UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wielkopański

Chronologizacja

1814, SL

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wielkopański	wielkopański	wielkopański	wielkopańskie	wielkopańska
D.	wielkopańskiego	wielkopańskiego	wielkopańskiego	wielkopańskiego	wielkopańskiej
C.	wielkopańskiemu	wielkopańskiemu	wielkopańskiemu	wielkopańskiemu	wielkopańskiej
B.	wielkopańskiego	wielkopańskiego	wielkopański	wielkopańskie	wielkopańską
N.	wielkopańskim	wielkopańskim	wielkopańskim	wielkopańskim	wielkopańską
Ms.	wielkopańskim	wielkopańskim	wielkopańskim	wielkopańskim	wielkopańskiej
W.	wielkopański	wielkopański	wielkopański	wielkopańskie	wielkopańska

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wielkopańscy	wielkopańscy	wielkopańskie	wielkopańskie
D.	wielkopańskich	wielkopańskich	wielkopańskich	wielkopańskich
C.	wielkopańskim	wielkopańskim	wielkopańskim	wielkopańskim
B.	wielkopańskich	wielkopańskich	wielkopańskich	wielkopańskie
N.	wielkopańskimi	wielkopańskimi	wielkopańskimi	wielkopańskimi
Ms.	wielkopańskich	wielkopańskich	wielkopańskich	wielkopańskich
W.	wielkopańscy	wielkopańscy	wielkopańskie	wielkopańskie

Pochodzenie

Zob. pan
Zob. wielki

1. pałac

Definicja

związany z osobą, która należała w dawniejszych czasach do wyższej sfery społecznej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

jaśniepański, pański

Połączenia

wielkopański styl, przepych; wielkopańska rezydencja; rozrzutność

Cytaty

	Ona w pastelowej sukience, uszytej specjalnie na ten bal, on - ubrany z wielkopańskim szykiem, jak na hrabiego Potockiego, łańcuckiego dziedzica przystało. źródło: NKJP: Tomasz Zieja: Ich wiek dwudziesty, Polityka2000-12-30
	- Pamiętam, że w połowie lat siedemdziesiątych partia zainteresowała się naszymi końmi. Posiadanie konia kojarzyło się z wielkopańskimi zwyczajami, a to kłóciło się z ideologią - wspomina Alicja R. źródło: NKJP:Spodenkiewicz Paweł: Konie jak narkotyk, Dziennik Łódzki 2002-03-16
	Pozostali - zwłaszcza Sanseverina i Fabrycy - trwonią pieniądze z wielkopańskim wdziękiem. Pomnażanie dóbr materialnych nie leży w ich naturze. Pieniądz jest dla nich zaledwie środkiem do osiągnięcia celu, nigdy natomiast nie staje się celem samym w sobie. źródło: NKJP: Jan Tomkowski: Ciemne skrzydła Ikara. Eseje o rozpaczy. 2009
	Pieniądze płynęły strumieniem, zaś symbolem jego wielkopańskich popisów może być goszczenie, z wielkim przepychem, króla Stanisława Augusta w pałacu Tepperów, w podwarszawskich Falentach. źródło: NKJP:Barbara Buczek-Płachtowa: Właściciele dóbr Miłosna (4) , EKO-U Nas 20 (30) 2003

2. ton

Definicja

pejorat.

charakterystyczny dla osoby, która uważa się za lepszą od innych i gardzi innymi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

jaśniepański

Połączenia

wielkopańskie maniery

Cytaty

(...) to człowiek utalentowany, obdarzony wszelkimi przymiotami „wodza”, także niezbędnym do tej roli brakiem zasad moralnych oraz czysto wielkopańskim, pozbawionym litości stosunkiem do mas ludowych.

źródło: NKJP: Józef Hen:Bruliony profesora T., 2006

Zamek teściowej był trzypokojowym mieszkaniem w starej kamienicy, przy przedwojennej alei z wiekowymi dębami. Dla tych pokoi warto było wydać się za działacza partyjnego, urodzić mu syna, nabrać ogłady, znajomości i wielkopańskich fumów, a następnie z godnością owdowieć.

źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2002

(...) na punkcie swego rzekomego szlacheckiego pochodzenia i tytułomanii miał ciągle wewnętrzny niedosyt. (...) nawet jego siostry śmiały się z tych wielkopańskich zapędów i pukały w czoło, co ON wymyśla. Mania wielkości.

źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć..., 2001

Data ostatniej modyfikacji: 20.01.2020