Chronologizacja
Pochodzenie
niem. Niere
Wyraz niemiecki przyswojony do polszczyzny za pomocą przyrostka -ka
1.a narząd
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego części ciała, elementy i substancje składowe
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych
Połączenia
- lewa, prawa; własna; zdrowa; boląca, chora, odbita, uszkodzona nerka
- jedna nerka; obie, trzy nerki
- nerka i śledziona, nerka i trzustka; nerki i jelita, nerki i pęcherz; serce i nerki, wątroba i nerki
- budowa; dawca nerki; w kształcie nerki; okolice; czynności, funkcje, praca; bóle, choroby, dolegliwości, gruźlica, niewydolność, nowotwór, pęknięcie, rak, schorzenia, uszkodzenie, zapalenie; operacja, przeszczep, transplantacja, wycięcie; oddanie, sprzedaż nerek
- ktoś bez nerki
- lek, tabletki na nerki
- kłopoty, problemy z nerkami
- kamienie, piasek; zmiany w nerkach
- podobny do nerki
- chory na nerki
- nerka boli; nerki pracują
- odbić; oddać, sprzedać; pobrać, przeszczepić nerkę; mieć jakieś nerki; zbadać nerki; coś obciąża, uszkadza nerki
- chorować, narzekać; leczyć się na nerki
Cytaty
|
Transplantacje nerki oraz trzustki nadzoruje Centralna Lista Biorców przy Instytucie Transplantologii Akademii Medycznej w Warszawie. źródło: NKJP: Nerka na sprzedaż, Dziennik Polski - Pejzaż, 2003-04-12 |
|
|
Diagnostyka nowotworów nerki i pęcherza jest wyjątkowo trudna. źródło: NKJP: Marek Pawlicki: Rak - nadzieje i rozczarowania, 1995 |
|
|
[...] ojciec cierpiał na ciężką gruźlicę nerki i trzeba ją było usunąć. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Lola, 2006 |
|
|
W nerce tętnice dzielą się na naczynia włosowate, a te z kolei łączą się z powrotem w naczynia tętnicze. źródło: NKJP: Jan Zarzycki, Jan Kuryszko: Anatomia zwierząt domowych i człowieka, 1995 |
|
|
W Polsce nerki przeszczepiane są prawie od 30 lat [...]. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu z dnia 16.02.1995 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | nerka |
nerki |
|
| D. | nerki |
nerek |
|
| C. | nerce |
nerkom |
|
| B. | nerkę |
nerki |
|
| N. | nerką |
nerkami |
|
| Ms. | nerce |
nerkach |
|
| W. | nerko |
nerki |
1.b potrawa
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
Połączenia
- lubić nerki
Cytaty
|
Z dawnych czasów [...] został mi w pamięci osobliwy jadłospis: nerka barania - przysmak Leopolda Blooma [...]. źródło: NKJP: Tadeusz Komendant: Biesiadowanie, Gazeta Wyborcza - Książki, 1996-08-14 |
|
|
Bodaj jedyne moje prawdziwie luksusowe wspomnienie przez te wszystkie lata to pachnąca kminkiem, jędrna i soczysta podsmażana nerka cielęca [...]. źródło: NKJP: Piotr Bikont: Sfinks, czyli zmowa smakoszy, Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1996-04-12 |
|
|
Każdą nerkę przekroić wzdłuż i kilkakrotnie wypłukać [...]. Na patelni ułożyć nerki obsypane mąką i smażyć do zrumienienia. źródło: NKJP: Cynaderki w śmietanie, Echo Dnia, 2007-11-02 |
|
|
Wśród podrobów królowały przede wszystkim nerki, czyli cynadry i wątróbki. źródło: NKJP: Wątróbki i cynadry, Dziennik Polski - Pejzaż, 2001-12-15 |
|
|
Umyte nerki parzymy wrzątkiem, kroimy w kosteczkę. źródło: NKJP: RADWAN: Solianka, Dziennik Polski - Pejzaz. 2003-03-22 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | nerka |
nerki |
|
| D. | nerki |
nerek |
|
| C. | nerce |
nerkom |
|
| B. | nerkę |
nerki |
|
| N. | nerką |
nerkami |
|
| Ms. | nerce |
nerkach |
|
| W. | nerko |
nerki |
2. obiekt
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury
Połączenia
- rondo nerka
Cytaty
|
[...] na sali operacyjnej brzęknęła o kamienną podłogę blaszana nerka wypełniona rakowatymi tkankami [...]. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Widma w mieście Breslau, 2005 |
|
|
Saszetki i nerki pozwolą Ci wygodnie nosić ważne rzeczy zawsze przy sobie. źródło: Internet skalnik.pl/maly-bagaz-saszetki.html |
|
|
Choć na rondzie okularowym (nerce) przy ulicy Londzina już malują, to termin oddania go do użytku nie zostanie przyspieszony. źródło: NKJP: W skrócie - powiat raciborski, Nowiny Raciborskie, 2008-12-09 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | nerka |
nerki |
|
| D. | nerki |
nerek |
|
| C. | nerce |
nerkom |
|
| B. | nerkę |
nerki |
|
| N. | nerką |
nerkami |
|
| Ms. | nerce |
nerkach |
|
| W. | nerko |
nerki |