Chronologizacja
Pochodzenie
śr.-w.-niem. pranger
1.a słup
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara
Cytaty
|
Na rynku kłębiło się od ludzi, pełno tu było straganów, wozów, koni, wołów i much. Na podwyższeniu stał pręgierz z delikwentem, obrzucanym przez gawiedź błotem i łajnem. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992 |
|
|
Park powstał w XVII w. jako barokowy ogród regularny. W nim m.in. kamienne baby ze stepów czarnomorskich i wczesnoromański pręgierz. źródło: NKJP: Krystyna Malik, Raciborska Maria (red.): Przewodnik po Polsce, 1996 |
|
|
Prawo wyższego sądownictwa [...] należało do ważniejszych przywilejów miejskich i było zastrzeżone, dlatego bezprawnie wystawiane szubienice czy pręgierze były niszczone. źródło: NKJP: Agnieszka Krzemińska: Wychowanie przez wieszanie, Polityka nr 2681, 2008 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pręgierz |
pręgierze |
|
| D. | pręgierza |
pręgierzów pręgierzy |
|
| C. | pręgierzowi |
pręgierzom |
|
| B. | pręgierz |
pręgierze |
|
| N. | pręgierzem |
pręgierzami |
|
| Ms. | pręgierzu |
pręgierzach |
|
| W. | pręgierzu |
pręgierze |
1.b kara
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa więzienie i kara
Cytaty
|
Słońce odbite w błyszczących przedmiotach rozpryskiwało się po suficie i ścianach. Na jednej z nich wisiała reprodukcja obrazu Szyszkina [...]. Na drugiej - oleodruk, z którego spoglądała młoda kobieta skazana na pręgierz [...]. źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Gdy owoc dojrzewa, 1958 |
|
|
Aż do połowy XVII w. karano tam palenie na równi ze zdradą małżeńską - więzieniem, grzywną i pręgierzem. źródło: NKJP: Lidia Ostałowska: Druga strefa, 1997-12-05 |
|
|
Konfiskaty nakładu, kary grzywny, aresztu czy pręgierza, na jakie skazywano co śmielszych drukarzy, także stanowiły dość wymowne ostrzeżenie. źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Silva rerum historicarum, 2002 |
|
|
Zaraz przyszły mi na myśl egzekucje, pręgierze, kary publiczne, podczas których odbierano skazańcom ostatni, nędzny przywilej intymności. źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Żydówek nie obsługujemy, 2005 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pręgierz |
pręgierze |
|
| D. | pręgierza |
pręgierzów pręgierzy |
|
| C. | pręgierzowi |
pręgierzom |
|
| B. | pręgierz |
pręgierze |
|
| N. | pręgierzem |
pręgierzami |
|
| Ms. | pręgierzu |
pręgierzach |
|
| W. | pręgierzu |
pręgierze |
2. zachowanie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Cytaty
|
Woleli skazać mnie na swoje powszechne oburzenie, na pręgierz swoich nienawistnych [...] spojrzeń [...] niż ulżyć staruszkowej doli. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania i donosy 1980-1989, 1989 |
|
|
Uważam, że [...] od igrzysk każdy kolejny trener reprezentacji pracował pod pręgierzem sukcesu olimpijskiego. źródło: NKJP: Robert Błoński I Dariusz Wołowski: PIŁKA NOŻNA. Wywiad ze Zbigniewem Bońkiem (1), Gazeta Wyborcza, 1999-03-18 |
|
|
Uciekł się nawet do zastosowania czegoś w rodzaju pręgierza opinii publicznej, zamieszczając w sieci listę użytkowników, którzy najczęściej korzystają z wiadomych zbiorów. źródło: NKJP: Jared Sandberg: Sieć zwana pożądaniem, Gazeta Wyborcza, 1995-02-13 |
|
|
Przez kilka sekund staliśmy jak przygwożdżeni pod pręgierzem złych spojrzeń. źródło: NKJP: Marian Brandys: Z panem Biegankiem w Abisynii, 1962 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | pręgierz |
pręgierze |
|
| D. | pręgierza |
pręgierzów pręgierzy |
|
| C. | pręgierzowi |
pręgierzom |
|
| B. | pręgierz |
pręgierze |
|
| N. | pręgierzem |
pręgierzami |
|
| Ms. | pręgierzu |
pręgierzach |
|
| W. | pręgierzu |
pręgierze |
Inne uwagi
Zwykle lp