Chronologizacja
Pochodzenie
płn. psł. *lěda obocznie do *leda 'tylko, byle, -kolwiek'
st.pol. lada obocznie do leda
1. lada moment
Definicja
Kategoria znaczeniowa
wykładnik następstwa
Cytaty
Lada chwila odezwie się dzwonek i Jurek będzie uratowany. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1995 |
|
Jarząbek miał narzeczoną i wkrótce, lada dzień, wychodził na kilkudniową przepustkę. źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Obłęd, 1983 |
|
Marynarze pracowali w ustawicznej obawie, że fale lada moment zmyją ich za burtę. źródło: NKJP: Jan Dobraczyński: Święty miecz, 1996 |
|
One też tu się pokażą. Lada miesiąc, lada dzień... zobaczy pani... źródło: NKJP: Marian Pankowski: Ksiądz Helena. Wybór utworów dramatycznych, 1996 |
|
A wszystko zaczęło się od tego, że Kaźmierz myślał już o przyszłości potomka, który lada dzień, lada godzina mógł się objawić na świat. źródło: NKJP: Andrzej Mularczyk: Sami swoi, 1997 |
Odmiana
część mowy: przyimek
Składnia
lada CO Rz.: określenie czasu |
||
szyk: stały: antepozycja |
2. pod lada pretekstem
Definicja
Kategoria znaczeniowa
wykładnik kwalifikacji jakościowej
Relacje znaczeniowe
(quasi)synonimy: | byle |
Cytaty
Trzeba wyjść pod lada pretekstem. źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996 |
|
Lada szelest może nas zdradzić. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Teatr 4, 1997 |
|
Lada kiep, lada mysz, lada manipulant, byle tylko „ze stałą pensją” i z przełożonym nad sobą, lżejsze ma życie i lepszą „pozycję” niż ludzie, którzy piszą własną krwią i zdrowiem. źródło: NKJP: Jan Pieszczachowicz: Koniec wieku. Szkice o literaturze, 1994 |
|
W czasie nocnych nalotów niemieckich zrywał się na lada odgłos syren i pierwszy pędził do schronu, on, który dawniej śmiał się z takich środków bezpieczeństwa. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Dywizjon 303, 1996 |
|
Tortury za lada podejrzenie, za byle donos, za byle podsłuchane czy wydobyte prowokacją słowo. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
Odmiana
część mowy: operator metapredykatywny
podklasa: operator limitacji
Składnia
lada _ Rz. |
|||
ograniczenia zakresu użycia:
nie: nazwa własna użyta jako nazwa indywiduowa
|
|||
szyk: stały: antepozycja |