UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

samotrzeć

Chronologizacja

1397, SStp

Odmiana

część mowy: przysłówek

Pochodzenie

Zob. sam I
Zob. trzeci I

Forma, dzisiaj interpretowana jako przysłówkowa, jest dawną tzw. krótką formą M. lp. r. m. przymiotnika samotrzeci.

1. w trzy osoby

Definicja

daw. 
tak, że osoba, o której się mówi, jest jedną z (tylko) trzech, które wykonują daną czynność

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

[...] stanęło na tym, że wyruszę potajemnie do legnickiego księstwa samotrzeć, jedynie w towarzystwie mych sług, Fiodora i Witenesa [...].

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

Gdy dotarłem tam samotrzeć z krakowskimi przyjaciółmi, już od progu, [...] rozpoznany został ulubieniec sztuk dziennikarskich, Staszek Mancewicz. Po krótkiej nitce do kłębka zdemaskowano autora podwawelskiego „Jadłem w...” , Bobka Makłowicza. Tylko ja pozostałem anonimowy [...]

źródło: NKJP: Piotr Bikont: Między panem, chłopem a kontrabasistą, 1996-01-05

2. samotnie

Definicja

książk.  kwestion. 
będąc zupełnie samemu w jakiejś sytuacji, jakimś miejscu lub czasie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  samojeden II, samojednie, samotnie, samowtór, w pojedynkę

Cytaty

Papillon„ jest opowieścią przegadaną i kokieteryjną. Autor nade wszystko spragniony jest podziwu i współczucia, chce być uznany za bohatera, który przez wiele lat przeciwstawiał się samotrzeć całemu nieomal złu świata.

źródło: NKJP: Helena Zaworska: Papillon: ucieczka z Wysp Zbawienia, Gazeta Wyborcza, 1994-03-23

Uświadomiliśmy wszakże, że są problemy europejskie, zwłaszcza dotyczące Europy Wschodniej, których bez Polski dyskutować i rozwiązywać zdecydowanie się nie da, a Polski wyizolować i ominąć nie sposób. Sami też, samotrzeć, za wiele zdziałać nie możemy.

źródło: NKJP: Piotr A. Świtalski: Niecierpliwość świata uwagi o polityce międzynarodowej czasu globalizacji, 2008

Informacja normatywna

Użycie wyrazu w tym znaczeniu jest krytykowane jako niezgodne ze znaczeniem etymologicznym.

Data ostatniej modyfikacji: 29.04.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj