UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pasować

Chronologizacja

SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

1. o makijażu

Definicja

być odpowiednim pod względem wyglądu lub charakteru

Pochodzenie

niem. passen 'dobrze leżeć, pasować, być stosownym, odpowiednim, odpowiadać, nadawać się'

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  grać, harmonizować, komponować się, konweniować, wkomponowywać się, współbrzmieć, współgrać
antonimy:  kłócić się
hiperonimy:  odpowiadać

Połączenia

  • fryzura, garnitur, kolczyk, kolor, kolorystyka; cytat, określenie, powiedzenie, światopogląd pasuje; buty pasują
  • pasować do koszuli, do krawatu, do okularów, do stroju, do sukienki, do twarzy, do wnętrza, do wyglądu, do wystroju; do schematu, do układanki; do całości, do grupy, do otoczenia, do reszty; do definicji, do doktryny, do koncepcji, do kontekstu, do modelu, do nastroju, do obrazu, do opisu, do profilu, do realiów, do rzeczywistości, do stereotypu, do tematu, do tematyki, do teorii, do treści, do wizerunku, do wizji, do wyobrażenia, do wzorca, do założeń
  • pasować idealnie, kolorystycznie, pięknie, świetnie
  • pasujące ciuchy

Cytaty

A jeszcze przyniosły mi do tego skarpetki i białą koszulę, nie nowe, lecz w dobrym stanie i w sam raz na mnie, uznały bowiem, że ani koszula, ani skarpetki, które miałem, nie pasują do garnituru.

źródło: KWSJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996

Lecz i wśród tych najlepszych łatwo się zorientować, że są katolikami dlatego, ponieważ katolicyzm pasuje do ich ideologii.

źródło: KWSJP: Czesław Miłosz: Legendy nowoczesności: eseje okupacyjne, 1996

Wino to, o intensywnym smaku długo pozostającym na języku, pasuje do wielu potraw z czerwonych mięs i serów.

źródło: KWSJP: Jarosław Cybulski; Adam Chrząstowski: Wieczór przy świecach, prasa, 1998

Niemniej jednak uważała, że do siebie pasują i że powinni się pobrać.

źródło: KWSJP: Elżbieta Hajnicz: Poza nurtem czasu, 1996

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pasuję
pasujemy
2 os. pasujesz
pasujecie
3 os. pasuje
pasują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pasowałem
+(e)m pasował
pasowałam
+(e)m pasowała
pasowałom
+(e)m pasowało
pasowaliśmy
+(e)śmy pasowali
pasowałyśmy
+(e)śmy pasowały
2 os. pasowałeś
+(e)ś pasował
pasowałaś
+(e)ś pasowała
pasowałoś
+(e)ś pasowało
pasowaliście
+(e)ście pasowali
pasowałyście
+(e)ście pasowały
3 os. pasował
pasowała
pasowało
pasowali
pasowały

bezosobnik: pasowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę pasował
będę pasować
będę pasowała
będę pasować
będę pasowało
będę pasować
będziemy pasowali
będziemy pasować
będziemy pasowały
będziemy pasować
2 os. będziesz pasował
będziesz pasować
będziesz pasowała
będziesz pasować
będziesz pasowało
będziesz pasować
będziecie pasowali
będziecie pasować
będziecie pasowały
będziecie pasować
3 os. będzie pasował
będzie pasować
będzie pasowała
będzie pasować
będzie pasowało
będzie pasować
będą pasowali
będą pasować
będą pasowały
będą pasować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pasujmy
2 os. pasuj
pasujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pasowałbym
bym pasował
pasowałabym
bym pasowała
pasowałobym
bym pasowało
pasowalibyśmy
byśmy pasowali
pasowałybyśmy
byśmy pasowały
2 os. pasowałbyś
byś pasował
pasowałabyś
byś pasowała
pasowałobyś
byś pasowało
pasowalibyście
byście pasowali
pasowałybyście
byście pasowały
3 os. pasowałby
by pasował
pasowałaby
by pasowała
pasowałoby
by pasowało
pasowaliby
by pasowali
pasowałyby
by pasowały

bezosobnik: pasowano by

bezokolicznik: pasować

imiesłów przysłówkowy współczesny: pasując

gerundium: pasowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pasowanie
pasowania
D. pasowania
pasowań
C. pasowaniu
pasowaniom
B. pasowanie
pasowania
N. pasowaniem
pasowaniami
Ms. pasowaniu
pasowaniach
W. pasowanie
pasowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: pasujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pasujący
pasujący
pasujący
pasujące
pasująca
D. pasującego
pasującego
pasującego
pasującego
pasującej
C. pasującemu
pasującemu
pasującemu
pasującemu
pasującej
B. pasującego
pasującego
pasujący
pasujące
pasującą
N. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
pasującą
Ms. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
pasującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pasujący
pasujący
pasujące
pasujące
D. pasujących
pasujących
pasujących
pasujących
C. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
B. pasujących
pasujących
pasujących
pasujące
N. pasującymi
pasującymi
pasującymi
pasującymi
Ms. pasujących
pasujących
pasujących
pasujących

Składnia

bez ograniczeń + pasować +
do KOGO/CZEGO

2. o kluczu

Definicja

być odpowiednim pod względem rozmiaru lub kształtu

Pochodzenie

niem. passen 'dobrze leżeć, pasować, być stosownym, odpowiednim, odpowiadać, nadawać się'

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przylegać

Połączenia

  • buty, obiektywy, wtyczki pasują
  • pasować do całości, do modelu, do rurek, do schematu, do uchwytu, do zamka
  • pasować idealnie, świetnie, jak ulał
  • pasujący klucz

Cytaty

Tłok „Komara” wystaje z cylindra o 11 mm, nie licząc wypukłego denka tłoka, które kształtem zupełnie nie pasuje do niesymetrycznego wnętrza głowicy (rys. 3).

źródło: KWSJP: Na warsztacie, Młody Technik nr 3, 1971

Wypłacano premie za wykonanie planu produkcji butów, które nie pasowały na żadną ludzką nogę.

źródło: KWSJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Pewnie dlatego garnitury męskie, pochodzące z Bytomskich Zakładów Odzieżowych, szyte na podstawie włoskiej konstrukcji, pasują na większość przeciętnych Polaków i bardzo są przez nich poszukiwane.

źródło: KWSJP: Kupić nie kupić, Kobieta i Życie nr 20, 1972

Sfora jamników hałasowała tymczasem przy kuferku, do którego - jak się okazało - żaden z kluczy nie chciał jednak pasować.

źródło: KWSJP: Stanisław Rembek: Ballada o wzgardliwym wisielcu, 1977

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pasuję
pasujemy
2 os. pasujesz
pasujecie
3 os. pasuje
pasują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pasowałem
+(e)m pasował
pasowałam
+(e)m pasowała
pasowałom
+(e)m pasowało
pasowaliśmy
+(e)śmy pasowali
pasowałyśmy
+(e)śmy pasowały
2 os. pasowałeś
+(e)ś pasował
pasowałaś
+(e)ś pasowała
pasowałoś
+(e)ś pasowało
pasowaliście
+(e)ście pasowali
pasowałyście
+(e)ście pasowały
3 os. pasował
pasowała
pasowało
pasowali
pasowały

bezosobnik: pasowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę pasował
będę pasować
będę pasowała
będę pasować
będę pasowało
będę pasować
będziemy pasowali
będziemy pasować
będziemy pasowały
będziemy pasować
2 os. będziesz pasował
będziesz pasować
będziesz pasowała
będziesz pasować
będziesz pasowało
będziesz pasować
będziecie pasowali
będziecie pasować
będziecie pasowały
będziecie pasować
3 os. będzie pasował
będzie pasować
będzie pasowała
będzie pasować
będzie pasowało
będzie pasować
będą pasowali
będą pasować
będą pasowały
będą pasować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pasujmy
2 os. pasuj
pasujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pasowałbym
bym pasował
pasowałabym
bym pasowała
pasowałobym
bym pasowało
pasowalibyśmy
byśmy pasowali
pasowałybyśmy
byśmy pasowały
2 os. pasowałbyś
byś pasował
pasowałabyś
byś pasowała
pasowałobyś
byś pasowało
pasowalibyście
byście pasowali
pasowałybyście
byście pasowały
3 os. pasowałby
by pasował
pasowałaby
by pasowała
pasowałoby
by pasowało
pasowaliby
by pasowali
pasowałyby
by pasowały

bezosobnik: pasowano by

bezokolicznik: pasować

imiesłów przysłówkowy współczesny: pasując

gerundium: pasowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pasowanie
pasowania
D. pasowania
pasowań
C. pasowaniu
pasowaniom
B. pasowanie
pasowania
N. pasowaniem
pasowaniami
Ms. pasowaniu
pasowaniach
W. pasowanie
pasowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: pasujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pasujący
pasujący
pasujący
pasujące
pasująca
D. pasującego
pasującego
pasującego
pasującego
pasującej
C. pasującemu
pasującemu
pasującemu
pasującemu
pasującej
B. pasującego
pasującego
pasujący
pasujące
pasującą
N. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
pasującą
Ms. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
pasującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pasujący
pasujący
pasujące
pasujące
D. pasujących
pasujących
pasujących
pasujących
C. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
B. pasujących
pasujących
pasujących
pasujące
N. pasującymi
pasującymi
pasującymi
pasującymi
Ms. pasujących
pasujących
pasujących
pasujących

Składnia

Rznieżywotny + pasować +
(do KOGO/CZEGO)
Rznieżywotny + pasować +
(na KOGO/CO)

3. drzwi

Definicja

uzgadniać z czymś rozmiar lub kształt

Pochodzenie

niem. passen 'dobrze leżeć, pasować, być stosownym, odpowiednim, odpowiadać, nadawać się'

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dopasowywać
hiperonimy:  dobierać, dostosowywać

Cytaty

Będę teraz wszystko pasował na sucho, a przybijać i skręcać śrubami do kupy będziemy po południu.

źródło: KWSJP: Bohdan Czeszko: Pokolenie, 1951

Chcąc obliczyć potrzebną ilość tapety, należy wymierzyć wszystkie powierzchnie razem z otworami, a do otrzymanego wyniku w m2 dodać jedną lub dwie rolki na ewentualne ubytki podczas pasowania.

źródło: KWSJP: amw: Na początek ściana, Dzień dobry nr 28/09, 2001

Tłok zaniesiemy do warsztatu tokarskiego i zaznaczmy wyraźnie, że będzie on pracował w cylindrze sprężarki, a nie w cylindrze silnika spalinowego, w związku z czym może być pasowany bez uwzględnienia luzów na rozszerzalność cieplną.

źródło: KWSJP: Na warsztacie, Młody Technik nr 3, 1971

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pasuję
pasujemy
2 os. pasujesz
pasujecie
3 os. pasuje
pasują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pasowałem
+(e)m pasował
pasowałam
+(e)m pasowała
pasowałom
+(e)m pasowało
pasowaliśmy
+(e)śmy pasowali
pasowałyśmy
+(e)śmy pasowały
2 os. pasowałeś
+(e)ś pasował
pasowałaś
+(e)ś pasowała
pasowałoś
+(e)ś pasowało
pasowaliście
+(e)ście pasowali
pasowałyście
+(e)ście pasowały
3 os. pasował
pasowała
pasowało
pasowali
pasowały

bezosobnik: pasowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę pasował
będę pasować
będę pasowała
będę pasować
będę pasowało
będę pasować
będziemy pasowali
będziemy pasować
będziemy pasowały
będziemy pasować
2 os. będziesz pasował
będziesz pasować
będziesz pasowała
będziesz pasować
będziesz pasowało
będziesz pasować
będziecie pasowali
będziecie pasować
będziecie pasowały
będziecie pasować
3 os. będzie pasował
będzie pasować
będzie pasowała
będzie pasować
będzie pasowało
będzie pasować
będą pasowali
będą pasować
będą pasowały
będą pasować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pasujmy
2 os. pasuj
pasujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pasowałbym
bym pasował
pasowałabym
bym pasowała
pasowałobym
bym pasowało
pasowalibyśmy
byśmy pasowali
pasowałybyśmy
byśmy pasowały
2 os. pasowałbyś
byś pasował
pasowałabyś
byś pasowała
pasowałobyś
byś pasowało
pasowalibyście
byście pasowali
pasowałybyście
byście pasowały
3 os. pasowałby
by pasował
pasowałaby
by pasowała
pasowałoby
by pasowało
pasowaliby
by pasowali
pasowałyby
by pasowały

bezosobnik: pasowano by

bezokolicznik: pasować

imiesłów przysłówkowy współczesny: pasując

gerundium: pasowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pasowanie
pasowania
D. pasowania
pasowań
C. pasowaniu
pasowaniom
B. pasowanie
pasowania
N. pasowaniem
pasowaniami
Ms. pasowaniu
pasowaniach
W. pasowanie
pasowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: pasujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pasujący
pasujący
pasujący
pasujące
pasująca
D. pasującego
pasującego
pasującego
pasującego
pasującej
C. pasującemu
pasującemu
pasującemu
pasującemu
pasującej
B. pasującego
pasującego
pasujący
pasujące
pasującą
N. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
pasującą
Ms. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
pasującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pasujący
pasujący
pasujące
pasujące
D. pasujących
pasujących
pasujących
pasujących
C. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
B. pasujących
pasujących
pasujących
pasujące
N. pasującymi
pasującymi
pasującymi
pasującymi
Ms. pasujących
pasujących
pasujących
pasujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: pasowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pasowany
pasowany
pasowany
pasowane
pasowana
D. pasowanego
pasowanego
pasowanego
pasowanego
pasowanej
C. pasowanemu
pasowanemu
pasowanemu
pasowanemu
pasowanej
B. pasowanego
pasowanego
pasowany
pasowane
pasowaną
N. pasowanym
pasowanym
pasowanym
pasowanym
pasowaną
Ms. pasowanym
pasowanym
pasowanym
pasowanym
pasowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pasowani
pasowani
pasowane
pasowane
D. pasowanych
pasowanych
pasowanych
pasowanych
C. pasowanym
pasowanym
pasowanym
pasowanym
B. pasowanych
pasowanych
pasowanych
pasowane
N. pasowanymi
pasowanymi
pasowanymi
pasowanymi
Ms. pasowanych
pasowanych
pasowanych
pasowanych

odpowiedniki aspektowe: spasować , dopasować

Składnia

Rzosobowy + pasować +
CO

4. komuś

Definicja

być typowym lub odpowiednim dla danej osoby lub rzeczy

Noty o użyciu

Zwykle używane w formie przeczącej.

Pochodzenie

niem. passen 'dobrze leżeć, pasować, być stosownym, odpowiednim, odpowiadać, nadawać się'

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  grać

Połączenia

  • coś nie pasuje

Cytaty

Taka wielkoduszność pasuje do samego Dawida.

źródło: KWSJP: Witold Tyloch: Dzieje ksiąg Starego Testamentu: szkice z krytyki biblijnej, 1981

Tylko się tu nie rozczulaj - mruknęła. - Bo to do ciebie nie pasuje.

źródło: KWSJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

Coś chyba w tym rachunku nie pasuje. Oczywiście. Albo premier się pomylił, albo celowo wprowadził nas w błąd i zagrał populistycznie.

źródło: KWSJP: Czesław Rychlewski: Propaganda za darmo, prasa, 2006

Znów przyglądał mi się przez chwilę. Coś mu nie pasowało.

źródło: KWSJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005

Do obrazu dostojnego dżentelmena z Białego Domu nie pasowała również inna obiegowa opinia, że jest alkoholikiem.

źródło: KWSJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
3 os. pasuje
pasują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
3 os. pasował
pasowała
pasowało
pasowali
pasowały

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
3 os. będzie pasował
będzie pasować
będzie pasowała
będzie pasować
będzie pasowało
będzie pasować
będą pasowali
będą pasować
będą pasowały
będą pasować

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
3 os. pasowałby
pasowałaby
pasowałoby
pasowaliby
pasowałyby

bezokolicznik: pasować

Składnia

bez ograniczeń + pasować +
(KOMU) + do KOGO/CZEGO

5. być odpowiednim

Definicja

spełniać czyjeś oczekiwania

Pochodzenie

niem. passen 'dobrze leżeć, pasować, być stosownym, odpowiednim, odpowiadać, nadawać się'

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  podobać się, zadowalać
hiperonimy:  odpowiadać

Cytaty

Ale jemu też nie wszyscy współtowarzysze pasują.

źródło: KWSJP: Maciej T. Nowak: Ich dom jest za kratami, Nowa Trybuna Opolska, 2006

Garnitury przyszły później i nie wszystkim pasowały.

źródło: KWSJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004

Czy na pewno nie chodzi o to, że 6 grudnia przyjęto znaczną część poprawek do ustawy w komisji kultury, ustawy, która nie pasowała Agorze, a 23 grudnia Muza była o krok od kupna WSiP?

źródło: KWSJP: Stenogram z 21. posiedzenia Komisji Śledczej do zbadania ujawnionych w mediach zarzutów dotyczących przypadków korupcji podczas prac nad nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji (SRTV) w dniu 19 marca 2003 r.

Z soboty na niedzielę ja sypiałbym w liwingu, na polówce, a ty zająłbyś moje łóżko. Pasuje?

źródło: KWSJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1994

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pasuję
pasujemy
2 os. pasujesz
pasujecie
3 os. pasuje
pasują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pasowałem
+(e)m pasował
pasowałam
+(e)m pasowała
pasowałom
+(e)m pasowało
pasowaliśmy
+(e)śmy pasowali
pasowałyśmy
+(e)śmy pasowały
2 os. pasowałeś
+(e)ś pasował
pasowałaś
+(e)ś pasowała
pasowałoś
+(e)ś pasowało
pasowaliście
+(e)ście pasowali
pasowałyście
+(e)ście pasowały
3 os. pasował
pasowała
pasowało
pasowali
pasowały

bezosobnik: pasowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę pasował
będę pasować
będę pasowała
będę pasować
będę pasowało
będę pasować
będziemy pasowali
będziemy pasować
będziemy pasowały
będziemy pasować
2 os. będziesz pasował
będziesz pasować
będziesz pasowała
będziesz pasować
będziesz pasowało
będziesz pasować
będziecie pasowali
będziecie pasować
będziecie pasowały
będziecie pasować
3 os. będzie pasował
będzie pasować
będzie pasowała
będzie pasować
będzie pasowało
będzie pasować
będą pasowali
będą pasować
będą pasowały
będą pasować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pasujmy
2 os. pasuj
pasujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pasowałbym
bym pasował
pasowałabym
bym pasowała
pasowałobym
bym pasowało
pasowalibyśmy
byśmy pasowali
pasowałybyśmy
byśmy pasowały
2 os. pasowałbyś
byś pasował
pasowałabyś
byś pasowała
pasowałobyś
byś pasowało
pasowalibyście
byście pasowali
pasowałybyście
byście pasowały
3 os. pasowałby
by pasował
pasowałaby
by pasowała
pasowałoby
by pasowało
pasowaliby
by pasowali
pasowałyby
by pasowały

bezosobnik: pasowano by

bezokolicznik: pasować

imiesłów przysłówkowy współczesny: pasując

gerundium: pasowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pasowanie
pasowania
D. pasowania
pasowań
C. pasowaniu
pasowaniom
B. pasowanie
pasowania
N. pasowaniem
pasowaniami
Ms. pasowaniu
pasowaniach
W. pasowanie
pasowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: pasujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pasujący
pasujący
pasujący
pasujące
pasująca
D. pasującego
pasującego
pasującego
pasującego
pasującej
C. pasującemu
pasującemu
pasującemu
pasującemu
pasującej
B. pasującego
pasującego
pasujący
pasujące
pasującą
N. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
pasującą
Ms. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
pasującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pasujący
pasujący
pasujące
pasujące
D. pasujących
pasujących
pasujących
pasujących
C. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
B. pasujących
pasujących
pasujących
pasujące
N. pasującymi
pasującymi
pasującymi
pasującymi
Ms. pasujących
pasujących
pasujących
pasujących

Składnia

bez ograniczeń + pasować +
(KOMU/CZEMU)

6. w kartach

Definicja

rezygnować z licytacji w grze karcianej, zwłaszcza brydżu, mówiąc słowo „pas”

Pochodzenie

Od: pas (w kartach)

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny gry i zabawy

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  rezygnować, wycofywać się

Cytaty

To, czy odpowiadamy, czy pasujemy, zależy od oceny siły obu rąk partnerów (patrz: ocena siły punktowej w parze: jeśli mamy szanse na dograną, szlemika lub szlema, licytujemy dalej, jeśli nie - pasujemy.

źródło: Internet

Wiele trudności niezłym nawet graczom sprawiała zadecydowanie o tym, czy kontra partnera była wywoławcza, czy tez karna. Od tej decyzji wiele bowiem zależy - czy zgłosić swój kolor, czy pasować.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pasuję
pasujemy
2 os. pasujesz
pasujecie
3 os. pasuje
pasują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pasowałem
+(e)m pasował
pasowałam
+(e)m pasowała
pasowałom
+(e)m pasowało
pasowaliśmy
+(e)śmy pasowali
pasowałyśmy
+(e)śmy pasowały
2 os. pasowałeś
+(e)ś pasował
pasowałaś
+(e)ś pasowała
pasowałoś
+(e)ś pasowało
pasowaliście
+(e)ście pasowali
pasowałyście
+(e)ście pasowały
3 os. pasował
pasowała
pasowało
pasowali
pasowały

bezosobnik: pasowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę pasował
będę pasować
będę pasowała
będę pasować
będę pasowało
będę pasować
będziemy pasowali
będziemy pasować
będziemy pasowały
będziemy pasować
2 os. będziesz pasował
będziesz pasować
będziesz pasowała
będziesz pasować
będziesz pasowało
będziesz pasować
będziecie pasowali
będziecie pasować
będziecie pasowały
będziecie pasować
3 os. będzie pasował
będzie pasować
będzie pasowała
będzie pasować
będzie pasowało
będzie pasować
będą pasowali
będą pasować
będą pasowały
będą pasować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pasujmy
2 os. pasuj
pasujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pasowałbym
bym pasował
pasowałabym
bym pasowała
pasowałobym
bym pasowało
pasowalibyśmy
byśmy pasowali
pasowałybyśmy
byśmy pasowały
2 os. pasowałbyś
byś pasował
pasowałabyś
byś pasowała
pasowałobyś
byś pasowało
pasowalibyście
byście pasowali
pasowałybyście
byście pasowały
3 os. pasowałby
by pasował
pasowałaby
by pasowała
pasowałoby
by pasowało
pasowaliby
by pasowali
pasowałyby
by pasowały

bezosobnik: pasowano by

bezokolicznik: pasować

imiesłów przysłówkowy współczesny: pasując

gerundium: pasowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pasowanie
pasowania
D. pasowania
pasowań
C. pasowaniu
pasowaniom
B. pasowanie
pasowania
N. pasowaniem
pasowaniami
Ms. pasowaniu
pasowaniach
W. pasowanie
pasowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: pasujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pasujący
pasujący
pasujący
pasujące
pasująca
D. pasującego
pasującego
pasującego
pasującego
pasującej
C. pasującemu
pasującemu
pasującemu
pasującemu
pasującej
B. pasującego
pasującego
pasujący
pasujące
pasującą
N. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
pasującą
Ms. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
pasującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pasujący
pasujący
pasujące
pasujące
D. pasujących
pasujących
pasujących
pasujących
C. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
B. pasujących
pasujących
pasujących
pasujące
N. pasującymi
pasującymi
pasującymi
pasującymi
Ms. pasujących
pasujących
pasujących
pasujących

odpowiednik aspektowy: spasować

Składnia

Rzosobowy + pasować + bez ograniczeń

7. w trudnej sytuacji

Definicja

rezygnować z działania pod wpływem przeszkód

Pochodzenie

Od: pas (w kartach)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  kapitulować, odstępować, poddawać się, rezygnować, ustępować, wycofywać się

Cytaty

Ludzie przystają zaciekawieni. Szczególnie panowie, bo i jest na co popatrzeć. Brak mi odwagi, pasuję.

źródło: KWSJP: Joanna Boroń: Kosztowne zaklęcie, Głos Koszaliński, 2002

A ja pasuję – niespodziewanie dla wszystkich wypowiedział się Meier. – Jeśli jeszcze raz się narażę, wywalą mnie z agencji.

źródło: NKJP: Joanna Szymczyk: Ewa i złoty kot, 2004

Przełknął wreszcie, aprobująco pokiwał głową: - Tak jest, Arielu. Pasuję. Moje niedzielne grzybki nie były takie smaczne.

źródło: KWSJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1972

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pasuję
pasujemy
2 os. pasujesz
pasujecie
3 os. pasuje
pasują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pasowałem
+(e)m pasował
pasowałam
+(e)m pasowała
pasowałom
+(e)m pasowało
pasowaliśmy
+(e)śmy pasowali
pasowałyśmy
+(e)śmy pasowały
2 os. pasowałeś
+(e)ś pasował
pasowałaś
+(e)ś pasowała
pasowałoś
+(e)ś pasowało
pasowaliście
+(e)ście pasowali
pasowałyście
+(e)ście pasowały
3 os. pasował
pasowała
pasowało
pasowali
pasowały

bezosobnik: pasowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę pasował
będę pasować
będę pasowała
będę pasować
będę pasowało
będę pasować
będziemy pasowali
będziemy pasować
będziemy pasowały
będziemy pasować
2 os. będziesz pasował
będziesz pasować
będziesz pasowała
będziesz pasować
będziesz pasowało
będziesz pasować
będziecie pasowali
będziecie pasować
będziecie pasowały
będziecie pasować
3 os. będzie pasował
będzie pasować
będzie pasowała
będzie pasować
będzie pasowało
będzie pasować
będą pasowali
będą pasować
będą pasowały
będą pasować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pasujmy
2 os. pasuj
pasujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pasowałbym
bym pasował
pasowałabym
bym pasowała
pasowałobym
bym pasowało
pasowalibyśmy
byśmy pasowali
pasowałybyśmy
byśmy pasowały
2 os. pasowałbyś
byś pasował
pasowałabyś
byś pasowała
pasowałobyś
byś pasowało
pasowalibyście
byście pasowali
pasowałybyście
byście pasowały
3 os. pasowałby
by pasował
pasowałaby
by pasowała
pasowałoby
by pasowało
pasowaliby
by pasowali
pasowałyby
by pasowały

bezosobnik: pasowano by

bezokolicznik: pasować

imiesłów przysłówkowy współczesny: pasując

gerundium: pasowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pasowanie
pasowania
D. pasowania
pasowań
C. pasowaniu
pasowaniom
B. pasowanie
pasowania
N. pasowaniem
pasowaniami
Ms. pasowaniu
pasowaniach
W. pasowanie
pasowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: pasujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pasujący
pasujący
pasujący
pasujące
pasująca
D. pasującego
pasującego
pasującego
pasującego
pasującej
C. pasującemu
pasującemu
pasującemu
pasującemu
pasującej
B. pasującego
pasującego
pasujący
pasujące
pasującą
N. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
pasującą
Ms. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
pasującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pasujący
pasujący
pasujące
pasujące
D. pasujących
pasujących
pasujących
pasujących
C. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
B. pasujących
pasujących
pasujących
pasujące
N. pasującymi
pasującymi
pasującymi
pasującymi
Ms. pasujących
pasujących
pasujących
pasujących

odpowiednik aspektowy: spasować

Składnia

Rzosobowy + pasować + bez ograniczeń

8. na wieszcza

Definicja

uznać, zwykle uroczyście, za osobę odpowiednią do pełnienia jakiejś roli

Pochodzenie

st.pol. pasować 'dokonać pasowania, powołać do stanu rycerskiego; powoływać kogos na coś'

Zob. pas (część stroju) w specjalnym znaczeniu, stąd pasować 'obdarować pasem rycerskim' (Bor.)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja uroczystości i święta

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  przyjmować

Połączenia

  • uroczystość pasowania
  • pasowanie na czytelnika, na kupca, na pierwszaka, na prymistę, na przedszkolaka, na ucznia
  • pasowany na studenta, pasowany na zbójnika, pasowany rycerz, uroczyste pasowanie, uroczystość pasowania; uroczyste pasowanie

Cytaty

Prawdziwe tłumy na kiermaszu gromadzą się przed stoiskami goszczącymi pisarzy, których popularność pasuje na gwiazdorów, oraz w miejscu sprzedaży płyt z nagraniami utworów rozrywkowych.

źródło: KWSJP: Marcin Czerwiński: System książki, 1976

Zmieniają się religie, ideologie, ustroje, lecz żądza panowania trwa, jest wieczna i wiekuista. To ona zabarwia fałszem pisarstwo historyczne i literaturę, deprawuje umysły i sprawia cuda: zwycięskiego zbója, byle rodaka, pasuje na herosa, takiego, któremu się nie udało, na świętego męczennika - z obrońców wolności czyni kryminalistów, w najlepszym razie błaznów.

źródło: KWSJP: Paweł Jasienica: Rzeczpospolita Obojga Narodów. Dzieje agonii, 1989

Przecież kiedy startował w przełomowym roku 1956, nie tylko należał - obok Białoszewskiego, Herberta i Grochowiaka - do czwórki debiutantów obwołanych jako rewelacja, ale nawet - wkrótce potem - został przez świetnego krytyka, Jerzego Kwiatkowskiego, pasowany na poetę budzącego największe nadzieje.

źródło: KWSJP: Ryszard Matuszewski: Alfabet: wybór z pamięci 90-latka, 2004

W Trzebiatowie, w woj. szczecińskim, naczelnik miasta i gminy, pasuje na obywateli panienki i młodzieńców, którzy osiągnęli pełnoletność. Naczelnik występuje przy szabli i uderza nią w młode ramiona klęczących obywateli, nie odrąbując ich jednak.

źródło: KWSJP: Coś z życia, Polityka nr 20, 1980

Pasowanie na pierwszoklasistę, ucznia Szkoły im. Marii Konopnickiej. Odbędzie się ono w ostatnią sobotę października.

źródło: KWSJP: (aza): Strażacki jubileusz, Tygodnik Podhalański nr 17, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany lub niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pasuję
pasujemy
2 os. pasujesz
pasujecie
3 os. pasuje
pasują

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pasowałem
+(e)m pasował
pasowałam
+(e)m pasowała
pasowałom
+(e)m pasowało
pasowaliśmy
+(e)śmy pasowali
pasowałyśmy
+(e)śmy pasowały
2 os. pasowałeś
+(e)ś pasował
pasowałaś
+(e)ś pasowała
pasowałoś
+(e)ś pasowało
pasowaliście
+(e)ście pasowali
pasowałyście
+(e)ście pasowały
3 os. pasował
pasowała
pasowało
pasowali
pasowały

bezosobnik: pasowano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę pasował
będę pasować
będę pasowała
będę pasować
będę pasowało
będę pasować
będziemy pasowali
będziemy pasować
będziemy pasowały
będziemy pasować
2 os. będziesz pasował
będziesz pasować
będziesz pasowała
będziesz pasować
będziesz pasowało
będziesz pasować
będziecie pasowali
będziecie pasować
będziecie pasowały
będziecie pasować
3 os. będzie pasował
będzie pasować
będzie pasowała
będzie pasować
będzie pasowało
będzie pasować
będą pasowali
będą pasować
będą pasowały
będą pasować

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pasujmy
2 os. pasuj
pasujcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pasowałbym
bym pasował
pasowałabym
bym pasowała
pasowałobym
bym pasowało
pasowalibyśmy
byśmy pasowali
pasowałybyśmy
byśmy pasowały
2 os. pasowałbyś
byś pasował
pasowałabyś
byś pasowała
pasowałobyś
byś pasowało
pasowalibyście
byście pasowali
pasowałybyście
byście pasowały
3 os. pasowałby
by pasował
pasowałaby
by pasowała
pasowałoby
by pasowało
pasowaliby
by pasowali
pasowałyby
by pasowały

bezosobnik: pasowano by

bezokolicznik: pasować

imiesłów przysłówkowy współczesny:

pasując

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pasowawszy

gerundium: pasowanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pasowanie
pasowania
D. pasowania
pasowań
C. pasowaniu
pasowaniom
B. pasowanie
pasowania
N. pasowaniem
pasowaniami
Ms. pasowaniu
pasowaniach
W. pasowanie
pasowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: pasujący

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pasujący
pasujący
pasujący
pasujące
pasująca
D. pasującego
pasującego
pasującego
pasującego
pasującej
C. pasującemu
pasującemu
pasującemu
pasującemu
pasującej
B. pasującego
pasującego
pasujący
pasujące
pasującą
N. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
pasującą
Ms. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
pasującej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pasujący
pasujący
pasujące
pasujące
D. pasujących
pasujących
pasujących
pasujących
C. pasującym
pasującym
pasującym
pasującym
B. pasujących
pasujących
pasujących
pasujące
N. pasującymi
pasującymi
pasującymi
pasującymi
Ms. pasujących
pasujących
pasujących
pasujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: pasowany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. pasowany
pasowany
pasowany
pasowane
pasowana
D. pasowanego
pasowanego
pasowanego
pasowanego
pasowanej
C. pasowanemu
pasowanemu
pasowanemu
pasowanemu
pasowanej
B. pasowanego
pasowanego
pasowany
pasowane
pasowaną
N. pasowanym
pasowanym
pasowanym
pasowanym
pasowaną
Ms. pasowanym
pasowanym
pasowanym
pasowanym
pasowanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. pasowani
pasowani
pasowane
pasowane
D. pasowanych
pasowanych
pasowanych
pasowanych
C. pasowanym
pasowanym
pasowanym
pasowanym
B. pasowanych
pasowanych
pasowanych
pasowane
N. pasowanymi
pasowanymi
pasowanymi
pasowanymi
Ms. pasowanych
pasowanych
pasowanych
pasowanych

Inne uwagi

Zwykle imb i ger

Składnia

bez ograniczeń + pasować +
KOGO + na KOGO

Frazeologizmy

coś pasuje jak pięść do nosa
coś pasuje jak garbaty do ściany
coś pasuje jak pięść do oka
coś pasuje jak wół do karety
coś pasuje komuś jak świni siodło
coś pasuje jak pięść do nosa
coś pasuje jak garbaty do ściany
coś pasuje jak pięść do oka
coś pasuje jak wół do karety
coś pasuje komuś jak świni siodło
coś pasuje jak pięść do nosa
coś pasuje jak garbaty do ściany
coś pasuje jak pięść do oka
coś pasuje jak wół do karety
coś pasuje komuś jak świni siodło
coś pasuje jak pięść do nosa
coś pasuje jak garbaty do ściany
coś pasuje jak pięść do oka
coś pasuje jak wół do karety
coś pasuje komuś jak świni siodło
Data ostatniej modyfikacji: 19.03.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj