UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wyżarzyć

Chronologizacja

1814, SL

Pochodzenie

1. stal

Definicja

techn.

nagrzać metal do odpowiedniej, bardzo wysokiej temperatury, a następnie powoli schłodzić, aby poprawić jego wytrzymałość

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł miejsca i czynności związane z przemysłem

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

Cytaty

Piec Ebnera może jednorazowo przyjąć około 50 ton blach i taśm, pozwala w roku wyżarzyć ich aż 30 tys. ton.

źródło: NKJP: Mirosław Jurgielewicz: Akcyza groźna dla aluminium, Gazeta Poznańska, 2002-02-11

Wyżarzoną srebrną blachę kładziono na kilkucentymetrową warstwę smoły i każdy najdrobniejszy element ręcznie kuto.

źródło: NKJP: (KaK): Arcydzieło po konserwacji, Gazeta Krakowska, 2001-12-03

[...] elementy wykonane z tego stopu muszą być odpowiednio zabezpieczone przed naprężeniami mechanicznymi w celu ochrony właściwości magnetycznych. W razie konieczności gotowe produkty należy wyżarzyć w celu przywrócenia optymalnych własności.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyżarzę	wyżarzymy
2 os.	wyżarzysz	wyżarzycie
3 os.	wyżarzy	wyżarzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyżarzyłem +(e)m wyżarzył	wyżarzyłam +(e)m wyżarzyła	wyżarzyłom +(e)m wyżarzyło	wyżarzyliśmy +(e)śmy wyżarzyli	wyżarzyłyśmy +(e)śmy wyżarzyły
2 os.	wyżarzyłeś +(e)ś wyżarzył	wyżarzyłaś +(e)ś wyżarzyła	wyżarzyłoś +(e)ś wyżarzyło	wyżarzyliście +(e)ście wyżarzyli	wyżarzyłyście +(e)ście wyżarzyły
3 os.	wyżarzył	wyżarzyła	wyżarzyło	wyżarzyli	wyżarzyły

bezosobnik: wyżarzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyżarzmy
2 os.	wyżarz	wyżarzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyżarzyłbym bym wyżarzył	wyżarzyłabym bym wyżarzyła	wyżarzyłobym bym wyżarzyło	wyżarzylibyśmy byśmy wyżarzyli	wyżarzyłybyśmy byśmy wyżarzyły
2 os.	wyżarzyłbyś byś wyżarzył	wyżarzyłabyś byś wyżarzyła	wyżarzyłobyś byś wyżarzyło	wyżarzylibyście byście wyżarzyli	wyżarzyłybyście byście wyżarzyły
3 os.	wyżarzyłby by wyżarzył	wyżarzyłaby by wyżarzyła	wyżarzyłoby by wyżarzyło	wyżarzyliby by wyżarzyli	wyżarzyłyby by wyżarzyły

bezosobnik: wyżarzono by

bezokolicznik: wyżarzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyżarzywszy

gerundium: wyżarzenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyżarzenie	wyżarzenia
D.	wyżarzenia	wyżarzeń
C.	wyżarzeniu	wyżarzeniom
B.	wyżarzenie	wyżarzenia
N.	wyżarzeniem	wyżarzeniami
Ms.	wyżarzeniu	wyżarzeniach
W.	wyżarzenie	wyżarzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyżarzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyżarzony	wyżarzony	wyżarzony	wyżarzone	wyżarzona
D.	wyżarzonego	wyżarzonego	wyżarzonego	wyżarzonego	wyżarzonej
C.	wyżarzonemu	wyżarzonemu	wyżarzonemu	wyżarzonemu	wyżarzonej
B.	wyżarzonego	wyżarzonego	wyżarzony	wyżarzone	wyżarzoną
N.	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzoną
Ms.	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyżarzeni	wyżarzeni	wyżarzone	wyżarzone
D.	wyżarzonych	wyżarzonych	wyżarzonych	wyżarzonych
C.	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonym
B.	wyżarzonych	wyżarzonych	wyżarzonych	wyżarzone
N.	wyżarzonymi	wyżarzonymi	wyżarzonymi	wyżarzonymi
Ms.	wyżarzonych	wyżarzonych	wyżarzonych	wyżarzonych

odpowiednik aspektowy: wyżarzać

Składnia

wyżarzyć

2. brykiet

Definicja

poddać długotrwałemu działaniu bardzo wysokiej temperatury, aby coś zaczęło się spalać bez płomienia lub rozgrzało się do czerwoności

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

Cytaty

Grillujcie tylko na dobrze wyżarzonym węglu lub brykiecie.

źródło: NKJP: BEM KAR: Słoneczne strony, Gazeta Poznańska, 2002-06-29

Metalowe ezy sterylizuje się przed użyciem przez wyżarzenie w płomieniu palnika.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyżarzę	wyżarzymy
2 os.	wyżarzysz	wyżarzycie
3 os.	wyżarzy	wyżarzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyżarzyłem +(e)m wyżarzył	wyżarzyłam +(e)m wyżarzyła	wyżarzyłom +(e)m wyżarzyło	wyżarzyliśmy +(e)śmy wyżarzyli	wyżarzyłyśmy +(e)śmy wyżarzyły
2 os.	wyżarzyłeś +(e)ś wyżarzył	wyżarzyłaś +(e)ś wyżarzyła	wyżarzyłoś +(e)ś wyżarzyło	wyżarzyliście +(e)ście wyżarzyli	wyżarzyłyście +(e)ście wyżarzyły
3 os.	wyżarzył	wyżarzyła	wyżarzyło	wyżarzyli	wyżarzyły

bezosobnik: wyżarzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyżarzmy
2 os.	wyżarz	wyżarzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyżarzyłbym bym wyżarzył	wyżarzyłabym bym wyżarzyła	wyżarzyłobym bym wyżarzyło	wyżarzylibyśmy byśmy wyżarzyli	wyżarzyłybyśmy byśmy wyżarzyły
2 os.	wyżarzyłbyś byś wyżarzył	wyżarzyłabyś byś wyżarzyła	wyżarzyłobyś byś wyżarzyło	wyżarzylibyście byście wyżarzyli	wyżarzyłybyście byście wyżarzyły
3 os.	wyżarzyłby by wyżarzył	wyżarzyłaby by wyżarzyła	wyżarzyłoby by wyżarzyło	wyżarzyliby by wyżarzyli	wyżarzyłyby by wyżarzyły

bezosobnik: wyżarzono by

bezokolicznik: wyżarzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyżarzywszy

gerundium: wyżarzenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyżarzenie	wyżarzenia
D.	wyżarzenia	wyżarzeń
C.	wyżarzeniu	wyżarzeniom
B.	wyżarzenie	wyżarzenia
N.	wyżarzeniem	wyżarzeniami
Ms.	wyżarzeniu	wyżarzeniach
W.	wyżarzenie	wyżarzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyżarzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyżarzony	wyżarzony	wyżarzony	wyżarzone	wyżarzona
D.	wyżarzonego	wyżarzonego	wyżarzonego	wyżarzonego	wyżarzonej
C.	wyżarzonemu	wyżarzonemu	wyżarzonemu	wyżarzonemu	wyżarzonej
B.	wyżarzonego	wyżarzonego	wyżarzony	wyżarzone	wyżarzoną
N.	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzoną
Ms.	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyżarzeni	wyżarzeni	wyżarzone	wyżarzone
D.	wyżarzonych	wyżarzonych	wyżarzonych	wyżarzonych
C.	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonym
B.	wyżarzonych	wyżarzonych	wyżarzonych	wyżarzone
N.	wyżarzonymi	wyżarzonymi	wyżarzonymi	wyżarzonymi
Ms.	wyżarzonych	wyżarzonych	wyżarzonych	wyżarzonych

Składnia

wyżarzyć

3. powierzchnię

Definicja

książk.

zniszczyć ogniem lub działaniem wysokiej temperatury

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

Cytaty

Wyspę zbombardować pociskami fosforowymi. Spalić, unicestwić wszystko, co żyje, wyżarzyć ziemię temperaturą sięgającą setek stopni Celsjusza.

źródło: Andrzej Pilipiuk: 2586 kroków, 2011

Obok zwęglonego miejsca szedł pas wyżarzonej ziemi, szeroki na jakieś półtora metra, falisty, z trawą u obu brzegów zwęgloną, a dalej tylko pożółkłą i zwiędłą.

źródło: NKJP: Ewa Szkudlarek: Wskaźniki nawiązania we współczesnych tekstach polskich, 2002

[...] uniósłszy się gniewem, ćwiczył maszynę, aż miedzią rozgrzaną zaczęła cuchnąć, i póty bił ją i okładał, [...] aż stopiły się jej złącza i pociekła z nich łzami srebrnymi cyna, z hukiem pękły przegrzane rury i został nad wyżarzonym gruchotem wściekły i z kijem w ręku.

źródło: NKJP: Stanisław Lem: Bajki robotów, 1964

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyżarzę	wyżarzymy
2 os.	wyżarzysz	wyżarzycie
3 os.	wyżarzy	wyżarzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyżarzyłem +(e)m wyżarzył	wyżarzyłam +(e)m wyżarzyła	wyżarzyłom +(e)m wyżarzyło	wyżarzyliśmy +(e)śmy wyżarzyli	wyżarzyłyśmy +(e)śmy wyżarzyły
2 os.	wyżarzyłeś +(e)ś wyżarzył	wyżarzyłaś +(e)ś wyżarzyła	wyżarzyłoś +(e)ś wyżarzyło	wyżarzyliście +(e)ście wyżarzyli	wyżarzyłyście +(e)ście wyżarzyły
3 os.	wyżarzył	wyżarzyła	wyżarzyło	wyżarzyli	wyżarzyły

bezosobnik: wyżarzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyżarzmy
2 os.	wyżarz	wyżarzcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyżarzyłbym bym wyżarzył	wyżarzyłabym bym wyżarzyła	wyżarzyłobym bym wyżarzyło	wyżarzylibyśmy byśmy wyżarzyli	wyżarzyłybyśmy byśmy wyżarzyły
2 os.	wyżarzyłbyś byś wyżarzył	wyżarzyłabyś byś wyżarzyła	wyżarzyłobyś byś wyżarzyło	wyżarzylibyście byście wyżarzyli	wyżarzyłybyście byście wyżarzyły
3 os.	wyżarzyłby by wyżarzył	wyżarzyłaby by wyżarzyła	wyżarzyłoby by wyżarzyło	wyżarzyliby by wyżarzyli	wyżarzyłyby by wyżarzyły

bezosobnik: wyżarzono by

bezokolicznik: wyżarzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyżarzywszy

gerundium: wyżarzenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyżarzenie	wyżarzenia
D.	wyżarzenia	wyżarzeń
C.	wyżarzeniu	wyżarzeniom
B.	wyżarzenie	wyżarzenia
N.	wyżarzeniem	wyżarzeniami
Ms.	wyżarzeniu	wyżarzeniach
W.	wyżarzenie	wyżarzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyżarzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyżarzony	wyżarzony	wyżarzony	wyżarzone	wyżarzona
D.	wyżarzonego	wyżarzonego	wyżarzonego	wyżarzonego	wyżarzonej
C.	wyżarzonemu	wyżarzonemu	wyżarzonemu	wyżarzonemu	wyżarzonej
B.	wyżarzonego	wyżarzonego	wyżarzony	wyżarzone	wyżarzoną
N.	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzoną
Ms.	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyżarzeni	wyżarzeni	wyżarzone	wyżarzone
D.	wyżarzonych	wyżarzonych	wyżarzonych	wyżarzonych
C.	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonym	wyżarzonym
B.	wyżarzonych	wyżarzonych	wyżarzonych	wyżarzone
N.	wyżarzonymi	wyżarzonymi	wyżarzonymi	wyżarzonymi
Ms.	wyżarzonych	wyżarzonych	wyżarzonych	wyżarzonych

Składnia

wyżarzyć

Data ostatniej modyfikacji: 28.01.2020