Chronologizacja
Pochodzenie
łac. 'środek (koła)'
z gr. kéntron
1. parku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni
Połączenia
- centrum wsi; bazaru, obozu; lasu
Cytaty
|
[...] leżymy związani w szopie stojącej w centrum obozu kilkutysięcznego korpusu. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 2001 |
|
|
Dzieciak był znudzony. Szurał nogami, wzbijając kurz i brudząc jedwabne pończochy, wrzucał kamyczki do fontanny, stojącej w centrum rozarium i tęsknie spoglądał na starszych chłopców. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | centrum |
centra |
|
| D. | centrum |
centrów |
|
| C. | centrum |
centrom |
|
| B. | centrum |
centra |
|
| N. | centrum |
centrami |
|
| Ms. | centrum |
centrach |
|
| W. | centrum |
centra |
2. śródmieście
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka miasto
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | śródmieście |
Połączenia
- ścisłe
- centrum miasta, miejscowości; Krakowa, Paryża, Wiednia...
- kościół, lokal, mieszkanie, sklep w centrum
- jechać, pojechać do centrum
- mieszkać, pracować w centrum
Cytaty
|
José jej nie zawiódł. Obsługiwał seksualnie, udając namiętnego kochanka. Zasłużył na przytulne mieszkanko w centrum Sztokholmu. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Namiętnik, 1998 |
|
|
A gdzie pan stawia ten budynek? - Na Tetmajera. - Ładne miejsce, w centrum. źródło: NKJP: Jacek Rębacz: Zakopane: sezon na samobójców, 2006 |
|
|
Pałac to symbol naszej bezsilności. Przyzwyczailiśmy się do niego, psioczymy na niego, myślimy o wielkomiejskim centrum, które tam było przed wojną... źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Wilcza wyspa, 2006 |
|
|
Tym razem samochód pomknął ku obwodnicy, która szerokim łukiem omijała ruchliwe centra trzech leżących obok siebie miast, i tam nabraliśmy prędkości. źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | centrum |
centra |
|
| D. | centrum |
centrów |
|
| C. | centrum |
centrom |
|
| B. | centrum |
centra |
|
| N. | centrum |
centrami |
|
| Ms. | centrum |
centrach |
|
| W. | centrum |
centra |
3. handlu
Definicja
Noty o użyciu
Używane w nazwach własnych, np. Centrum Onkologii .
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi
CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł miejsca i czynności związane z przemysłem
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca miejsca pracy
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | ośrodek |
Połączenia
- centrum badawcze, handlowe, przemysłowe
- centrum badań; handlu; przemysłu; rozrywki, życia towarzyskiego
Cytaty
|
[...] obok chylił się ku upadkowi przystanek autobusowy, który popołudniami pełnił funkcję centrum życia towarzyskiego. źródło: NKJP: Michał Olszewski: Chwalcie łąki umajone, 2006 |
|
|
- Posiedziałyśmy chwilę na ławce pod domem, a potem poszła sobie - wyjaśniłam Aleksandrze, gdy krążyłyśmy po centrum handlowym w poszukiwaniu dla niej kostiumu kąpielowego. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2006 |
|
|
Gdy był na studiach, koleżanka z roku, w której się podkochiwał, powiedziała mu, że Góra Kalwaria była jednym z ważniejszych centrów chasydyzmu w Polsce. źródło: NKJP: Mariusz Czubaj: 21:37, 2010 |
|
|
Jeśli redaktor [...] wykręci numer do centrum ratownictwa i zapewni załogę śmigłowca, że nie chodzi o pojazd i zakładników, to pewnie za kilkanaście minut tu będą. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | centrum |
centra |
|
| D. | centrum |
centrów |
|
| C. | centrum |
centrom |
|
| B. | centrum |
centra |
|
| N. | centrum |
centrami |
|
| Ms. | centrum |
centrach |
|
| W. | centrum |
centra |
4. polityczne
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa doktryny i poglądy polityczne
Połączenia
- liberalno-demokratyczne centrum
- centrum i lewica, centrum i prawica
- kandydat centrum
- partie polityczne, stronnictwa z centrum
- reprezentować centrum
Cytaty
|
[...] chrześcijaństwo wydało z siebie idee, którymi karmiły się i karmią różne ruchy polityczne, od lewicy przez centrum do prawicy, podobnie buddyzm był i jest pożywką dla różnych wizji społeczeństwa. źródło: NKJP: Adam Szostkiewicz: Dary dharmy, Polityka, 2007-11-03 |
|
|
Najwięcej głosów zdobyły ugrupowania reprezentujące centrum i prawicę [...]. źródło: NKJP: max: Oni tu porządzą, Trybuna Śląska, 2002-11-05 |
|
|
[...] przy wyborach Prezydenta Rzeszy, które w Niemczech odbywały się przez powszechne oddawanie głosów, Hindenburg raptem stał się kandydatem centrum i lewicy [...]. źródło: NKJP: Stanisław Cat-Mackiewicz: Polityka Becka, 2009 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | centrum |
centra |
|
| D. | centrum |
centrów |
|
| C. | centrum |
centrom |
|
| B. | centrum |
centra |
|
| N. | centrum |
centrami |
|
| Ms. | centrum |
centrach |
|
| W. | centrum |
centra |
Inne uwagi
Zwykle lp