Chronologizacja
Inne znaczenie: 'ganek, krużganek'
1. w kościele
Definicja
Pochodzenie
łac. ambitus 'okrążenie, obwód'
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół miejsca i instytucje związane z religią i kościołem
Relacje znaczeniowe
synonimy: | obejście |
Połączenia
- ambit katedralny
- ambit katedry
- katedra, prezbiterium z ambitem
Cytaty
Katedra jest obecnie budowlą gotycką, trójnawową, z ambitem, otoczoną wieńcem kaplic. źródło: NKJP: Karol Pomeranek: Gniezno z lotu ptaka, Gazeta Poznańska, 2003-06-25 |
|
Renowacji doczekają się także portale prezbiterium, portale prowadzące do kaplic, znajdujące się w nawach bocznych, ambicie i w ścianie zachodniej [...]. źródło: NKJP: Elwira Humeniuk: Unijne pieniądze na remont świątyń. Nowy blask katedry, Polska Głos Wielkopolski, 2006-02-16 |
|
Z tego okresu pochodzi prezbiterium, które zachowało się z wyjątkiem sklepienia, części ściany i jednego z filarów. Zachowały się także latarnie zbudowane nad wielkim ołtarzem oraz po obu stronach ambitu. źródło: NKJP: Zygmunt Rola: Tajemnice Ostrowa Tumskiego, 2000 |
|
Klęczę w ambicie katedry, patrzę: na prawo grobowiec Władysława Łokietka, z lewej strony piękny krucyfiks św. Jadwigi Królowej i jej relikwie. Przy nawach bocznych i ambicie kaplice biskupów krakowskich otaczają katedrę wieńcem. źródło: NKJP: Wiktor Zin: Sztuka patrzenia, Gazeta Krakowska, 2005-08-27 |
|
W roku 1391 z woli Jadwigi powstała altaria pod wezwaniem św. Anny […]. W następnym roku ufundowała w katedrze altarię pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Panny Marii, przy ołtarzu umieszczonym w północnym ramieniu ambitu katedralnego. źródło: NKJP: Dary królowej Jadwigi, Dziennik Polski, 2002-07-13 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | ambit |
ambity |
|
D. | ambitu |
ambitów |
|
C. | ambitowi |
ambitom |
|
B. | ambit |
ambity |
|
N. | ambitem |
ambitami |
|
Ms. | ambicie |
ambitach |
|
W. | ambicie |
ambity |
2. ambicja
Definicja
Pochodzenie
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Relacje znaczeniowe
synonimy: | ambicja |
Cytaty
Siedział w nim diabelski ambit, nie mógł wybaczyć, że wnuczka poszła za mnie, a nie za księgowego. źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997 |
|
Jak nas nadało na taki wóz, to z honorem trzeba już na nim jechać, z ambitem, z jak mówią po miastach - z godnością. źródło: Józef Morton: Dzieła zebrane, 1979 (books.google.pl) |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | ambit |
ambity |
|
D. | ambitu |
ambitów |
|
C. | ambitowi |
ambitom |
|
B. | ambit |
ambity |
|
N. | ambitem |
ambitami |
|
Ms. | ambicie |
ambitach |
|
W. | ambicie |
ambity |
Inne uwagi
Zwykle lp