UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

gasnąć

Chronologizacja

SStp, SPXVI, SKN, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. gasić

1. ogień

Definicja

przestawać się palić

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

Połączenia

ogień, płomień, płomyk, pożar, zapałka gaśnie

Cytaty

Płomień gaśnie. Rozprężony gaz paruje, nim cokolwiek zdołało zapalić się od niego.

źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Czeluść, 1997

[...] podawał Klossowi ogień, ale czynił to bardzo niezręcznie, zapałki gasły, rzucał je na chodnik.

źródło: NKJP: Zbigniew Safjan, Andrzej Szypulski: Stawka większa niż życie, 1967

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	gasnę	gaśniemy
2 os.	gaśniesz	gaśniecie
3 os.	gaśnie	gasną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gasłem +(e)m gasł	gasłam +(e)m gasła	gasłom +(e)m gasło	gaśliśmy +(e)śmy gaśli	gasłyśmy +(e)śmy gasły
2 os.	gasłeś +(e)ś gasł	gasłaś +(e)ś gasła	gasłoś +(e)ś gasło	gaśliście +(e)ście gaśli	gasłyście +(e)ście gasły
3 os.	gasł	gasła	gasło	gaśli	gasły

bezosobnik: gaśnięto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę gasł będę gasnąć	będę gasła będę gasnąć	będę gasło będę gasnąć	będziemy gaśli będziemy gasnąć	będziemy gasły będziemy gasnąć
2 os.	będziesz gasł będziesz gasnąć	będziesz gasła będziesz gasnąć	będziesz gasło będziesz gasnąć	będziecie gaśli będziecie gasnąć	będziecie gasły będziecie gasnąć
3 os.	będzie gasł będzie gasnąć	będzie gasła będzie gasnąć	będzie gasło będzie gasnąć	będą gaśli będą gasnąć	będą gasły będą gasnąć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		gaśnijmy
2 os.	gaśnij	gaśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gasłbym bym gasł	gasłabym bym gasła	gasłobym bym gasło	gaślibyśmy byśmy gaśli	gasłybyśmy byśmy gasły
2 os.	gasłbyś byś gasł	gasłabyś byś gasła	gasłobyś byś gasło	gaślibyście byście gaśli	gasłybyście byście gasły
3 os.	gasłby by gasł	gasłaby by gasła	gasłoby by gasło	gaśliby by gaśli	gasłyby by gasły

bezosobnik: gaśnięto by

bezokolicznik: gasnąć

imiesłów przysłówkowy współczesny: gasnąc

gerundium: gaśnięcie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	gaśnięcie	gaśnięcia
D.	gaśnięcia	gaśnięć
C.	gaśnięciu	gaśnięciom
B.	gaśnięcie	gaśnięcia
N.	gaśnięciem	gaśnięciami
Ms.	gaśnięciu	gaśnięciach
W.	gaśnięcie	gaśnięcia

imiesłów przymiotnikowy czynny: gasnący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	gasnący	gasnący	gasnący	gasnące	gasnąca
D.	gasnącego	gasnącego	gasnącego	gasnącego	gasnącej
C.	gasnącemu	gasnącemu	gasnącemu	gasnącemu	gasnącej
B.	gasnącego	gasnącego	gasnący	gasnące	gasnącą
N.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącą
Ms.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	gasnący	gasnący	gasnące	gasnące
D.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnących
C.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym
B.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnące
N.	gasnącymi	gasnącymi	gasnącymi	gasnącymi
Ms.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnących

odpowiednik aspektowy: zgasnąć

2. światło

Definicja

przestawać się świecić

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zgaszać się

Połączenia

dioda, lampa, latarka, reflektor, światło gaśnie

Cytaty

Punktowy reflektor gaśnie, jednocześnie szybko rozjaśnia się scena.

źródło: NKJP: Cezary Michalski: Siła odpychania, 2002

Na pewno przyczyną tego, że lampy gasną, nie jest awaria kabla.

źródło: NKJP: Lampy, które gasną: Dziennik Polski, 2003-02-18

Wracajmy – radzi Rysio nie swoim głosem. Latarka gaśnie.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Rebelia, 2007

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	gasnę	gaśniemy
2 os.	gaśniesz	gaśniecie
3 os.	gaśnie	gasną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gasłem +(e)m gasł	gasłam +(e)m gasła	gasłom +(e)m gasło	gaśliśmy +(e)śmy gaśli	gasłyśmy +(e)śmy gasły
2 os.	gasłeś +(e)ś gasł	gasłaś +(e)ś gasła	gasłoś +(e)ś gasło	gaśliście +(e)ście gaśli	gasłyście +(e)ście gasły
3 os.	gasł	gasła	gasło	gaśli	gasły

bezosobnik: gaśnięto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę gasł będę gasnąć	będę gasła będę gasnąć	będę gasło będę gasnąć	będziemy gaśli będziemy gasnąć	będziemy gasły będziemy gasnąć
2 os.	będziesz gasł będziesz gasnąć	będziesz gasła będziesz gasnąć	będziesz gasło będziesz gasnąć	będziecie gaśli będziecie gasnąć	będziecie gasły będziecie gasnąć
3 os.	będzie gasł będzie gasnąć	będzie gasła będzie gasnąć	będzie gasło będzie gasnąć	będą gaśli będą gasnąć	będą gasły będą gasnąć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		gaśnijmy
2 os.	gaśnij	gaśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gasłbym bym gasł	gasłabym bym gasła	gasłobym bym gasło	gaślibyśmy byśmy gaśli	gasłybyśmy byśmy gasły
2 os.	gasłbyś byś gasł	gasłabyś byś gasła	gasłobyś byś gasło	gaślibyście byście gaśli	gasłybyście byście gasły
3 os.	gasłby by gasł	gasłaby by gasła	gasłoby by gasło	gaśliby by gaśli	gasłyby by gasły

bezosobnik: gaśnięto by

bezokolicznik: gasnąć

imiesłów przysłówkowy współczesny: gasnąc

gerundium: gaśnięcie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	gaśnięcie	gaśnięcia
D.	gaśnięcia	gaśnięć
C.	gaśnięciu	gaśnięciom
B.	gaśnięcie	gaśnięcia
N.	gaśnięciem	gaśnięciami
Ms.	gaśnięciu	gaśnięciach
W.	gaśnięcie	gaśnięcia

imiesłów przymiotnikowy czynny: gasnący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	gasnący	gasnący	gasnący	gasnące	gasnąca
D.	gasnącego	gasnącego	gasnącego	gasnącego	gasnącej
C.	gasnącemu	gasnącemu	gasnącemu	gasnącemu	gasnącej
B.	gasnącego	gasnącego	gasnący	gasnące	gasnącą
N.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącą
Ms.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	gasnący	gasnący	gasnące	gasnące
D.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnących
C.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym
B.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnące
N.	gasnącymi	gasnącymi	gasnącymi	gasnącymi
Ms.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnących

odpowiednik aspektowy: zgasnąć

3. silnik

Definicja

przestawać działać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wyłączać się

Połączenia

auto, silnik gaśnie

Cytaty

Po zatrzymaniu (np. pod czerwonymi światłami) silnik gaśnie.

źródło: NKJP: Andrzej Kublik: Motowieści, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1993-06-18

Wyobraźmy sobie, że w trakcie manewru wyprzedzania my naciskamy pedał gazu, a auto gaśnie ...

źródło: NKJP: Artur Zacharzewski: Nie tankuj gazu byle gdzie, Nowiny, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	gasnę	gaśniemy
2 os.	gaśniesz	gaśniecie
3 os.	gaśnie	gasną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gasłem +(e)m gasł	gasłam +(e)m gasła	gasłom +(e)m gasło	gaśliśmy +(e)śmy gaśli	gasłyśmy +(e)śmy gasły
2 os.	gasłeś +(e)ś gasł	gasłaś +(e)ś gasła	gasłoś +(e)ś gasło	gaśliście +(e)ście gaśli	gasłyście +(e)ście gasły
3 os.	gasł	gasła	gasło	gaśli	gasły

bezosobnik: gaśnięto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę gasł będę gasnąć	będę gasła będę gasnąć	będę gasło będę gasnąć	będziemy gaśli będziemy gasnąć	będziemy gasły będziemy gasnąć
2 os.	będziesz gasł będziesz gasnąć	będziesz gasła będziesz gasnąć	będziesz gasło będziesz gasnąć	będziecie gaśli będziecie gasnąć	będziecie gasły będziecie gasnąć
3 os.	będzie gasł będzie gasnąć	będzie gasła będzie gasnąć	będzie gasło będzie gasnąć	będą gaśli będą gasnąć	będą gasły będą gasnąć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		gaśnijmy
2 os.	gaśnij	gaśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gasłbym bym gasł	gasłabym bym gasła	gasłobym bym gasło	gaślibyśmy byśmy gaśli	gasłybyśmy byśmy gasły
2 os.	gasłbyś byś gasł	gasłabyś byś gasła	gasłobyś byś gasło	gaślibyście byście gaśli	gasłybyście byście gasły
3 os.	gasłby by gasł	gasłaby by gasła	gasłoby by gasło	gaśliby by gaśli	gasłyby by gasły

bezosobnik: gaśnięto by

bezokolicznik: gasnąć

imiesłów przysłówkowy współczesny: gasnąc

gerundium: gaśnięcie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	gaśnięcie	gaśnięcia
D.	gaśnięcia	gaśnięć
C.	gaśnięciu	gaśnięciom
B.	gaśnięcie	gaśnięcia
N.	gaśnięciem	gaśnięciami
Ms.	gaśnięciu	gaśnięciach
W.	gaśnięcie	gaśnięcia

imiesłów przymiotnikowy czynny: gasnący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	gasnący	gasnący	gasnący	gasnące	gasnąca
D.	gasnącego	gasnącego	gasnącego	gasnącego	gasnącej
C.	gasnącemu	gasnącemu	gasnącemu	gasnącemu	gasnącej
B.	gasnącego	gasnącego	gasnący	gasnące	gasnącą
N.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącą
Ms.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	gasnący	gasnący	gasnące	gasnące
D.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnących
C.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym
B.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnące
N.	gasnącymi	gasnącymi	gasnącymi	gasnącymi
Ms.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnących

odpowiednik aspektowy: zgasnąć

4. blednąć

Definicja

tracić nasycenie lub blask

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

synonimy:

blaknąć, blednąć

Połączenia

zorza gaśnie; kolory gasną

Cytaty

Napełnił go [...] wyszlifowanymi, pełnymi marmurowych żyłek kamykami, których kolory gasły natychmiast po wyschnięciu [...].

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

Gdy blask gasnącej zorzy zachodniego nieba maluje na czerwono długie szeregi zakapturzonych białych postaci, przychodzi refleksja.

źródło: NKJP: Jacek Jania: Zrozumieć lodowce, 1988

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	gasnę	gaśniemy
2 os.	gaśniesz	gaśniecie
3 os.	gaśnie	gasną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gasłem +(e)m gasł	gasłam +(e)m gasła	gasłom +(e)m gasło	gaśliśmy +(e)śmy gaśli	gasłyśmy +(e)śmy gasły
2 os.	gasłeś +(e)ś gasł	gasłaś +(e)ś gasła	gasłoś +(e)ś gasło	gaśliście +(e)ście gaśli	gasłyście +(e)ście gasły
3 os.	gasł	gasła	gasło	gaśli	gasły

bezosobnik: gaśnięto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę gasł będę gasnąć	będę gasła będę gasnąć	będę gasło będę gasnąć	będziemy gaśli będziemy gasnąć	będziemy gasły będziemy gasnąć
2 os.	będziesz gasł będziesz gasnąć	będziesz gasła będziesz gasnąć	będziesz gasło będziesz gasnąć	będziecie gaśli będziecie gasnąć	będziecie gasły będziecie gasnąć
3 os.	będzie gasł będzie gasnąć	będzie gasła będzie gasnąć	będzie gasło będzie gasnąć	będą gaśli będą gasnąć	będą gasły będą gasnąć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		gaśnijmy
2 os.	gaśnij	gaśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gasłbym bym gasł	gasłabym bym gasła	gasłobym bym gasło	gaślibyśmy byśmy gaśli	gasłybyśmy byśmy gasły
2 os.	gasłbyś byś gasł	gasłabyś byś gasła	gasłobyś byś gasło	gaślibyście byście gaśli	gasłybyście byście gasły
3 os.	gasłby by gasł	gasłaby by gasła	gasłoby by gasło	gaśliby by gaśli	gasłyby by gasły

bezosobnik: gaśnięto by

bezokolicznik: gasnąć

imiesłów przysłówkowy współczesny: gasnąc

gerundium: gaśnięcie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	gaśnięcie	gaśnięcia
D.	gaśnięcia	gaśnięć
C.	gaśnięciu	gaśnięciom
B.	gaśnięcie	gaśnięcia
N.	gaśnięciem	gaśnięciami
Ms.	gaśnięciu	gaśnięciach
W.	gaśnięcie	gaśnięcia

imiesłów przymiotnikowy czynny: gasnący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	gasnący	gasnący	gasnący	gasnące	gasnąca
D.	gasnącego	gasnącego	gasnącego	gasnącego	gasnącej
C.	gasnącemu	gasnącemu	gasnącemu	gasnącemu	gasnącej
B.	gasnącego	gasnącego	gasnący	gasnące	gasnącą
N.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącą
Ms.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	gasnący	gasnący	gasnące	gasnące
D.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnących
C.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym
B.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnące
N.	gasnącymi	gasnącymi	gasnącymi	gasnącymi
Ms.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnących

odpowiednik aspektowy: zgasnąć

5. przy kimś

Definicja

tracić na wartości w porównaniu z czymś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

ktoś/coś gaśnie przy kimś/czymś

Cytaty

Chcieli ukarać go za to, że przy tym siedmiopiętrowym domu gasły oklaskiwane szlagiery modernistycznej architektury początku wieku.

źródło: NKJP: Jolanta Rękawek: Pocztówka z Barcelony, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1995-09-08

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	gasnę	gaśniemy
2 os.	gaśniesz	gaśniecie
3 os.	gaśnie	gasną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gasłem +(e)m gasł	gasłam +(e)m gasła	gasłom +(e)m gasło	gaśliśmy +(e)śmy gaśli	gasłyśmy +(e)śmy gasły
2 os.	gasłeś +(e)ś gasł	gasłaś +(e)ś gasła	gasłoś +(e)ś gasło	gaśliście +(e)ście gaśli	gasłyście +(e)ście gasły
3 os.	gasł	gasła	gasło	gaśli	gasły

bezosobnik: gaśnięto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę gasł będę gasnąć	będę gasła będę gasnąć	będę gasło będę gasnąć	będziemy gaśli będziemy gasnąć	będziemy gasły będziemy gasnąć
2 os.	będziesz gasł będziesz gasnąć	będziesz gasła będziesz gasnąć	będziesz gasło będziesz gasnąć	będziecie gaśli będziecie gasnąć	będziecie gasły będziecie gasnąć
3 os.	będzie gasł będzie gasnąć	będzie gasła będzie gasnąć	będzie gasło będzie gasnąć	będą gaśli będą gasnąć	będą gasły będą gasnąć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		gaśnijmy
2 os.	gaśnij	gaśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gasłbym bym gasł	gasłabym bym gasła	gasłobym bym gasło	gaślibyśmy byśmy gaśli	gasłybyśmy byśmy gasły
2 os.	gasłbyś byś gasł	gasłabyś byś gasła	gasłobyś byś gasło	gaślibyście byście gaśli	gasłybyście byście gasły
3 os.	gasłby by gasł	gasłaby by gasła	gasłoby by gasło	gaśliby by gaśli	gasłyby by gasły

bezosobnik: gaśnięto by

bezokolicznik: gasnąć

imiesłów przysłówkowy współczesny: gasnąc

gerundium: gaśnięcie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	gaśnięcie	gaśnięcia
D.	gaśnięcia	gaśnięć
C.	gaśnięciu	gaśnięciom
B.	gaśnięcie	gaśnięcia
N.	gaśnięciem	gaśnięciami
Ms.	gaśnięciu	gaśnięciach
W.	gaśnięcie	gaśnięcia

imiesłów przymiotnikowy czynny: gasnący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	gasnący	gasnący	gasnący	gasnące	gasnąca
D.	gasnącego	gasnącego	gasnącego	gasnącego	gasnącej
C.	gasnącemu	gasnącemu	gasnącemu	gasnącemu	gasnącej
B.	gasnącego	gasnącego	gasnący	gasnące	gasnącą
N.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącą
Ms.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	gasnący	gasnący	gasnące	gasnące
D.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnących
C.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym
B.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnące
N.	gasnącymi	gasnącymi	gasnącymi	gasnącymi
Ms.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnących

Składnia

gasnąć

przy KIM/CZYM

6. umierać

Definicja

książk.

tracić siły, przybliżając się do momentu śmierci

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

Relacje znaczeniowe

synonimy:

mrzeć, odchodzić, umierać, wykitowywać

Połączenia

cywilizacja, człowiek, życie gaśnie
gasnąć w oczach
gasnąć z dnia na dzień

Cytaty

Opadała z sił i gasła w oczach, w końcu przestała wstawać z łóżka. Wiedziała, że umiera i z trudem godziła się z losem.

źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997

Ci ludzie gasną, odchodzą, coraz ich więcej w naszej pamięci, a wtedy łatwo jest mówić o ich wielkości, o ich czynach i zasługach, ba, nawet pośmiertnie przyznawać medale, bo to niewiele kosztuje.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 13.12.2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	gasnę	gaśniemy
2 os.	gaśniesz	gaśniecie
3 os.	gaśnie	gasną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gasłem +(e)m gasł	gasłam +(e)m gasła	gasłom +(e)m gasło	gaśliśmy +(e)śmy gaśli	gasłyśmy +(e)śmy gasły
2 os.	gasłeś +(e)ś gasł	gasłaś +(e)ś gasła	gasłoś +(e)ś gasło	gaśliście +(e)ście gaśli	gasłyście +(e)ście gasły
3 os.	gasł	gasła	gasło	gaśli	gasły

bezosobnik: gaśnięto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę gasł będę gasnąć	będę gasła będę gasnąć	będę gasło będę gasnąć	będziemy gaśli będziemy gasnąć	będziemy gasły będziemy gasnąć
2 os.	będziesz gasł będziesz gasnąć	będziesz gasła będziesz gasnąć	będziesz gasło będziesz gasnąć	będziecie gaśli będziecie gasnąć	będziecie gasły będziecie gasnąć
3 os.	będzie gasł będzie gasnąć	będzie gasła będzie gasnąć	będzie gasło będzie gasnąć	będą gaśli będą gasnąć	będą gasły będą gasnąć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		gaśnijmy
2 os.	gaśnij	gaśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gasłbym bym gasł	gasłabym bym gasła	gasłobym bym gasło	gaślibyśmy byśmy gaśli	gasłybyśmy byśmy gasły
2 os.	gasłbyś byś gasł	gasłabyś byś gasła	gasłobyś byś gasło	gaślibyście byście gaśli	gasłybyście byście gasły
3 os.	gasłby by gasł	gasłaby by gasła	gasłoby by gasło	gaśliby by gaśli	gasłyby by gasły

bezosobnik: gaśnięto by

bezokolicznik: gasnąć

imiesłów przysłówkowy współczesny: gasnąc

gerundium: gaśnięcie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	gaśnięcie	gaśnięcia
D.	gaśnięcia	gaśnięć
C.	gaśnięciu	gaśnięciom
B.	gaśnięcie	gaśnięcia
N.	gaśnięciem	gaśnięciami
Ms.	gaśnięciu	gaśnięciach
W.	gaśnięcie	gaśnięcia

imiesłów przymiotnikowy czynny: gasnący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	gasnący	gasnący	gasnący	gasnące	gasnąca
D.	gasnącego	gasnącego	gasnącego	gasnącego	gasnącej
C.	gasnącemu	gasnącemu	gasnącemu	gasnącemu	gasnącej
B.	gasnącego	gasnącego	gasnący	gasnące	gasnącą
N.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącą
Ms.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	gasnący	gasnący	gasnące	gasnące
D.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnących
C.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym
B.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnące
N.	gasnącymi	gasnącymi	gasnącymi	gasnącymi
Ms.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnących

odpowiednik aspektowy: zgasnąć

7. zanikać

Definicja

książk.

stopniowo tracić intensywność aż do zaniku

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zanikać

Połączenia

entuzjazm, miłość, nadzieja, przyjaźń, radość, uczucie; wiara, zapał; bunt, wojna gaśnie; marzenia gasną
gasnąć nagle, stopniowo, szybko, uparcie

Cytaty

W Angoli trwająca od ponad 30 lat wojna gaśnie z każdym tygodniem.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Afryka - śmierć stereotypu, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1997-11-21

Choć hasło oddłużenie brzmi zachęcająco, to gdy ludzie orientują się, że oznacza ono nie tylko utratę płaskiego telewizora czy samochodu, ale również mieszkania, to entuzjazm gaśnie.

źródło: NKJP: Piotr Stasiak: Do upadłego, Polityka, 2009-01-24

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	gasnę	gaśniemy
2 os.	gaśniesz	gaśniecie
3 os.	gaśnie	gasną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gasłem +(e)m gasł	gasłam +(e)m gasła	gasłom +(e)m gasło	gaśliśmy +(e)śmy gaśli	gasłyśmy +(e)śmy gasły
2 os.	gasłeś +(e)ś gasł	gasłaś +(e)ś gasła	gasłoś +(e)ś gasło	gaśliście +(e)ście gaśli	gasłyście +(e)ście gasły
3 os.	gasł	gasła	gasło	gaśli	gasły

bezosobnik: gaśnięto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę gasł będę gasnąć	będę gasła będę gasnąć	będę gasło będę gasnąć	będziemy gaśli będziemy gasnąć	będziemy gasły będziemy gasnąć
2 os.	będziesz gasł będziesz gasnąć	będziesz gasła będziesz gasnąć	będziesz gasło będziesz gasnąć	będziecie gaśli będziecie gasnąć	będziecie gasły będziecie gasnąć
3 os.	będzie gasł będzie gasnąć	będzie gasła będzie gasnąć	będzie gasło będzie gasnąć	będą gaśli będą gasnąć	będą gasły będą gasnąć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		gaśnijmy
2 os.	gaśnij	gaśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gasłbym bym gasł	gasłabym bym gasła	gasłobym bym gasło	gaślibyśmy byśmy gaśli	gasłybyśmy byśmy gasły
2 os.	gasłbyś byś gasł	gasłabyś byś gasła	gasłobyś byś gasło	gaślibyście byście gaśli	gasłybyście byście gasły
3 os.	gasłby by gasł	gasłaby by gasła	gasłoby by gasło	gaśliby by gaśli	gasłyby by gasły

bezosobnik: gaśnięto by

bezokolicznik: gasnąć

imiesłów przysłówkowy współczesny: gasnąc

gerundium: gaśnięcie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	gaśnięcie	gaśnięcia
D.	gaśnięcia	gaśnięć
C.	gaśnięciu	gaśnięciom
B.	gaśnięcie	gaśnięcia
N.	gaśnięciem	gaśnięciami
Ms.	gaśnięciu	gaśnięciach
W.	gaśnięcie	gaśnięcia

imiesłów przymiotnikowy czynny: gasnący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	gasnący	gasnący	gasnący	gasnące	gasnąca
D.	gasnącego	gasnącego	gasnącego	gasnącego	gasnącej
C.	gasnącemu	gasnącemu	gasnącemu	gasnącemu	gasnącej
B.	gasnącego	gasnącego	gasnący	gasnące	gasnącą
N.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącą
Ms.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	gasnący	gasnący	gasnące	gasnące
D.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnących
C.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym
B.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnące
N.	gasnącymi	gasnącymi	gasnącymi	gasnącymi
Ms.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnących

odpowiednik aspektowy: zgasnąć

8. umowa

Definicja

książk.

tracić aktualność

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa regulacje prawne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wygasać

Połączenia

umowy, prawa (majątkowe) gasną

Cytaty

A takie prawa gasną z upływem lat siedemdziesięciu albo od śmierci twórcy, albo od daty pierwszego rozpowszechnienia utworu.

źródło: NKJP: Granice legalności, Enter, 2004

Jeśli przyjąć, że pierwotnie zobowiązanie z umowy pożyczki gasło wraz ze śmiercią dłużnika, pożyczkodawca ponosił gigantyczne ryzyko [...].

źródło: NKJP: Anna Pikulska-Robaszkiewicz: Lichwa w państwie i prawie republikańskiego Rzymu, 1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	gasnę	gaśniemy
2 os.	gaśniesz	gaśniecie
3 os.	gaśnie	gasną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gasłem +(e)m gasł	gasłam +(e)m gasła	gasłom +(e)m gasło	gaśliśmy +(e)śmy gaśli	gasłyśmy +(e)śmy gasły
2 os.	gasłeś +(e)ś gasł	gasłaś +(e)ś gasła	gasłoś +(e)ś gasło	gaśliście +(e)ście gaśli	gasłyście +(e)ście gasły
3 os.	gasł	gasła	gasło	gaśli	gasły

bezosobnik: gaśnięto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę gasł będę gasnąć	będę gasła będę gasnąć	będę gasło będę gasnąć	będziemy gaśli będziemy gasnąć	będziemy gasły będziemy gasnąć
2 os.	będziesz gasł będziesz gasnąć	będziesz gasła będziesz gasnąć	będziesz gasło będziesz gasnąć	będziecie gaśli będziecie gasnąć	będziecie gasły będziecie gasnąć
3 os.	będzie gasł będzie gasnąć	będzie gasła będzie gasnąć	będzie gasło będzie gasnąć	będą gaśli będą gasnąć	będą gasły będą gasnąć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		gaśnijmy
2 os.	gaśnij	gaśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gasłbym bym gasł	gasłabym bym gasła	gasłobym bym gasło	gaślibyśmy byśmy gaśli	gasłybyśmy byśmy gasły
2 os.	gasłbyś byś gasł	gasłabyś byś gasła	gasłobyś byś gasło	gaślibyście byście gaśli	gasłybyście byście gasły
3 os.	gasłby by gasł	gasłaby by gasła	gasłoby by gasło	gaśliby by gaśli	gasłyby by gasły

bezosobnik: gaśnięto by

bezokolicznik: gasnąć

imiesłów przysłówkowy współczesny: gasnąc

gerundium: gaśnięcie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	gaśnięcie	gaśnięcia
D.	gaśnięcia	gaśnięć
C.	gaśnięciu	gaśnięciom
B.	gaśnięcie	gaśnięcia
N.	gaśnięciem	gaśnięciami
Ms.	gaśnięciu	gaśnięciach
W.	gaśnięcie	gaśnięcia

imiesłów przymiotnikowy czynny: gasnący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	gasnący	gasnący	gasnący	gasnące	gasnąca
D.	gasnącego	gasnącego	gasnącego	gasnącego	gasnącej
C.	gasnącemu	gasnącemu	gasnącemu	gasnącemu	gasnącej
B.	gasnącego	gasnącego	gasnący	gasnące	gasnącą
N.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącą
Ms.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	gasnący	gasnący	gasnące	gasnące
D.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnących
C.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym
B.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnące
N.	gasnącymi	gasnącymi	gasnącymi	gasnącymi
Ms.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnących

odpowiednik aspektowy: wygasnąć

Składnia

Rz _nieżywotny

gasnąć

9. sława

Definicja

tracić wcześniejsze znaczenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Cytaty

Niejeden tata zastanawia się, dlaczego dzieci niekiedy traktują go lekceważąco, dlaczego jego ojcowski autorytet gaśnie [...].

źródło: Internet: miastozabrze.pl

Olga Boznańska przeprowadziła się do Paryża [...]. Reprezentowała Francję na światowych wystawach malarstwa u boku takich nazwisk jak Renoir, Monet czy Bonnard. Pod koniec życia jej sława powoli gasła, a głównym źródłem utrzymania była rodzinna krakowska kamienica.

źródło: Internet: gallerystore.pl/blog

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	gasnę	gaśniemy
2 os.	gaśniesz	gaśniecie
3 os.	gaśnie	gasną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gasłem +(e)m gasł	gasłam +(e)m gasła	gasłom +(e)m gasło	gaśliśmy +(e)śmy gaśli	gasłyśmy +(e)śmy gasły
2 os.	gasłeś +(e)ś gasł	gasłaś +(e)ś gasła	gasłoś +(e)ś gasło	gaśliście +(e)ście gaśli	gasłyście +(e)ście gasły
3 os.	gasł	gasła	gasło	gaśli	gasły

bezosobnik: gaśnięto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę gasł będę gasnąć	będę gasła będę gasnąć	będę gasło będę gasnąć	będziemy gaśli będziemy gasnąć	będziemy gasły będziemy gasnąć
2 os.	będziesz gasł będziesz gasnąć	będziesz gasła będziesz gasnąć	będziesz gasło będziesz gasnąć	będziecie gaśli będziecie gasnąć	będziecie gasły będziecie gasnąć
3 os.	będzie gasł będzie gasnąć	będzie gasła będzie gasnąć	będzie gasło będzie gasnąć	będą gaśli będą gasnąć	będą gasły będą gasnąć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		gaśnijmy
2 os.	gaśnij	gaśnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	gasłbym bym gasł	gasłabym bym gasła	gasłobym bym gasło	gaślibyśmy byśmy gaśli	gasłybyśmy byśmy gasły
2 os.	gasłbyś byś gasł	gasłabyś byś gasła	gasłobyś byś gasło	gaślibyście byście gaśli	gasłybyście byście gasły
3 os.	gasłby by gasł	gasłaby by gasła	gasłoby by gasło	gaśliby by gaśli	gasłyby by gasły

bezosobnik: gaśnięto by

bezokolicznik: gasnąć

imiesłów przysłówkowy współczesny: gasnąc

gerundium: gaśnięcie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	gaśnięcie	gaśnięcia
D.	gaśnięcia	gaśnięć
C.	gaśnięciu	gaśnięciom
B.	gaśnięcie	gaśnięcia
N.	gaśnięciem	gaśnięciami
Ms.	gaśnięciu	gaśnięciach
W.	gaśnięcie	gaśnięcia

imiesłów przymiotnikowy czynny: gasnący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	gasnący	gasnący	gasnący	gasnące	gasnąca
D.	gasnącego	gasnącego	gasnącego	gasnącego	gasnącej
C.	gasnącemu	gasnącemu	gasnącemu	gasnącemu	gasnącej
B.	gasnącego	gasnącego	gasnący	gasnące	gasnącą
N.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącą
Ms.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	gasnący	gasnący	gasnące	gasnące
D.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnących
C.	gasnącym	gasnącym	gasnącym	gasnącym
B.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnące
N.	gasnącymi	gasnącymi	gasnącymi	gasnącymi
Ms.	gasnących	gasnących	gasnących	gasnących

odpowiednik aspektowy: zgasnąć

Frazeologizmy

gwiazda czyjaś gaśnie

Data ostatniej modyfikacji: 17.09.2021