Chronologizacja
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | organiczny |
organiczny |
organiczny |
organiczne |
organiczna |
| D. | organicznego |
organicznego |
organicznego |
organicznego |
organicznej |
| C. | organicznemu |
organicznemu |
organicznemu |
organicznemu |
organicznej |
| B. | organicznego |
organicznego |
organiczny |
organiczne |
organiczną |
| N. | organicznym |
organicznym |
organicznym |
organicznym |
organiczną |
| Ms. | organicznym |
organicznym |
organicznym |
organicznym |
organicznej |
| W. | organiczny |
organiczny |
organiczny |
organiczne |
organiczna |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | organiczni |
organiczni |
organiczne |
organiczne |
| D. | organicznych |
organicznych |
organicznych |
organicznych |
| C. | organicznym |
organicznym |
organicznym |
organicznym |
| B. | organicznych |
organicznych |
organicznych |
organiczne |
| N. | organicznymi |
organicznymi |
organicznymi |
organicznymi |
| Ms. | organicznych |
organicznych |
organicznych |
organicznych |
| W. | organiczni |
organiczni |
organiczne |
organiczne |
Pochodzenie
fr. organique
z łac. organicus 'mechaniczny, instrumentalny'
Pierwotnym źródłem jest gr. organikós 'organiczny'
1. świat
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt
Połączenia
- świat organiczny; życie organiczne; formy; uszkodzenia, wady, zaburzenia, zmiany organiczne; coś pochodzenia organicznego
Cytaty
|
Podobną drogą szedł J.F. Blumenbach (1752-1848), który rozwinął teorię, że czynnikiem powodującym powstanie i rozwój organizmu jest „popęd kształtowania” [...], rodzaj czynnika energetycznego, dzięki któremu z substancji nieuorganizowanej formują się twory organiczne [...]. źródło: NKJP: Ryszard Panasiuk: Filozofia: historia i współczesność : studia, odczyty, eseje, 2001 |
|
|
Rozwój ten obejmował, według teorii Kartezjusza, nie tylko ciała niebieskie, ale również ziemie i związane z nią życie organiczne, łącznie z rozwojem człowieka. źródło: NKJP: Daniel Olszewski: Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, 1996 |
|
|
Obniżenie krytycyzmu i radosny, beztroski nastrój (moria) zdarzają się w zespołach organicznych, w których przede wszystkim ta część kory mózgowej jest uszkodzona. źródło: KJ PWN: Antoni Kępiński: Melancholia, 1974 |
|
|
Placebo występuje w dwojakiej sytuacji: zaaranżowanej w celu leczenia zaburzeń dowolnej funkcji organicznej lub psychicznej (stosowane najczęściej, by odciążyć organizm od ubocznych działań farmakologicznych). źródło: KJ PWN: Tadeusz Kasperski, Jan Fenczyn: Podręcznik odnowy psychosomatycznej, 1996 |
|
|
Wszelkie istoty organiczne oraz ciała nieorganiczne jak również wszelkie zjawiska fizyczne, fizjologiczne, psychologiczne i społeczne są kombinacją tych dwóch czynników: jin i jang, w różnych proporcjach [...]. źródło: NKJP: Stanisław Olko: Makrobiotyka w polskiej kuchni czyli powrót do dawnego naturalnego sposobu odzywiania, 1993 |
Składnia
|
+ | organiczny | + |
|
| szyk: neutralny | ||||
2. nawóz
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii
Połączenia
- materiał, nawóz, rozpuszczalnik; przemysł, recykling organiczny; frakcja, masa, materia, substancja; powłoka, warstwa; synteza organiczna; nawożenie; spoiwo organiczne; cząstki, części, składniki; gleby, grunty; barwniki, kwasy, odczynniki, wypełniacze, związki; odpadki, odpady, resztki, szczątki, zanieczyszczenia; organiczne
Cytaty
|
Gleba powinna zawierać sporo substancji organicznej, której obecność wpływa z jednej strony na dobre odżywianie roślin, a z drugiej - na lepsze nagrzewanie się gleby. źródło: NKJP: Pieprz Kolumba, Dziennik Polski - Dom, 2002-05-22 |
|
|
Wbrew potocznym wyobrażeniom rejony rozciągające się poza Układem Słonecznym nie są kosmicznym pustkowiem. Naukowcy spodziewają się znaleźć tam ślady materii organicznej. źródło: KJ PWN: Przekrój, 2001 |
|
|
Kwiat lipy zawiera roślinne garbniki, kwasy organiczne (np. niewielką ilość kwasu jabłkowego i winowego) oraz witaminę E. źródło: KJ PWN: Druki ulotne, reklamy medyczne, 1994 |
|
|
Dla piwonii najlepsze są nawozy organiczne, np. kompost lub dobrze przefermentowany obornik [...]. źródło: KJ PWN: Kwietnik, 1995 |
|
|
Liczne zanieczyszczenia organiczne są naturalnymi składnikami surowców. źródło: KJ PWN: Joanna Kośmider, Barbara Mazur-Chrzanowska, Bartosz Wyszyński: Odory, 2002 |
Składnia
|
|
+ | organiczny | + |
|
| szyk: neutralny | ||||
3. całość
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- rozwój; statut organiczny; całość, część, jedność; synteza; teoria; ustawa; więź organiczna; działania, formy organiczne
- w sposób organiczny
Cytaty
|
Na scenie przeważały widowiska obrzędowe, co dowodzi, że zespoły wiejskie najlepiej czują się w tym repertuarze, ponieważ folklor jest organiczną całością kultury chłopskiej. źródło: KJ PWN: Tygodnik Podhalański, 1999 |
|
|
[...] jeśli duchowieństwo katolickie jest stanem w Rzeczypospolitej, i to stanem pierwszym, w takim razie istnienie jakiegokolwiek innego wyznania to uzurpacja zagrażająca organicznej całości państwa. źródło: KJ PWN: Jerzy Ziomek: Renesans, 1995 |
|
|
[...] między komitetami samorządu a ogniwami FJN występuje powiązanie organiczne: komitety osiedlowe i obwodowe samorządu mieszkańców działają jako najniższe ogniwa ruchu w mieście, a wiejskie komitety FJN działają jako jedna z trzech instytucji samorządu mieszkańców na terenie sołectwa. źródło: KJ PWN: Kultura i Społeczeństwo, prasa, 1977 |
|
|
A krok trzeba zrobić, bo pierwotną organiczną cechą naszej natury jest ruch, bo bezruch jest śmiercią [...]. źródło: KJ PWN: Krystian Lupa: Podglądanie, 2003 |
|
|
Wymieńmy podstawowe składniki baletu: wysoki stopień skomplikowania, ponieważ współdziała tu w sposób „organiczny”, konieczny wiele czynników [...]. źródło: KJ PWN: Maria Gołaszewska: Estetyka pięciu zmysłów, 1996 |
Składnia
|
|
+ | organiczny | + |
|
| szyk: neutralny | ||||
4. wstręt
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Połączenia
- organiczny wstręt, organiczna niechęć, nienawiść
Cytaty
|
[...] ma rację publicysta prawicowy Tomasz Wołek (który przyznaje się do organicznej niechęci do lewicy i z którym często się nie zgadzam), kiedy pisze: „Pragmatyzm często okazywał się pospolitym cynizmem, doświadczenie - zjełczałą rutyną, a dyscyplina - klikową, quasi mafijną solidarnością [...]. źródło: NKJP: Daniel Passent: Wesołe prosektorium, Poltityka, 2005-10-08 |
|
|
Anglosasi mają organiczny wstręt do skrajności. źródło: NKJP: Zmierzch WASPS, Kultura (Paryż), 1964 |
|
|
Każda zapowiedź, czy przeczytany tekst były zwycięstwem Zbyszka nad organiczną, chroniczną tremą, która nękała go przez całe życie radiowe, czyli do późnych lat sześćdziesiątych. źródło: NKJP: Jeremi Przybora: Przymknięte oko opaczności, 1995 |
|
|
Wśród Rosjan nie ma organicznej nienawiści do Zachodu - zapewniał zagranicznych dziennikarzy Łukin, były ambasador Rosji w Waszyngtonie. źródło: NKJP: Bartosz Węglarczyk: Rosyjska polityka zagraniczna według demokraty, Gazeta Wyborcza, 1995-12-15 |
5. produkt
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy
Połączenia
- produkt organiczny; organiczna żywność; organiczne jedzenie
Cytaty
|
Radzą, żeby jeść jak najmniej cukru, glukozy, bo żywi komórki rakowe. Tylko organiczne jedzenie i ogromne ilości witaminy C, najlepiej dożylnie. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Lewa, wspomnienie prawej, 2003 |
|
|
Gdyby Polska kładła nacisk na organiczną żywność , jej rolnictwo byłoby dużą konkurencją dla rolnictwa unijnego - pełnego chemii, niehumanitarnej hodowli zwierząt, osłabionego przez chorobę wściekłych krów (BSE). źródło: NKJP: Szanse i zagrożenia dla rolnictwa ekologicznego w Polsce, Marcin Wawrzyn, 2002-01-01 |
|
|
Gdyby większość matek kupowała organiczne produkty , sama gotowałaby posiłki i jadła je razem z dziećmi przy stole, to zdrowie narodu, środowisko, nasza lokalna gospodarka i nasze dzieci odniosłyby ogromne korzyści. źródło: NKJP: Anna Melchior: Matki nie noszą kostiumów. Jak uczynić macierzyństwo pasją?, 2009 |