UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ziemny

Chronologizacja

1438, SStp

Pochodzenie

psł. *zemьnъ

Zob. ziemia

1. dotyczący ziemi - gleby

Definicja

dotyczący ziemi - powierzchni lądu stanowiącej podłoże życia roślin

Cytaty

Odmiana

część mowy: przymiotnik

1.a kabel

Definicja

znajdujący się w ziemi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia gleba

Połączenia

ziemna jamka; ziemne kryjówki; norki; kabel ziemny; groby ziemne

Cytaty

	Dziś sprawa odsłonięcia i odnowienia krzyża na Ranisbergu przybiera realne kształty, bo planuje się nie tylko przerzedzenie zasłaniających go sosen, ale także doprowadzenie kabla ziemnego w celu oświetlenia monumentu [...]. źródło: KWSJP: Jan Antoł: Szaflary - Z kroniki gminnej, Tygodnik Podhalański nr 4, 1999
	Jeszcze inny gatunek ptasznika, mający kulistą budowę, pozwala nieprzyjacielowi zapędzić się do swojej ziemnej jamki. źródło: KWSJP: Hanna Jurczak-Gucwińska: Zwierzęta w moim domu, 1975
	To też kraby, tyle że mieszkające w ziemnych norkach i nie mające muszli. źródło: KWSJP: Anna Kwiatkowska: Podróże, Cosmopolitan nr 02, 2001
	W Atenach nadal panował zwyczaj grzebania szczątków zmarłych w niewielkich grobach ziemnych, zwieńczonych kamiennymi, pięknie rzeźbionymi i malowanymi stelarni. źródło: KWSJP: Maria Nowicka: Z dziejów malarstwa greckiego i rzymskiego, 1988

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ziemny	ziemny	ziemny	ziemne	ziemna
D.	ziemnego	ziemnego	ziemnego	ziemnego	ziemnej
C.	ziemnemu	ziemnemu	ziemnemu	ziemnemu	ziemnej
B.	ziemnego	ziemnego	ziemny	ziemne	ziemną
N.	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemną
Ms.	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnej
W.	ziemny	ziemny	ziemny	ziemne	ziemna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ziemni	ziemni	ziemne	ziemne
D.	ziemnych	ziemnych	ziemnych	ziemnych
C.	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnym
B.	ziemnych	ziemnych	ziemnych	ziemne
N.	ziemnymi	ziemnymi	ziemnymi	ziemnymi
Ms.	ziemnych	ziemnych	ziemnych	ziemnych
W.	ziemni	ziemni	ziemne	ziemne

1.b wał

Definicja

taki, którego ziemia jest jedyną albo jedną z części składowych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia gleba

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ukształtowanie terenu

Połączenia

grunt, masyw, nasyp, wał ziemny; nawierzchnia; grobla ziemna; usypiska ziemne; ziemna maź; ziemne podłoże

Cytaty

	Potem tylko trzeba usypać wał ziemny i już można rozpocząć wylewanie nawierzchni. źródło: KWSJP: tom: W numerze, Dzień dobry nr 06/07, 2001
	Po wypadku na przystani w Kątach pojawił się drugi dyspozytor, wybudowano też nasyp ziemny, który ogranicza bezpośrednie działanie rwącego nurtu wody i czyni początek spływu bezpieczniejszym. źródło: KWSJP: Beata Zalot: Flisacy przed sądem, Tygodnik Podhalański nr 1, 1997
	Na powierzchni górnej masywu ziemnego bastionu, wzdłuż jego czół i barków, zlokalizowane były artyleryjskie i strzeleckie stanowiska ogniowe, osłonięte kamiennymi lub ziemnymi przedpiersiami („parapetami”). źródło: KWSJP: Ryszard Henryk Bochenek: Twierdza Jasna Góra, 1997
	Parkowe alejki mają ziemną nawierzchnię, po której stąpa się z wielką przyjemnością. źródło: KWSJP: Maria Irena Kwiatkowska, Marek Kwiatkowski, Krzysztof Wesołowski: Znane i nieznane: rezydencje, ludzie, wydarzenia, 2001
	Wysokie jego buty i poły płaszcza zbrunatniały, wielowarstwowo ubłocone ziemną mazią. źródło: KWSJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ziemny	ziemny	ziemny	ziemne	ziemna
D.	ziemnego	ziemnego	ziemnego	ziemnego	ziemnej
C.	ziemnemu	ziemnemu	ziemnemu	ziemnemu	ziemnej
B.	ziemnego	ziemnego	ziemny	ziemne	ziemną
N.	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemną
Ms.	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnej
W.	ziemny	ziemny	ziemny	ziemne	ziemna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ziemni	ziemni	ziemne	ziemne
D.	ziemnych	ziemnych	ziemnych	ziemnych
C.	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnym
B.	ziemnych	ziemnych	ziemnych	ziemne
N.	ziemnymi	ziemnymi	ziemnymi	ziemnymi
Ms.	ziemnych	ziemnych	ziemnych	ziemnych
W.	ziemni	ziemni	ziemne	ziemne

1.c roboty

Definicja

związany z pracami przy kopaniu rowów, dołów, tuneli w ziemi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo rodzaje budowli i ich cechy

Połączenia

prace, roboty ziemne

Cytaty

Wszelkie prace ziemne mogą zagrażać statyczności wiekowych murów - przeprowadzone zostaną zatem uprzednio niezbędne ekspertyzy geologiczne.

źródło: KWSJP: Michał Micz: Hipoteza radiestety, który przewidział ropę w Karlinie, Ekspress Wieczorny nr 70,1981

Suma ta wystarczyła na roboty ziemne niezbędne do postawienia hali produkcyjnej i na uzbrojenie terenu.

źródło: KWSJP: Andrzej Łomanowski, Karol Chlipalski: Strefy specjalnej troski, Ozon nr 8, 2005

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ziemny	ziemny	ziemny	ziemne	ziemna
D.	ziemnego	ziemnego	ziemnego	ziemnego	ziemnej
C.	ziemnemu	ziemnemu	ziemnemu	ziemnemu	ziemnej
B.	ziemnego	ziemnego	ziemny	ziemne	ziemną
N.	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemną
Ms.	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnej
W.	ziemny	ziemny	ziemny	ziemne	ziemna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ziemni	ziemni	ziemne	ziemne
D.	ziemnych	ziemnych	ziemnych	ziemnych
C.	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnym
B.	ziemnych	ziemnych	ziemnych	ziemne
N.	ziemnymi	ziemnymi	ziemnymi	ziemnymi
Ms.	ziemnych	ziemnych	ziemnych	ziemnych
W.	ziemni	ziemni	ziemne	ziemne

1.d roślina

Definicja

rozwijający się w ziemi, a nie np. na wodzie lub na podłożu skalnym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Połączenia

karczoch ziemny; gruszka; roślina ziemna; szczawy ziemne

Cytaty

Język polski nadał mu bardziej swojskie imiona: gruszka ziemna, karczoch ziemny, słonecznik bulwiasty (rzeczywiście jest bliskim kuzynem słonecznika).

źródło: KWSJP: Encyklopedia domowa, Życie na gorąco nr 35, 1999

Jest to roślina ziemna, jednoroczna, bardziej podobna do grochu czy fasoli, chociaż rozwija się pod cienką warstwą ziemi.

źródło: KWSJP: Bronisław Dostatni: Na plantacjach roślin tropikalnych, 1986

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ziemny	ziemny	ziemny	ziemne	ziemna
D.	ziemnego	ziemnego	ziemnego	ziemnego	ziemnej
C.	ziemnemu	ziemnemu	ziemnemu	ziemnemu	ziemnej
B.	ziemnego	ziemnego	ziemny	ziemne	ziemną
N.	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemną
Ms.	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnej
W.	ziemny	ziemny	ziemny	ziemne	ziemna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ziemni	ziemni	ziemne	ziemne
D.	ziemnych	ziemnych	ziemnych	ziemnych
C.	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnym
B.	ziemnych	ziemnych	ziemnych	ziemne
N.	ziemnymi	ziemnymi	ziemnymi	ziemnymi
Ms.	ziemnych	ziemnych	ziemnych	ziemnych
W.	ziemni	ziemni	ziemne	ziemne

1.e zwierzę

Definicja

taki, którego cechą charakterystyczną jest zagrzebywanie się w ziemi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Połączenia

ziemne żabki; trzmiel ziemny; grzebiuszka ziemna; wiewiórki ziemne

Cytaty

Świstaki i wiewiórki ziemne można upolować, o ile myśliwemu uda się podejść niepostrzeżenie do wejścia do kryjówki, gdy zwierzęta są na zewnątrz.

źródło: KWSJP: Hans-Otto Meissner: Sztuka życia i przetrwania, 1982

Brązowe ziemne żabki szamotały się w zeschłej trawie.

źródło: KWSJP: Tadeusz Klimaszewski: Febra, 1967

Pomidory zapylane są przez specjalny gatunek trzmiela ziemnego, ul znajduje się na środku szklarni.

źródło: KWSJP: Wiktoria Sobczyk: Substancje obce w żywności. Żywność bezpieczna, 2000

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ziemny	ziemny	ziemny	ziemne	ziemna
D.	ziemnego	ziemnego	ziemnego	ziemnego	ziemnej
C.	ziemnemu	ziemnemu	ziemnemu	ziemnemu	ziemnej
B.	ziemnego	ziemnego	ziemny	ziemne	ziemną
N.	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemną
Ms.	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnej
W.	ziemny	ziemny	ziemny	ziemne	ziemna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ziemni	ziemni	ziemne	ziemne
D.	ziemnych	ziemnych	ziemnych	ziemnych
C.	ziemnym	ziemnym	ziemnym	ziemnym
B.	ziemnych	ziemnych	ziemnych	ziemne
N.	ziemnymi	ziemnymi	ziemnymi	ziemnymi
Ms.	ziemnych	ziemnych	ziemnych	ziemnych
W.	ziemni	ziemni	ziemne	ziemne

Frazeologizmy

gaz ziemny
kort ziemny
orzech ziemny
orzeszek ziemny
tenis ziemny
tenisista ziemny
tenisistka ziemna

Data ostatniej modyfikacji: 21.05.2024