Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. byle
1. Byleby nie padało!
Definicja
Noty o użyciu
komentarz przyrematyczny
Warianty
Kategoria znaczeniowa
wykładnik życzenia
Cytaty
Byleby do świtu, myślał. Byleby do świtu. Jak jest jasno, trudniej zasnąć, mniej chce się spać. Byleby do świtu. źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Domofon, 2005 |
|
[...] zdawało mi się, że wyczuwam zaledwie uchwytne, ale niedwuznaczne oznaki bytności tamtego. Bylebym złapał trop. źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Linia nocna, 2002 |
|
- Coraz bliżej - powiedział dyrektor, popatrzywszy w dół. źródło: NKJP: Ludwik Jerzy Kern: Ferdynand Wspaniały, 1963 |
Odmiana
część mowy: modyfikator deklaratywności
podklasa: operator zdaniowy
Składnia
Byleby _ Zd. z Cz. cz. przesz. lub nieosob. |
|||
aglutynacja: w Zd. z Cz. cz. przesz. obligatoryjna: bylem, byleś, byleśmy, byleście | |||
ograniczenia zakresu użycia:
nie: z Cz. t. rozk., cz. teraźn.
|
|||
szyk: stały: antepozycja |
2. Zrobi wszystko, byleby wygrał.
Definicja
Warianty
Kategoria znaczeniowa
wykładnik celu
Cytaty
Wolałabym podciąć sobie żyły, byleby nie doświadczyć tego po raz kolejny. źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Domofon, 2005 |
|
Jego afektacja spowodowała, że wpadł po uszy i sprzedałby duszę diabłu, byleby patrzeć, podziwiać bez końca! źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Rebelia, 2007 |
|
[...] wszystko mi jedno, czy na tym medalionie będę ładniejsza, czy brzydsza niż inne, byleby tylko patrzył na mnie i patrzył, bez końca, i bylebym mogła wdychać ten jego zapach, zapach farb i brewiarza. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Rynek w Smyrnie, 2007 |
|
– Wiesz, jak te dziennikarki, spryciule z mikrofonami, próbują manipulować? Uśmiechają się, czarują, wypinają biusty, trzepoczą rzęsami, byleby tylko zdobyć informację. źródło: NKJP: Paulina Grych: Numer zerowy, 2007 |
Odmiana
część mowy: spójnik
podklasa: niewłaściwy
Składnia
_: Zd.Nadrz., byleby _: Zd.Podrz. Zd.Nadrz.: odniesienie osobowe Zd.Podrz.: Zd. z Cz. cz. przesz. lub bezok. - stan rzeczy odnoszący się do przyszłości |
||
aglutynacja: w Zd. z Cz. cz. przesz. obligatoryjna: bylem, byleś, byleśmy, byleście | ||
szyk: zmienny: pozycja centralna lub początkowa względem obu członów stała pozycja względem wprowadzanego członu |
3. Zgodzi się, bylebyś poprosił.
Definicja
Warianty
Kategoria znaczeniowa
wykładnik warunku
Relacje znaczeniowe
(quasi)synonimy: | aby |
Cytaty
Była już późna noc, gdy mocno podpici, gramoląc się do samochodu, obiecywali, że zabiorą mnie na akcję, bylebym czekał na nich przed świtem na rynku przy meczecie. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004 |
|
– Chłop może nie mieć ręki ani nogi, byleby nie był kaleką. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006 |
|
Można powiedzieć: wszystko jedno, kto rządzi, byleby robił to dobrze. źródło: NKJP: Krystyna Kurczab-Redlich: Głową o mur Kremla, 2007 |
Odmiana
część mowy: spójnik
podklasa: niewłaściwy
Składnia
_: Zd.Nadrz., byleby _: Zd.Podrz. | ||
aglutynacja: w Zd. z Cz. cz. przesz. obligatoryjna: bylem, byleś, byleśmy, byleście | ||
szyk: zmienny: pozycja centralna lub początkowa względem obu członów stała pozycja względem wprowadzanego członu |