UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

szablowy

Chronologizacja

1790, S. Rzewuski, Nad prawem, które by szlachcie bez posesji activitatem na sejmikach odbierało, uwagi, books.google.pl

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. szablowy
szablowy
szablowy
szablowe
szablowa
D. szablowego
szablowego
szablowego
szablowego
szablowej
C. szablowemu
szablowemu
szablowemu
szablowemu
szablowej
B. szablowego
szablowego
szablowy
szablowe
szablową
N. szablowym
szablowym
szablowym
szablowym
szablową
Ms. szablowym
szablowym
szablowym
szablowym
szablowej
W. szablowy
szablowy
szablowy
szablowe
szablowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. szablowi
szablowi
szablowe
szablowe
D. szablowych
szablowych
szablowych
szablowych
C. szablowym
szablowym
szablowym
szablowym
B. szablowych
szablowych
szablowych
szablowe
N. szablowymi
szablowymi
szablowymi
szablowymi
Ms. szablowych
szablowych
szablowych
szablowych
W. szablowi
szablowi
szablowe
szablowe

1. rękojeść

Definicja

związany z szablą - dawną bronią

Pochodzenie

Od: szabla

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  szabelkowy, szablasty

Cytaty

Szabla w Wojsku Polskim XX w. była sieczną bronią boczną, czyli osobistą, żołnierzy wszystkich stopni w kawalerii, artylerii i w taborach, a także oficerów marynarki wojennej (konstrukcyjnie był to pałasz z szablową oprawą rękojeści).

źródło: NKJP: Włodzimierz Kwaśniewicz: Dzieje szabli w Polsce, 1993

Dla bronioznawcy tasak z kuchnią nie ma [...] nic wspólnego. Jest to rodzaj krótkiej broni bocznej, zwykle o szerokiej, jednosiecznej głowni i rękojeści mieczowej lub szablowej.

źródło: NKJP: ELKA: Na straży pamięci - tasak, Nasze Miasto Poznań, 2003-04-24

Przez wieś, z pohukiwaniem, w płatach piany końskiego potu, otoczeni migotliwym, szablowym srebrem, przewalali się Czerkiesi.

źródło: NKJP: Bajędy, Dziennik Polski, 2000-10-21

Składnia

Rz + szablowy + bez ograniczeń
szyk: neutralny

2. kształt

Definicja

przypominający kształtem szablę - dawną broń

Pochodzenie

Od: szabla

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Relacje znaczeniowe

synonimy:  szablasty, szablaty, szablisty, szablowaty

Cytaty

Posadziłam [...] wiosną irysy, niby wyrosły charakterystyczne szablowe liście, ale kwiatów nie widać.

źródło: Internet: forum.gazeta.pl

3. turniej

Definicja

związany z szablą - bronią sportową

Pochodzenie

Od: szabla

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport przedmioty związane ze sportem

Połączenia

  • turniej szablowy; drużyna szablowa

Cytaty

Drużyna szablowa [...] zdobyła brązowy medal.

źródło: NKJP: Sport. Olimpijskie perspektywy, Perspektywy, 1980

Wychował szablowe znakomitości – olimpijczyków i medalistów mistrzostw Europy i świata.

źródło: NKJP: JN: Memoriał Zenona Ryszewskiego, Gazeta Poznańska, 2003-06-07

Znakomicie na mistrzostwach Polski seniorów zaprezentowali się wielkopolscy zawodnicy w turniejach szablowych.

źródło: NKJP: X: Złote wielkopolskie szable, Polska Głos Wielkopolski, 2007-04-24

Składnia

Rz + szablowy + bez ograniczeń
szyk: neutralny

4. zupa

Definicja

pozn. 
związany z szablem - jadalnym strąkiem wraz z nasionami

Noty o użyciu

W rodzaju żeńskim używane w znaczeniu ‘zupa szablowa’.

Pochodzenie

Od: szabel

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin owoce i warzywa

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  szabelkowy

Cytaty

Wyobraź sobie, że kilka dni temu znajomy (tylko z Internetu) z Poznania napisał mi, że jego żona ugotowała „zupę szablową z feferkami i zasmażką”. Zgłupiałam doszczętnie. Okazało się, że jest to zupa fasolowa z cząbrem.

źródło: Internet: babciajagaradzi.wordpress.com

Zazwyczaj przyjeżdżających gości pytam, na jaką zupę mają ochotę, i zawsze proszą o szablową.

źródło: Internet: forum.gazeta.pl

Data ostatniej modyfikacji: 08.01.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj