UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kacyk

Chronologizacja

1740, Kart XVII-XVIII

1. plemienny

Definicja

przywódca plemienny w Ameryce środkowej i Południowej, Australii lub w Afryce

Pochodzenie

niem. Kazike

z hiszp. cacique

Wyraz pochodzi z indiańskiego dialektu arawak używanego na Haiti.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa działalność polityczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

  • afrykański, plemienny kacyk

Cytaty

Wielka Brytania szukała oparcia wśród miejscowych, zwłaszcza wśród arystokracji plemiennej. Dlatego urzędnikami administracji kolonialnej zostawali synowie kacyków plemiennych.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Historia Powszechna. Wiek XIX, 2008

W dawnych czasach chłopi chcieli, pragnęli silnej, autorytarnej władzy centralnej (królewskiej, cesarskiej), ponieważ w niej upatrywali rękojmię sprawiedliwości, obrońcę przeciw samowoli, uciskowi i bezprawiu lokalnych kacyków, prowincjonalnych satrapów.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuścinski: Lapidaria IV-VI, 2008

Wpadł w ręce wojowniczego kacyka z wybrzeża, który w jeńcu dostrzegł nie tyle potencjalną ofiarę, co człowieka obdarzonego zdolnościami wojskowymi.

źródło: NKJP: Jan Gać: W ojczyźnie Majów, 2007

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. kacyk
kacykowie
ndepr
kacyki
depr
D. kacyka
kacyków
C. kacykowi
kacykom
B. kacyka
kacyków
N. kacykiem
kacykami
Ms. kacyku
kacykach
W. kacyku
kacykowie
ndepr
kacyki
depr

2. w urzędzie

Definicja

pejorat. 
lokalny przedstawiciel władzy, sprawujący ją samowolnie i arbitralnie

Pochodzenie

niem. Kazike

z hiszp. cacique

Wyraz pochodzi z indiańskiego dialektu arawak używanego na Haiti.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa działalność polityczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Połączenia

  • lokalny, miejscowy, partyjny kacyk

Cytaty

Film nosił tytuł Nóż w wodzie i został bardzo dobrze przyjęty na Zachodzie, natomiast w kraju, w którym powstał, zabroniono jego rozpowszechniania, gdyż jakiś twardogłowy partyjny kacyk stwierdził, że jest przykładem kosmopolityzmu i deformuje rzeczywistość.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Dwie Miłości, 2008

Jest psychologiem z wykształcenia, synem partyjnego syberyjskiego kacyka, po którym odziedziczył wpływy i znajomości.

źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Świetny kryminał ze społecznym zacięciem, Esensja 2009-08-21

Jestem absolutnym zwolennikiem przyspieszonych wyborów do władz terenowych i sądzę, że obóz rządzący uzyska w nich zamierzone cele. Ludność jest rozgoryczona rządami terenowych kacyków, nagromadziło się tu przez lata morze krzywd i bezprawia.

źródło: NKJP:T eodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór: rzeczy mniejsze, 1998

W końcu telefon zadzwonił, sekretarz odbył rozmowę z jakimś powiatowym kacykiem [...]

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: zdrada, 1991

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. kacyk
kacykowie
ndepr
kacyki
depr
D. kacyka
kacyków
C. kacykowi
kacykom
B. kacyka
kacyków
N. kacykiem
kacykami
Ms. kacyku
kacykach
W. kacyku
kacykowie
ndepr
kacyki
depr

3. po alkoholu

Definicja

pot. 
ekspresywnie: kac

Pochodzenie

Od: kac

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie uzależnienia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  kac

Cytaty

Kurde, znowu niedzielny kacyk, ale do roboty trzeba iść...

źródło: Internet: facebook.com

Jeśli chodzi o taki zestaw ratunkowy, to ja na kacyku zawsze jem z rana gorąca jajecznicę, piję sok z pomidorów i biorę [...] multiwitaminę + magnez, i jestem jak nowo narodzony.

źródło: Internet: forum.kardiolo.pl

Ja jak mam kacyka to piję energetyka [...], kładę się na 15 min i pomaga.

źródło: Internet: f.kafeteria.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. kacyk
kacyki
D. kacyka
kacyków
C. kacykowi
kacykom
B. kacyka
kacyki
N. kacykiem
kacykami
Ms. kacyku
kacykach
W. kacyku
kacyki

Inne uwagi

Zwykle lp

Data ostatniej modyfikacji: 02.09.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj