Chronologizacja
Pochodzenie
1. jeść wieczorem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem
Relacje znaczeniowe
synonimy: | wieczerzować | |
hiperonimy: | jeść I |
Cytaty
W sąsiedniej wielkiej izbie wieczerzali biskupowi księża, kanonik Boćkowski i starsi dworzanie. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Błogosławiona wina, 1953 |
|
Po chwili dwaj górale siedli przy stole i zaczęli w spokoju wieczerzać. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Piołun i miód Kroniki Drugiego Kręgu Księga III, 2003 |
|
Cesarz Neron wieczerzał na obrotowej platformie. źródło: Internet: fakty.interia.pl |
|
Wieczorem wieczerzali z wielkim komturem w Woźnicach koło Mikołajek. źródło: Internet: goldap.org.pl |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wieczerzam |
wieczerzamy |
|||
2 os. |
wieczerzasz |
wieczerzacie |
|||
3 os. |
wieczerza |
wieczerzają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wieczerzałem +(e)m wieczerzał |
wieczerzałam +(e)m wieczerzała |
wieczerzałom +(e)m wieczerzało |
wieczerzaliśmy +(e)śmy wieczerzali |
wieczerzałyśmy +(e)śmy wieczerzały |
2 os. |
wieczerzałeś +(e)ś wieczerzał |
wieczerzałaś +(e)ś wieczerzała |
wieczerzałoś +(e)ś wieczerzało |
wieczerzaliście +(e)ście wieczerzali |
wieczerzałyście +(e)ście wieczerzały |
3 os. |
wieczerzał |
wieczerzała |
wieczerzało |
wieczerzali |
wieczerzały |
bezosobnik: wieczerzano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę wieczerzał będę wieczerzać |
będę wieczerzała będę wieczerzać |
będę wieczerzało będę wieczerzać |
będziemy wieczerzali będziemy wieczerzać |
będziemy wieczerzały będziemy wieczerzać |
2 os. |
będziesz wieczerzał będziesz wieczerzać |
będziesz wieczerzała będziesz wieczerzać |
będziesz wieczerzało będziesz wieczerzać |
będziecie wieczerzali będziecie wieczerzać |
będziecie wieczerzały będziecie wieczerzać |
3 os. |
będzie wieczerzał będzie wieczerzać |
będzie wieczerzała będzie wieczerzać |
będzie wieczerzało będzie wieczerzać |
będą wieczerzali będą wieczerzać |
będą wieczerzały będą wieczerzać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wieczerzajmy |
|
2 os. |
wieczerzaj |
wieczerzajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wieczerzałbym bym wieczerzał |
wieczerzałabym bym wieczerzała |
wieczerzałobym bym wieczerzało |
wieczerzalibyśmy byśmy wieczerzali |
wieczerzałybyśmy byśmy wieczerzały |
2 os. |
wieczerzałbyś byś wieczerzał |
wieczerzałabyś byś wieczerzała |
wieczerzałobyś byś wieczerzało |
wieczerzalibyście byście wieczerzali |
wieczerzałybyście byście wieczerzały |
3 os. |
wieczerzałby by wieczerzał |
wieczerzałaby by wieczerzała |
wieczerzałoby by wieczerzało |
wieczerzaliby by wieczerzali |
wieczerzałyby by wieczerzały |
bezosobnik: wieczerzano by
bezokolicznik: wieczerzać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wieczerzając
gerundium: wieczerzanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wieczerzanie |
wieczerzania |
D. | wieczerzania |
wieczerzań |
C. | wieczerzaniu |
wieczerzaniom |
B. | wieczerzanie |
wieczerzania |
N. | wieczerzaniem |
wieczerzaniami |
Ms. | wieczerzaniu |
wieczerzaniach |
W. | wieczerzanie |
wieczerzania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wieczerzający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wieczerzający |
wieczerzający |
wieczerzający |
wieczerzające |
wieczerzająca |
D. | wieczerzającego |
wieczerzającego |
wieczerzającego |
wieczerzającego |
wieczerzającej |
C. | wieczerzającemu |
wieczerzającemu |
wieczerzającemu |
wieczerzającemu |
wieczerzającej |
B. | wieczerzającego |
wieczerzającego |
wieczerzający |
wieczerzające |
wieczerzającą |
N. | wieczerzającym |
wieczerzającym |
wieczerzającym |
wieczerzającym |
wieczerzającą |
Ms. | wieczerzającym |
wieczerzającym |
wieczerzającym |
wieczerzającym |
wieczerzającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wieczerzający |
wieczerzający |
wieczerzające |
wieczerzające |
D. | wieczerzających |
wieczerzających |
wieczerzających |
wieczerzających |
C. | wieczerzającym |
wieczerzającym |
wieczerzającym |
wieczerzającym |
B. | wieczerzających |
wieczerzających |
wieczerzających |
wieczerzające |
N. | wieczerzającymi |
wieczerzającymi |
wieczerzającymi |
wieczerzającymi |
Ms. | wieczerzających |
wieczerzających |
wieczerzających |
wieczerzających |
odpowiednik aspektowy: powieczerzać
2. w Wigilię
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje
Relacje znaczeniowe
synonimy: | wieczerzować |
Cytaty
Wedle tradycji rozpoczynano wieczerzać od dzielenia się opłatkiem. źródło: NKJP: Katarzyna Kachel, Czas wigilijny, Gazeta Krakowska 2002-12-24 |
|
Wspólnie z ubogimi wieczerzali i łamali się opłatkiem miejscowi biskupi i księża, wojewoda rzeszowski i prezydenci miasta, kierownictwo Caritas i TPBA oraz przedstawiciele wspomagających te organizacje instytucji pomocowych. źródło: NKJP: Wieczerze dla samotnych, Super Nowości 300, 1998 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
wieczerzam |
wieczerzamy |
|||
2 os. |
wieczerzasz |
wieczerzacie |
|||
3 os. |
wieczerza |
wieczerzają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wieczerzałem +(e)m wieczerzał |
wieczerzałam +(e)m wieczerzała |
wieczerzałom +(e)m wieczerzało |
wieczerzaliśmy +(e)śmy wieczerzali |
wieczerzałyśmy +(e)śmy wieczerzały |
2 os. |
wieczerzałeś +(e)ś wieczerzał |
wieczerzałaś +(e)ś wieczerzała |
wieczerzałoś +(e)ś wieczerzało |
wieczerzaliście +(e)ście wieczerzali |
wieczerzałyście +(e)ście wieczerzały |
3 os. |
wieczerzał |
wieczerzała |
wieczerzało |
wieczerzali |
wieczerzały |
bezosobnik: wieczerzano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę wieczerzał będę wieczerzać |
będę wieczerzała będę wieczerzać |
będę wieczerzało będę wieczerzać |
będziemy wieczerzali będziemy wieczerzać |
będziemy wieczerzały będziemy wieczerzać |
2 os. |
będziesz wieczerzał będziesz wieczerzać |
będziesz wieczerzała będziesz wieczerzać |
będziesz wieczerzało będziesz wieczerzać |
będziecie wieczerzali będziecie wieczerzać |
będziecie wieczerzały będziecie wieczerzać |
3 os. |
będzie wieczerzał będzie wieczerzać |
będzie wieczerzała będzie wieczerzać |
będzie wieczerzało będzie wieczerzać |
będą wieczerzali będą wieczerzać |
będą wieczerzały będą wieczerzać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
wieczerzajmy |
|
2 os. |
wieczerzaj |
wieczerzajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
wieczerzałbym bym wieczerzał |
wieczerzałabym bym wieczerzała |
wieczerzałobym bym wieczerzało |
wieczerzalibyśmy byśmy wieczerzali |
wieczerzałybyśmy byśmy wieczerzały |
2 os. |
wieczerzałbyś byś wieczerzał |
wieczerzałabyś byś wieczerzała |
wieczerzałobyś byś wieczerzało |
wieczerzalibyście byście wieczerzali |
wieczerzałybyście byście wieczerzały |
3 os. |
wieczerzałby by wieczerzał |
wieczerzałaby by wieczerzała |
wieczerzałoby by wieczerzało |
wieczerzaliby by wieczerzali |
wieczerzałyby by wieczerzały |
bezosobnik: wieczerzano by
bezokolicznik: wieczerzać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
wieczerzając
gerundium: wieczerzanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | wieczerzanie |
wieczerzania |
D. | wieczerzania |
wieczerzań |
C. | wieczerzaniu |
wieczerzaniom |
B. | wieczerzanie |
wieczerzania |
N. | wieczerzaniem |
wieczerzaniami |
Ms. | wieczerzaniu |
wieczerzaniach |
W. | wieczerzanie |
wieczerzania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: wieczerzający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | wieczerzający |
wieczerzający |
wieczerzający |
wieczerzające |
wieczerzająca |
D. | wieczerzającego |
wieczerzającego |
wieczerzającego |
wieczerzającego |
wieczerzającej |
C. | wieczerzającemu |
wieczerzającemu |
wieczerzającemu |
wieczerzającemu |
wieczerzającej |
B. | wieczerzającego |
wieczerzającego |
wieczerzający |
wieczerzające |
wieczerzającą |
N. | wieczerzającym |
wieczerzającym |
wieczerzającym |
wieczerzającym |
wieczerzającą |
Ms. | wieczerzającym |
wieczerzającym |
wieczerzającym |
wieczerzającym |
wieczerzającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | wieczerzający |
wieczerzający |
wieczerzające |
wieczerzające |
D. | wieczerzających |
wieczerzających |
wieczerzających |
wieczerzających |
C. | wieczerzającym |
wieczerzającym |
wieczerzającym |
wieczerzającym |
B. | wieczerzających |
wieczerzających |
wieczerzających |
wieczerzające |
N. | wieczerzającymi |
wieczerzającymi |
wieczerzającymi |
wieczerzającymi |
Ms. | wieczerzających |
wieczerzających |
wieczerzających |
wieczerzających |