Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
poranię się |
poranimy się |
|||
| 2 os. |
poranisz się |
poranicie się |
|||
| 3 os. |
porani się |
poranią się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
poraniłem się +(e)m się poranił |
poraniłam się +(e)m się poraniła |
poraniłom się +(e)m się poraniło |
poraniliśmy się +(e)śmy się poranili |
poraniłyśmy się +(e)śmy się poraniły |
| 2 os. |
poraniłeś się +(e)ś się poranił |
poraniłaś się +(e)ś się poraniła |
poraniłoś się +(e)ś się poraniło |
poraniliście się +(e)ście się poranili |
poraniłyście się +(e)ście się poraniły |
| 3 os. |
poranił się |
poraniła się |
poraniło się |
poranili się |
poraniły się |
bezosobnik: poraniono się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
porańmy się |
|
| 2 os. |
porań się |
porańcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
poraniłbym się bym się poranił |
poraniłabym się bym się poraniła |
poraniłobym się bym się poraniło |
poranilibyśmy się byśmy się poranili |
poraniłybyśmy się byśmy się poraniły |
| 2 os. |
poraniłbyś się byś się poranił |
poraniłabyś się byś się poraniła |
poraniłobyś się byś się poraniło |
poranilibyście się byście się poranili |
poraniłybyście się byście się poraniły |
| 3 os. |
poraniłby się by się poranił |
poraniłaby się by się poraniła |
poraniłoby się by się poraniło |
poraniliby się by się poranili |
poraniłyby się by się poraniły |
bezosobnik: poraniono by się
bezokolicznik: poranić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
poraniwszy się
gerundium: poranienie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | poranienie się |
poranienia się |
| D. | poranienia się |
poranień się |
| C. | poranieniu się |
poranieniom się |
| B. | poranienie się |
poranienia się |
| N. | poranieniem się |
poranieniami się |
| Ms. | poranieniu się |
poranieniach się |
| W. | poranienie się |
poranienia się |
Pochodzenie
Zob. rana
1. zadać sobie wiele ran
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
Cytaty
|
Ekspedientka poraniła się cyrklem, żeby upozorować groźny napad źródło: NKJP: Agnieszka Bielawska: Nie było napadu, Gazeta Wrocławska, 2003-04-08 |
|
|
Złapała kawałek lustra i poraniła się, zanim udało mi się wytrącić go z jej ręki. źródło: NKJP: Tomek Tryzna: Idź kochaj i niech ci nie pomoże żadna na ziemi rzecz, 2010 |
Składnia
|
+ | poranić się | + |
(CZYM)
|
2. zadać wzajemnie wiele ran
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Cytaty
|
Jak ustalili policjanci, mężczyźni wzajemnie poranili się kuchennym nożem. źródło: Internet: zabrze.naszemiasto.pl |
|
|
Rozdymki są agresywne i mają ostre zęby, dlatego rybom będącym w niewoli często zaszywa się pyszczki, aby nie poraniły się nawzajem. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Dla uniknięcia wzajemnego poranienia się nie należy karmić piranii żywymi rybami, zaś ilość podawanych kawałków winna być większa niż liczba pielęgnowanych ryb. źródło: NKJP: Internet |
Składnia
| Rzpl | + | poranić się | + |
(CZYM)
|
3. pokaleczyć się
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | pociąć się, porozcinać się |
Cytaty
|
Oto bowiem kiedy Diana poraniła się ząbkowanym nożem do krojenia cytryn, „mimo że krwawiła, jej mąż z pełną premedytacją udawał, że tego nie widzi” . źródło: NKJP: Michał Ogórek: Obiad księcia z ogórkiem, Gazeta Wyborcza, 1993-06-11 |
|
|
O 17. dziecko poraniło się szklanką, cięcie pod okiem długości 4 cm. źródło: NKJP: Magdalena Grochowska: Trzy złote za HIV, Gazeta Wyborcza, 1997-04-09 |
|
|
- Przemytnicy, by utrudnić wykrycie kontrabandy, owinęli towar drutami kolczastymi - [...]. - Nic to nie pomogło, celnicy - wbrew intencjom przemytników - nie poranili się, znaleźli natomiast około 15 tys. paczek papierosów i 100 litrów wódki. źródło: NKJP: (ap): Papierosy w kolczatce, Dziennik Bałtycki, 2011 |
|
|
Rzuciła nam przez okno swojego trzyletniego syna. Poranił się, ale żyje, jest teraz w szpitalu. źródło: NKJP: Weronika Kostyrko: Zdemolowane miasto Solingen, Gazeta Wyborcza, 1993-06-01 |
|
|
Ptak najprawdopodobniej poranił się, zawadzając o druty, i ze złamanym skrzydłem nie mógł kontynuować podróży. źródło: NKJP: ps: Pomoc dla czapli, Dziennik Łódzki, 2003-08-13 |
Składnia
|
+ | poranić się | + |
(CZYM)
|
4. uczuciowo
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Cytaty
|
– Nie możecie żyć dalej, gdyż poraniliście się tak bardzo w walce o to, kto ma lepszą metodę na mnie? źródło: NKJP: Kuba Jabłoński: Rozwód. Jak go przeżyć?, 2000 |
|
|
Wiele razy zawiedli się na sobie, swoim współmałżonku, dzieciach. Poranili się i pogubili i nie wierzą już we własne siły. źródło: Internet: Mateusz Kujawski: Rekolekcje blisko Boga, Niedziela. Tygodnik Katolicki, 2007 |
Składnia
| Rzpl | + | poranić się | + |
|