UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pętelka

Chronologizacja

1657, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pętelka
pętelki
D. pętelki
pętelek
C. pętelce
pętelkom
B. pętelkę
pętelki
N. pętelką
pętelkami
Ms. pętelce
pętelkach
W. pętelko
pętelki

Pochodzenie

Zob. pętla

1. uszko

Definicja

kółko z wąskiego paska materiału, kawałka sznurka, grubych, splecionych nici służące do zapinania na guzik, zawieszania na haczyku, zaczepiania o coś lub w innym celu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  pętla

Cytaty

- Bardzo, serdecznie panią proszę, aby mój płaszcz powiesić na wieszaku, bo się urwała mi pętelka na kołnierzu. Wie pani - pętelka do wieszania.

źródło: NKJP: Jerzy Trammer: Czwartek, Gazeta Wyborcza, 1998-01-30

Był w koszuli, w podartych spodniach uwieszonych na szelkach z pętelkami z postronka, w zabłoconych butach.

źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem (Francja 1940-1944), 1957

Przeszedł przez furtkę z badyli, którą przed chwilą zapomniałem zamknąć zmyślną pętelką ze sznurka, i przycupnął za kupą fasolowych łętów na skraju miniaturowego warzywnika.

źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: CHINY 4, Gazeta Wyborcza, 1998-05-15

Bury szalik zamiast krawata, a na nosie śmieszne okulary [...], zaczepione za uszy pętelkami z tasiemek.

źródło: NKJP: Krystyna Uniechowska-Dembińska: Był pałac, 2008

2. kolista linia

Definicja

krótka kolista linia, po której odbywa się ruch

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  pętla

Cytaty

Ręce założył do tyłu, zaczął człapać od ściany do ściany, manifestacyjnie szurał nogami. [...] Jedno kółko, jedna ósemka, drugie kółko, zygzak, pętelka. Obok zlewu i szafy, obok stolika i łóżka. Chodził koliście i ósemkowo.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Rebelia, 2007

[...] wskaźnik jest prowadzony łagodnym ruchem po skosie w dół [...], dzięki czemu obejmuje kilka linii, następnie zatacza małą pętelkę tuż przy marginesie i wykorzystując czytanie „do tyłu”, porusza się po skosie do przeciwległego marginesu.

źródło: NKJP: Internet

Między Chorwacją a Serbią nie ma przejścia granicznego - trzeba wykonać pętelkę przez Węgry.

źródło: NKJP: Dawid Warszawski: BIEGNĄC PRZED CHAMPIONEM, Gazeta Wyborcza, 1992-11-06

Czemu zające po śniegu biegają w kółka i pętelki?

źródło: NKJP: Teresa Bogucka: WSPOMNIENIA, Gazeta Wyborcza, 1993-04-09

3. element ściegu

Definicja

element ściegu dziewiarskiego w kształcie kółka

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie cechy ubrań

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  pętla

Cytaty

Plisy wykonane pętelkami przypominają sztuczne futro i świetnie prezentują się się jako kołnierze i mankiety. Pętelki nadają się do wykonywania pojedynczych elementów zdobniczych, ale tą techniką można też robić większe projekty [...].

źródło: Internet: Pętelki (abc-robotek-na-drutach.com.pl)

Nie wychodząc z oczka [...], wyciągnij szydełkiem do góry pętelkę, która się na nim znajduje, wydłużając ją. Ta pętelka nie może być za mała, aby ścieg nie był zbyt ścisły, a tym samym by łatwiejsze było wykonanie następnych oczek.

źródło: Internet: JAK WYKONAĆ SZYDEŁKIEM ŚCIEG JAŚMIN (blog.weareknitters.pl)

Frazeologizmy

guzik z pętelką
hetka-pętelka
hetka pętelka
Data ostatniej modyfikacji: 18.05.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj