UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

poranić się

Chronologizacja

1522, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. poranię się
poranimy się
2 os. poranisz się
poranicie się
3 os. porani się
poranią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poraniłem się
+(e)m się poranił
poraniłam się
+(e)m się poraniła
poraniłom się
+(e)m się poraniło
poraniliśmy się
+(e)śmy się poranili
poraniłyśmy się
+(e)śmy się poraniły
2 os. poraniłeś się
+(e)ś się poranił
poraniłaś się
+(e)ś się poraniła
poraniłoś się
+(e)ś się poraniło
poraniliście się
+(e)ście się poranili
poraniłyście się
+(e)ście się poraniły
3 os. poranił się
poraniła się
poraniło się
poranili się
poraniły się

bezosobnik: poraniono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. porańmy się
2 os. porań się
porańcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poraniłbym się
bym się poranił
poraniłabym się
bym się poraniła
poraniłobym się
bym się poraniło
poranilibyśmy się
byśmy się poranili
poraniłybyśmy się
byśmy się poraniły
2 os. poraniłbyś się
byś się poranił
poraniłabyś się
byś się poraniła
poraniłobyś się
byś się poraniło
poranilibyście się
byście się poranili
poraniłybyście się
byście się poraniły
3 os. poraniłby się
by się poranił
poraniłaby się
by się poraniła
poraniłoby się
by się poraniło
poraniliby się
by się poranili
poraniłyby się
by się poraniły

bezosobnik: poraniono by się

bezokolicznik: poranić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni:

poraniwszy się

gerundium: poranienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. poranienie się
poranienia się
D. poranienia się
poranień się
C. poranieniu się
poranieniom się
B. poranienie się
poranienia się
N. poranieniem się
poranieniami się
Ms. poranieniu się
poranieniach się
W. poranienie się
poranienia się

Pochodzenie

Zob. rana

1. zadać sobie wiele ran

Definicja

zadać sobie wiele ran

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Cytaty

Ekspedientka poraniła się cyrklem, żeby upozorować groźny napad

źródło: NKJP: Agnieszka Bielawska: Nie było napadu, Gazeta Wrocławska, 2003-04-08

Złapała kawałek lustra i poraniła się, zanim udało mi się wytrącić go z jej ręki.

źródło: NKJP: Tomek Tryzna: Idź kochaj i niech ci nie pomoże żadna na ziemi rzecz, 2010

Składnia

bez ograniczeń + poranić się +
(CZYM)

2. zadać wzajemnie wiele ran

Definicja

zadać sobie wzajemnie wiele ran

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Cytaty

Jak ustalili policjanci, mężczyźni wzajemnie poranili się kuchennym nożem.

źródło: Internet: zabrze.naszemiasto.pl

Rozdymki są agresywne i mają ostre zęby, dlatego rybom będącym w niewoli często zaszywa się pyszczki, aby nie poraniły się nawzajem.

źródło: NKJP: Internet

Dla uniknięcia wzajemnego poranienia się nie należy karmić piranii żywymi rybami, zaś ilość podawanych kawałków winna być większa niż liczba pielęgnowanych ryb.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

Rzpl + poranić się +
(CZYM)

3. pokaleczyć się

Definicja

odnieść wiele ran przez kontakt z ostrym przedmiotem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pociąć się, porozcinać się

Cytaty

Oto bowiem kiedy Diana poraniła się ząbkowanym nożem do krojenia cytryn, „mimo że krwawiła, jej mąż z pełną premedytacją udawał, że tego nie widzi” .

źródło: NKJP: Michał Ogórek: Obiad księcia z ogórkiem, Gazeta Wyborcza, 1993-06-11

O 17. dziecko poraniło się szklanką, cięcie pod okiem długości 4 cm.

źródło: NKJP: Magdalena Grochowska: Trzy złote za HIV, Gazeta Wyborcza, 1997-04-09

- Przemytnicy, by utrudnić wykrycie kontrabandy, owinęli towar drutami kolczastymi - [...]. - Nic to nie pomogło, celnicy - wbrew intencjom przemytników - nie poranili się, znaleźli natomiast około 15 tys. paczek papierosów i 100 litrów wódki.

źródło: NKJP: (ap): Papierosy w kolczatce, Dziennik Bałtycki, 2011

Rzuciła nam przez okno swojego trzyletniego syna. Poranił się, ale żyje, jest teraz w szpitalu.

źródło: NKJP: Weronika Kostyrko: Zdemolowane miasto Solingen, Gazeta Wyborcza, 1993-06-01

Ptak najprawdopodobniej poranił się, zawadzając o druty, i ze złamanym skrzydłem nie mógł kontynuować podróży.

źródło: NKJP: ps: Pomoc dla czapli, Dziennik Łódzki, 2003-08-13

Składnia

bez ograniczeń + poranić się +
(CZYM)

4. uczuciowo

Definicja

wielokrotnie sprawić sobie wzajemnie przykrość

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

– Nie możecie żyć dalej, gdyż poraniliście się tak bardzo w walce o to, kto ma lepszą metodę na mnie?

źródło: NKJP: Kuba Jabłoński: Rozwód. Jak go przeżyć?, 2000

Wiele razy zawiedli się na sobie, swoim współmałżonku, dzieciach. Poranili się i pogubili i nie wierzą już we własne siły.

źródło: Internet: Mateusz Kujawski: Rekolekcje blisko Boga, Niedziela. Tygodnik Katolicki, 2007

Składnia

Rzpl + poranić się + bez ograniczeń
Data ostatniej modyfikacji: 03.07.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj