UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nabłonek

Chronologizacja

STR, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Od wyrażenia przyimkowego na błonie; zob. błona

1. na ciele

Definicja

zewnętrzna tkanka okrywająca skórę i błony u człowieka i zwierząt

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Połączenia

  • nabłonek jednowarstwowy, wielowarstwowy; barwnikowy, jelitowy, węchowy
  • nabłonek jamy ustnej
  • komórki, rzęski; powierzchnia nabłonka
  • coś jest pokryte, wysłane nabłonkiem
  • coś powstaje z nabłonka
  • coś znajduje się pod nabłonkiem

Cytaty

Witamina A jest niezbędna do prawidłowego wydzielania śluzu przez nabłonek wyściełający przewód pokarmowy i układ oddechowy.

źródło: NKJP: cosmozdrowie, Cosmopolitan, 1999

Nabłonek węchowy zawiera około tysiąca różnych receptorów białkowych.

źródło: NKJP: Joanna Kośmider, Barbara Mazur-Chrzanowska, Bartosz Wyszyński, Odory, 2002

Naskórek jest nabłonkiem wielowarstwowym, płaskim, rogowaciejącym, czyli ochronnym, chroniącym organizm przed czynnikami fizycznymi i chemicznymi świata zewnętrznego.

źródło: NKJP: Leokadia Kłyszejko-Stefanowicz: Cytobiochemia : biochemia niektórych struktur komórkowych, 1995

W obrębie nabłonka jelitowego człowieka i wszystkich zwierząt domowych występują również komórki będące śródnabłonkowymi gruczołami dokrewnymi.

źródło: NKJP: Jan Zarzycki, Jan Kuryszko: Anatomia mikroskopowa zwierząt domowych i człowieka, 1995

Nowotwór rozwija się, kiedy uszkodzone komórki nabłonka zaczynają się dzielić bez kontroli i gromadząc się w jednym miejscu tworzą guz.

źródło: NKJP: Beata Alukiewicz: Szczepionką celujemy w raka, Echo Dnia, 2006-12-07

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nabłonek
nabłonki
D. nabłonka
nabłonków
C. nabłonkowi
nabłonkom
B. nabłonek
nabłonki
N. nabłonkiem
nabłonkami
Ms. nabłonku
nabłonkach
W. nabłonku
nabłonki

Inne uwagi

Zwykle lp

2. w roślinach

Definicja

bot. 
zewnętrzna warstwa komórek pokrywająca roślinę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Relacje znaczeniowe

synonimy:  naskórek

Cytaty

Niektóre rośliny posiadają kutikulę - nabłonek z wosku i kutyny (u roślin sucholubnych chroni przed transpiracją).

źródło: Internet

Skórka górnej strony liścia pokryta jest nabłonkiem.

źródło: Internet

Plamy te to skupienie konidiów grzyba, które przez pewien czas pokryte są nabłonkiem rośliny.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nabłonek
nabłonki
D. nabłonka
nabłonków
C. nabłonkowi
nabłonkom
B. nabłonek
nabłonki
N. nabłonkiem
nabłonkami
Ms. nabłonku
nabłonkach
W. nabłonku
nabłonki

Inne uwagi

Zwykle lp

Data ostatniej modyfikacji: 23.05.2010
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj