UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

uwarzyć

Chronologizacja

2 połowa XV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uwarzę
 uwarzymy
2 os. uwarzysz
 uwarzycie
3 os. uwarzy
 uwarzą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uwarzyłem
+(e)m uwarzył
 uwarzyłam
+(e)m uwarzyła
 uwarzyłom
+(e)m uwarzyło
 uwarzyliśmy
+(e)śmy uwarzyli
 uwarzyłyśmy
+(e)śmy uwarzyły
2 os. uwarzyłeś
+(e)ś uwarzył
 uwarzyłaś
+(e)ś uwarzyła
 uwarzyłoś
+(e)ś uwarzyło
 uwarzyliście
+(e)ście uwarzyli
 uwarzyłyście
+(e)ście uwarzyły
3 os. uwarzył
 uwarzyła
 uwarzyło
 uwarzyli
 uwarzyły

bezosobnik: uwarzono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. uwarzmy
2 os. uwarz
 uwarzcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. uwarzyłbym
bym uwarzył
 uwarzyłabym
bym uwarzyła
 uwarzyłobym
bym uwarzyło
 uwarzylibyśmy
byśmy uwarzyli
 uwarzyłybyśmy
byśmy uwarzyły
2 os. uwarzyłbyś
byś uwarzył
 uwarzyłabyś
byś uwarzyła
 uwarzyłobyś
byś uwarzyło
 uwarzylibyście
byście uwarzyli
 uwarzyłybyście
byście uwarzyły
3 os. uwarzyłby
by uwarzył
 uwarzyłaby
by uwarzyła
 uwarzyłoby
by uwarzyło
 uwarzyliby
by uwarzyli
 uwarzyłyby
by uwarzyły

bezosobnik: uwarzono by

bezokolicznik: uwarzyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: uwarzywszy

gerundium: uwarzenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: uwarzony

odpowiednik aspektowy: warzyć

Pochodzenie

Zob. warzyć

1. zupę

Definicja

przest. 
ugotować - posiłek

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ugotować

Połączenia

  • uwarzyć rosół, zupę

Cytaty

W kotle o pojemności pięciu tysięcy litrów kucharz [...] uwarzy kwaśnicę.

źródło: NKJP: Kwaśnica na Równi, Dziennik Polski, 2002-07-05

O siedemnastej wróciła z pracy matka, uwarzyła na obiad szczawiówkę i żeberka.

źródło: NKJP: Bohdan Sławiński: Królowa Tiramisu, 2008

Składnia

bez ograniczeń + uwarzyć +
CO

2. piwo

Definicja

wytworzyć produkt taki jak piwo lub ser przez poddanie jego składników działaniu podwyższonej temperatury i procesowi fermentacji

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Połączenia

  • uwarzyć piwo, ser

Cytaty

Baca pilnował, by donieść na halę święty ogień. [...] Był on podstawową ochroną. Można było dzięki niemu coś ugotować, uwarzyć nad nim ser [...].

źródło: NKJP: Wanda Then: Wołoskie korzenie magicznych obrządków, Dziennik Zachodni, 2005-05-21

Zanim uwarzyłem pijalne piwo, bywało różnie. Pierwsza warka wyszła kwaśna jakaś, tylko mnie smakowała. Inna miała w sobie tyle charakteru, że rozsadziła butelki, w których leżakowała.

źródło: NKJP: Jarosław Armatys: Piwko z szafki, Polityka, 2007-04-07

Składnia

bez ograniczeń + uwarzyć +
CO

3. sól

Definicja

wytworzyć sól przez odparowanie wody z naturalnego roztworu soli

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Połączenia

  • uwarzyć sól

Cytaty

Na gości odwiedzający Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce czekać będą atrakcje przenoszące w czasie. [...] Chętni mogą spróbować uwarzyć sól z wody solankowej albo nauczyć się czerpać papier.

źródło: Internet: krakow.naszemiasto.pl

Uczestnicy [...] mogą [...] otrzymać szczyptę świeżo uwarzonej soli.

źródło: NKJP: Zbigniew Szybiński: Pół wieku górniczego skansenu, Gazeta Krakowska, 2001-11-29

Składnia

bez ograniczeń + uwarzyć +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 07.02.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN