Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
kamienieję |
kamieniejemy |
|||
2 os. |
kamieniejesz |
kamieniejecie |
|||
3 os. |
kamienieje |
kamienieją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
kamieniałem +(e)m kamieniał |
kamieniałam +(e)m kamieniała |
kamieniałom +(e)m kamieniało |
kamienieliśmy +(e)śmy kamienieli |
kamieniałyśmy +(e)śmy kamieniały |
2 os. |
kamieniałeś +(e)ś kamieniał |
kamieniałaś +(e)ś kamieniała |
kamieniałoś +(e)ś kamieniało |
kamienieliście +(e)ście kamienieli |
kamieniałyście +(e)ście kamieniały |
3 os. |
kamieniał |
kamieniała |
kamieniało |
kamienieli |
kamieniały |
bezosobnik: kamieniano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę kamieniał będę kamienieć |
będę kamieniała będę kamienieć |
będę kamieniało będę kamienieć |
będziemy kamienieli będziemy kamienieć |
będziemy kamieniały będziemy kamienieć |
2 os. |
będziesz kamieniał będziesz kamienieć |
będziesz kamieniała będziesz kamienieć |
będziesz kamieniało będziesz kamienieć |
będziecie kamienieli będziecie kamienieć |
będziecie kamieniały będziecie kamienieć |
3 os. |
będzie kamieniał będzie kamienieć |
będzie kamieniała będzie kamienieć |
będzie kamieniało będzie kamienieć |
będą kamienieli będą kamienieć |
będą kamieniały będą kamienieć |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
kamieniejmy |
|
2 os. |
kamieniej |
kamieniejcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
kamieniałbym bym kamieniał |
kamieniałabym bym kamieniała |
kamieniałobym bym kamieniało |
kamienielibyśmy byśmy kamienieli |
kamieniałybyśmy byśmy kamieniały |
2 os. |
kamieniałbyś byś kamieniał |
kamieniałabyś byś kamieniała |
kamieniałobyś byś kamieniało |
kamienielibyście byście kamienieli |
kamieniałybyście byście kamieniały |
3 os. |
kamieniałby by kamieniał |
kamieniałaby by kamieniała |
kamieniałoby by kamieniało |
kamienieliby by kamienieli |
kamieniałyby by kamieniały |
bezosobnik: kamieniano by
bezokolicznik: kamienieć
imiesłów przysłówkowy współczesny:
kamieniejąc
gerundium: kamienienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | kamienienie |
kamienienia |
D. | kamienienia |
kamienień |
C. | kamienieniu |
kamienieniom |
B. | kamienienie |
kamienienia |
N. | kamienieniem |
kamienieniami |
Ms. | kamienieniu |
kamienieniach |
W. | kamienienie |
kamienienia |
imiesłów przymiotnikowy czynny: kamieniejący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | kamieniejący |
kamieniejący |
kamieniejący |
kamieniejące |
kamieniejąca |
D. | kamieniejącego |
kamieniejącego |
kamieniejącego |
kamieniejącego |
kamieniejącej |
C. | kamieniejącemu |
kamieniejącemu |
kamieniejącemu |
kamieniejącemu |
kamieniejącej |
B. | kamieniejącego |
kamieniejącego |
kamieniejący |
kamieniejące |
kamieniejącą |
N. | kamieniejącym |
kamieniejącym |
kamieniejącym |
kamieniejącym |
kamieniejącą |
Ms. | kamieniejącym |
kamieniejącym |
kamieniejącym |
kamieniejącym |
kamieniejącej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | kamieniejący |
kamieniejący |
kamieniejące |
kamieniejące |
D. | kamieniejących |
kamieniejących |
kamieniejących |
kamieniejących |
C. | kamieniejącym |
kamieniejącym |
kamieniejącym |
kamieniejącym |
B. | kamieniejących |
kamieniejących |
kamieniejących |
kamieniejące |
N. | kamieniejącymi |
kamieniejącymi |
kamieniejącymi |
kamieniejącymi |
Ms. | kamieniejących |
kamieniejących |
kamieniejących |
kamieniejących |
odpowiednik aspektowy: skamienieć
Pochodzenie
1. o kamieniu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia minerały i pierwiastki
Cytaty
Najczęściej kamienieje to, co samo jest już poniekąd kamieniem: wapienne muszle, hydroksyapatytowe kości i zęby, krzemionkowe pancerzyki. źródło: Internet: archiwum.wiz.pl |
2. o soli
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii cechy dotykowe
Relacje znaczeniowe
antonimy: | mięknąć |
Cytaty
Wapień, świeżo dobyty, jest miękki, dopiero na powietrzu kamienieje. źródło: NKJP: Aleksander Jackowsk: Polska sztuka ludowa, 1974 |
|
Zastanawiasz się, jak to możliwe, że drzewa kamienieją? Właściwie to one krzemienieją, czyli ich masa jest zastępowana krzemionką źródło: Internet: geocaching.com |
|
Wtedy chemikalia zamiast „przeżreć” się przez zatkany opływ, kamienieją na amen w rurze, lub syfonie dając efekt jakby ktoś zalał zalał ich wnętrze betonem. źródło: Internet: hydraulik-warszawa.net |
3. o człowieku
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
synonimy: | nieruchomieć, zamierać, zastygać |
Połączenia
- twarz kamienieje
Cytaty
- Ja tam po to pojechałam. - Na litość boską! Po co? - Żeby się z kimś poznać. - Z kim? - Wszystko jedno. Z kimkolwiek. Mama opuszcza bezradnie ręce, ojciec kamienieje na swoim fotelu. - Nigdy w to nie uwierzę - szepcze mama. źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Może nie, może tak, 1976 |
|
Nigdy natomiast pani Janina nie otworzyła dzieła społeczno-politycznego, wydanego w kraju: gdy książkę taką katalogowała, jej twarz kamieniała w niechęci. źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997 |
|
Kamienieje, jakby się spodziewał, że człowiek zrobi mu coś bardzo złego…A przecież ma zęby, mógłby próbować się bronić. źródło: Internet: przystanocalenie.pl |
4. o sercu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia
Cytaty
A ja czuję, jak kamienieję od środka. Jak rośnie w sercu głaz. źródło: NKJP: Krystyna Berwińska: Con Amore, 1976 |
|
Lecz czyniąc to, idziemy w życiu drogą twardnienia: serce twardnieje, kamienieje. źródło: Internet: opoka.org.pl |
|
Dlatego jej serce kamienieje. Nigdy za nikim nie płacze, nikt też nie tęskni za nią. źródło: Internet: bosko.pl |