosłam +(e)m urosła	urosłom +(e)m urosło	urośliśmy +(e)śmy urośli	urosłyśmy +(e)śmy urosły
2 os.	urosłeś +(e)ś urósł	urosłaś +(e)ś urosła	urosłoś +(e)ś urosło	urośliście +(e)ście urośli	urosłyście +(e)ście urosły
3 os.	urósł	urosła	urosło	urośli	urosły

bezosobnik: urośnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		urośnijmy
2 os.	urośnij	urośnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urósłbym bym urósł	urosłabym bym urosła	urosłobym bym urosło	uroślibyśmy byśmy urośli	urosłybyśmy byśmy urosły
2 os.	urósłbyś byś urósł	urosłabyś byś urosła	urosłobyś byś urosło	uroślibyście byście urośli	urosłybyście byście urosły
3 os.	urósłby by urósł	urosłaby by urosła	urosłoby by urosło	urośliby by urośli	urosłyby by urosły

bezosobnik: urośnięto by

bezokolicznik: uróść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: urósłszy

gerundium: urośnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	urośnięcie	urośnięcia
D.	urośnięcia	urośnięć
C.	urośnięciu	urośnięciom
B.	urośnięcie	urośnięcia
N.	urośnięciem	urośnięciami
Ms.	urośnięciu	urośnięciach
W.	urośnięcie	urośnięcia

odpowiednik aspektowy: rosnąć

4. oszczędności

Definicja

zwiększyć swoją wielkość, wartość lub intensywność

Warianty

częściej urosnąć

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zwiększyć się

Połączenia

dług urósł; kwota, liczba czegoś, suma urosła; zadłużenie urosło; oszczędności, zapasy urosły

Cytaty

Dług z kilku tysięcy miał w ciągu dwóch miesięcy uróść do kilkudziesięciu.

źródło: NKJP: (MM): Bez aresztu, Gazeta Wrocławska, 2003-11-03

[...] staruszka w swym mieszkaniu warszawskim spisuje pamiętniki, które urosły już do 800-stronicowego rękopisu.

źródło: NKJP: Jednym zdaniem, Przekrój nr 771, 1960

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	urosnę	urośniemy
2 os.	urośniesz	urośniecie
3 os.	urośnie	urosną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urosłem +(e)m urósł	urosłam +(e)m urosła	urosłom +(e)m urosło	urośliśmy +(e)śmy urośli	urosłyśmy +(e)śmy urosły
2 os.	urosłeś +(e)ś urósł	urosłaś +(e)ś urosła	urosłoś +(e)ś urosło	urośliście +(e)ście urośli	urosłyście +(e)ście urosły
3 os.	urósł	urosła	urosło	urośli	urosły

bezosobnik: urośnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		urośnijmy
2 os.	urośnij	urośnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urósłbym bym urósł	urosłabym bym urosła	urosłobym bym urosło	uroślibyśmy byśmy urośli	urosłybyśmy byśmy urosły
2 os.	urósłbyś byś urósł	urosłabyś byś urosła	urosłobyś byś urosło	uroślibyście byście urośli	urosłybyście byście urosły
3 os.	urósłby by urósł	urosłaby by urosła	urosłoby by urosło	urośliby by urośli	urosłyby by urosły

bezosobnik: urośnięto by

bezokolicznik: uróść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: urósłszy

gerundium: urośnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	urośnięcie	urośnięcia
D.	urośnięcia	urośnięć
C.	urośnięciu	urośnięciom
B.	urośnięcie	urośnięcia
N.	urośnięciem	urośnięciami
Ms.	urośnięciu	urośnięciach
W.	urośnięcie	urośnięcia

odpowiedniki aspektowe: urastać , rosnąć

Składnia

Rz_nieżywotny

uróść

5. problem

Definicja

osiągnąć rozmiary lub rangę czegoś

Warianty

częściej urosnąć

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

uróść do rangi, do roli, do rozmiarów czegoś, do symbolu; do mitu

Cytaty

W momencie, gdy wchodzi do akcji własne JA, zmienia się kontekst, bo banalna czynność może uróść do rangi manifestu tożsamości.

źródło: NKJP: Internet

Zrujnowane dworki są pieczołowicie odnawiane, a życie, jakie się w nich toczyło, urosło do mitu.

źródło: NKJP: Marta Bosak: Szukaj szczęścia w dobrych ludziach, Gazeta Krakowska, 2005-03-26

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	urosnę	urośniemy
2 os.	urośniesz	urośniecie
3 os.	urośnie	urosną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urosłem +(e)m urósł	urosłam +(e)m urosła	urosłom +(e)m urosło	urośliśmy +(e)śmy urośli	urosłyśmy +(e)śmy urosły
2 os.	urosłeś +(e)ś urósł	urosłaś +(e)ś urosła	urosłoś +(e)ś urosło	urośliście +(e)ście urośli	urosłyście +(e)ście urosły
3 os.	urósł	urosła	urosło	urośli	urosły

bezosobnik: urośnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		urośnijmy
2 os.	urośnij	urośnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urósłbym bym urósł	urosłabym bym urosła	urosłobym bym urosło	uroślibyśmy byśmy urośli	urosłybyśmy byśmy urosły
2 os.	urósłbyś byś urósł	urosłabyś byś urosła	urosłobyś byś urosło	uroślibyście byście urośli	urosłybyście byście urosły
3 os.	urósłby by urósł	urosłaby by urosła	urosłoby by urosło	urośliby by urośli	urosłyby by urosły

bezosobnik: urośnięto by

bezokolicznik: uróść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: urósłszy

gerundium: urośnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	urośnięcie	urośnięcia
D.	urośnięcia	urośnięć
C.	urośnięciu	urośnięciom
B.	urośnięcie	urośnięcia
N.	urośnięciem	urośnięciami
Ms.	urośnięciu	urośnięciach
W.	urośnięcie	urośnięcia

odpowiednik aspektowy: urastać

Składnia

uróść

do CZEGO

6. miasto

Definicja

zostać wybudowanym

Warianty

częściej urosnąć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wyrosnąć, wyróść

Połączenia

dzielnica, szkoła urosła; miasto urosło; bloki, wieżowce urosły

Cytaty

W ciągu trzech miesięcy urosły nowe 40-metrowe wiadukty.

źródło: NKJP: Radosław Leniarski; Zdjęcia Paweł Kasprzycki: SPORT, Gazeta Wyborcza, 1994-05-27

Zakończono największą gminną inwestycję. Urosła szkoła.

źródło: KWSJP: Andrzej Buryło: Zakończono największą gminną inwestycję, Gazeta Wrocławska, 1999, nr 7

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	urosnę	urośniemy
2 os.	urośniesz	urośniecie
3 os.	urośnie	urosną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urosłem +(e)m urósł	urosłam +(e)m urosła	urosłom +(e)m urosło	urośliśmy +(e)śmy urośli	urosłyśmy +(e)śmy urosły
2 os.	urosłeś +(e)ś urósł	urosłaś +(e)ś urosła	urosłoś +(e)ś urosło	urośliście +(e)ście urośli	urosłyście +(e)ście urosły
3 os.	urósł	urosła	urosło	urośli	urosły

bezosobnik: urośnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		urośnijmy
2 os.	urośnij	urośnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urósłbym bym urósł	urosłabym bym urosła	urosłobym bym urosło	uroślibyśmy byśmy urośli	urosłybyśmy byśmy urosły
2 os.	urósłbyś byś urósł	urosłabyś byś urosła	urosłobyś byś urosło	uroślibyście byście urośli	urosłybyście byście urosły
3 os.	urósłby by urósł	urosłaby by urosła	urosłoby by urosło	urośliby by urośli	urosłyby by urosły

bezosobnik: urośnięto by

bezokolicznik: uróść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: urósłszy

gerundium: urośnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	urośnięcie	urośnięcia
D.	urośnięcia	urośnięć
C.	urośnięciu	urośnięciom
B.	urośnięcie	urośnięcia
N.	urośnięciem	urośnięciami
Ms.	urośnięciu	urośnięciach
W.	urośnięcie	urośnięcia

Składnia

Rz_nieżywotny

uróść

7. w potęgę

Definicja

zyskiwać coś lub stawać się jakimś

Warianty

częściej urosnąć

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:

porosnąć

Połączenia

uróść w dumę, w potęgę, w pychę, w siłę, w sławę, w zaszczyty

Cytaty

Pokładamy nadzieję w Bogu, że poprzez wspólną służbę Kościołów na całym świecie uda się przeciwstawić duchowi władzy i odwetu, który obecnie ponownie pragnie uróść w potęgę [...].

źródło: Internet: old.luteranie.pl

Dziękuję za uznanie. Niepokoję się jedynie, że nadmiernie urosnę w pychę.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	urosnę	urośniemy
2 os.	urośniesz	urośniecie
3 os.	urośnie	urosną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urosłem +(e)m urósł	urosłam +(e)m urosła	urosłom +(e)m urosło	urośliśmy +(e)śmy urośli	urosłyśmy +(e)śmy urosły
2 os.	urosłeś +(e)ś urósł	urosłaś +(e)ś urosła	urosłoś +(e)ś urosło	urośliście +(e)ście urośli	urosłyście +(e)ście urosły
3 os.	urósł	urosła	urosło	urośli	urosły

bezosobnik: urośnięto

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		urośnijmy
2 os.	urośnij	urośnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	urósłbym bym urósł	urosłabym bym urosła	urosłobym bym urosło	uroślibyśmy byśmy urośli	urosłybyśmy byśmy urosły
2 os.	urósłbyś byś urósł	urosłabyś byś urosła	urosłobyś byś urosło	uroślibyście byście urośli	urosłybyście byście urosły
3 os.	urósłby by urósł	urosłaby by urosła	urosłoby by urosło	urośliby by urośli	urosłyby by urosły

bezosobnik: urośnięto by

bezokolicznik: uróść

imiesłów przysłówkowy uprzedni: urósłszy

gerundium: urośnięcie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	urośnięcie	urośnięcia
D.	urośnięcia	urośnięć
C.	urośnięciu	urośnięciom
B.	urośnięcie	urośnięcia
N.	urośnięciem	urośnięciami
Ms.	urośnięciu	urośnięciach
W.	urośnięcie	urośnięcia

odpowiednik aspektowy: rosnąć

Składnia

uróść

w CO

Frazeologizmy

ktoś urósł w czyichś oczach
ktoś/coś urósł/urosło jak na drożdżach

Data ostatniej modyfikacji: 13.07.2023