UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

nastroszyć się

Chronologizacja

1549, SL
W postaci: nastrożyć się

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nastroszę się
nastroszymy się
2 os. nastroszysz się
nastroszycie się
3 os. nastroszy się
nastroszą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nastroszyłem się
+(e)m się nastroszył
nastroszyłam się
+(e)m się nastroszyła
nastroszyłom się
+(e)m się nastroszyło
nastroszyliśmy się
+(e)śmy się nastroszyli
nastroszyłyśmy się
+(e)śmy się nastroszyły
2 os. nastroszyłeś się
+(e)ś się nastroszył
nastroszyłaś się
+(e)ś się nastroszyła
nastroszyłoś się
+(e)ś się nastroszyło
nastroszyliście się
+(e)ście się nastroszyli
nastroszyłyście się
+(e)ście się nastroszyły
3 os. nastroszył się
nastroszyła się
nastroszyło się
nastroszyli się
nastroszyły się

bezosobnik: nastroszono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. nastroszmy się
2 os. nastrosz się
nastroszcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. nastroszyłbym się
bym się nastroszył
nastroszyłabym się
bym się nastroszyła
nastroszyłobym się
bym się nastroszyło
nastroszylibyśmy się
byśmy się nastroszyli
nastroszyłybyśmy się
byśmy się nastroszyły
2 os. nastroszyłbyś się
byś się nastroszył
nastroszyłabyś się
byś się nastroszyła
nastroszyłobyś się
byś się nastroszyło
nastroszylibyście się
byście się nastroszyli
nastroszyłybyście się
byście się nastroszyły
3 os. nastroszyłby się
by się nastroszył
nastroszyłaby się
by się nastroszyła
nastroszyłoby się
by się nastroszyło
nastroszyliby się
by się nastroszyli
nastroszyłyby się
by się nastroszyły

bezosobnik: nastroszono by się

bezokolicznik: nastroszyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: nastroszywszy się

gerundium: nastroszenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. nastroszenie się
nastroszenia się
D. nastroszenia się
nastroszeń się
C. nastroszeniu się
nastroszeniom się
B. nastroszenie się
nastroszenia się
N. nastroszeniem się
nastroszeniami się
Ms. nastroszeniu się
nastroszeniach się
W. nastroszenie się
nastroszenia się

odpowiednik aspektowy: stroszyć się

Pochodzenie

Zob. stroszyć

1. ptak

Definicja

sprawić, że własne pióra odstają od skóry, sterczą, a nie leżą gładko

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt ptaki

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Relacje znaczeniowe

synonimy:  napuszyć się

Cytaty

Dotknęła głowy czarnej pustułki. Ptak nastroszył się, bezgłośnie otwierając krzywy dziób.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

2. kot

Definicja

sprawić, że własne włosy, sierść odstają od skóry, a nie leżą gładko

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Relacje znaczeniowe

synonimy:  najeżyć się

Cytaty

- Musieliśmy ściągnąć kota z drzewa. Już schodził. Gdy zbliżyłem się do niego na podnośniku, zaczął się cofać, nastroszył się i zaczął syczeć.

źródło: NKJP: Zbigniew Budych: Ranny strażak, Gazeta Wrocławska, 2003-02-26

Żubrzyca zdenerwowała się, gdy robił zdjęcia z drewnianego, długiego na dwanaście metrów tarasu. Nastroszyła się i pogalopowała w jego stronę..

źródło: NKJP: Piotr Polowy: Bilet wstępu do królestwa żubrów, Express Ilustrowany, 2002-12-20

3. człowiek

Definicja

przyjąć postawę niechętną, nieufną lub wrogą w reakcji na coś, z czym ktoś się nie zgadza lub co się komuś nie podoba

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  najeżyć się, zjeżyć się

Cytaty

– Sądzę, towarzyszu, że nie można w ten sposób myśleć. – W jaki konkretnie? – przerwał jej dość bezpardonowo i nastroszył się jak zawsze, kiedy go pouczano.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

Trzeba zmienić hymn, bo źle skończymy. Faceci pokiwali głowami, nastroszyli się i mówią, że ja nie Polak, bo hymn obrażam.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: My zdies emigranty, 1999

- Upijesz się - ostrzegł go Cal. - Nie jesteś moim ojcem - nastroszył się chłopak.

źródło: NKJP: Iwona Surmik: Smoczy pakt, 2003

Składnia

bez ograniczeń + nastroszyć się +
(MOWA WPROST)

4. włosy

Definicja

zacząć stać, wystawać sztywno, odstając od jakiejś powierzchni

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Cytaty

Brwi nastroszyły się i wyglądały jak przyklejone źdźbła zeszłorocznej trawy.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Rosyjski kochanek, 1996

[...] rozdmuchała włosy na twarzy chłopca tak, że nastroszyły się buńczucznie.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Naznaczeni błękitem Kamień na szczycie Kroniki Drugiego Kręgu Księga I cz 2, 2005

Data ostatniej modyfikacji: 16.03.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj